hypertensie, essentiële of primaire

Hypertensie zonder comorbiditeit

1. Bespreek niet-medicamenteus beleid

   • stoppen met het roken
   • alcoholgebruik beperken
   • zoutgebruik beperken
   • gebruik van glycyrrhetinezuur-bevattende producten (drop, zoethout en sommige kauwgums) vermijden
   • gebruik van sommige kruiden (efedra, ma huang) vermijden
   • voldoende fysieke activiteiten
   • stress vermijden
   • gezonde voeding en streven naar optimaal gewicht (BMI ≤ 25) bij volwassenen tot 70 jaar oud

   Bij een tienjaarsrisico op cardiovasculaire mortaliteit en morbiditeit < 10% beperkt de behandeling zich meestal tot deze stap.

   Overweeg direct naar stap 3 te gaan bij een sterk verhoogde bloeddruk.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Niet-medicamenteuze adviezen zijn nuttig bij álle patiënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Stoppen met roken is veruit het belangrijkste om de kans op hart- en vaatziekten te verminderen. Bij een tienjaarsrisico op cardiovasculaire mortaliteit en morbiditeit < 10% (lage risicotoename) beperkt de behandeling zich meestal tot deze eerste stap.

   Optimaal gewicht betekent een BMI ≤ 25 bij patiënten tot 70 jaar. Bij oudere patiënten is een BMI ≤ 30 acceptabel. Gewichtsreductie van 3-9% kan leiden tot een bloeddrukdaling van 3mmHg.

2. Start antihypertensivum

   Diuretica, β-blokkers, calciumantagonisten (dihydropyridinen), ACE-remmers en ARB’s verlagen de bloeddruk effectief en verminderen het risico van cardiovasculaire mortaliteit en morbiditeit. Tussen deze groepen middelen is geen sprake van een significant verschil in risicoreductie.

   Kies binnen een groep geneesmiddelen bij voorkeur een middel met een 24-uurs-werkzaamheid.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

3. Bij leeftijd < 50 jaar

   Kies een middel uit de volgende groep:

   • ACE-remmer

   Kies voor een ARB bij kriebelhoest door gebruik van een ACE-remmer.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Bij jonge patiënten is de hypertensie vaak meer renine-afhankelijk. Bij hen kan een effectieve bloeddrukverlaging daarom met RAAS-blokkerende middelen, zoals ACE-remmers, ARB’s of β-blokkers worden bereikt. Omdat β-blokkers relatief vaak gepaard gaan met bijwerkingen (o.a. erectiestoornis) gaat de voorkeur uit naar een ACE-remmer. Vormt prikkelhoest een probleem dan komt een ARB in aanmerking.

4. Bij leeftijd > 50 jaar

   Kies een middel uit één van de volgende groepen:

   • thiazide
   • dihydropyridine
   • ACE-remmer

   Kies voor een ARB bij kriebelhoest door gebruik van een ACE-remmer.

   Kies als dihydropyridine bij kwetsbare ouderen voor amlodipine of nifedipine mga.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   De meeste patiënten met hypertensie zijn ouder dan 50 jaar. Rond deze leeftijd gaat de hypertensie gepaard met een lage reninewaarde. Voor deze patiënten gaat er een lichte voorkeur uit naar een renine-angiotensinesysteem (RAAS)-onafhankelijk antihypertensivum: een diureticum of een calciumantagonist. Bijwerkingen zoals hypokaliëmie bij diuretica en enkeloedeem bij calciumantagonisten kunnen een rol spelen bij de definitieve keuze tussen deze twee groepen. Binnen de groep van diuretica gaat de voorkeur uit naar een thiazide.

   Binnen de groep calciumantagonisten zijn amlodipine en nifedipine mga de voorkeursmiddelen voor de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen, omdat er evidence is voor reductie van cardiovasculaire morbiditeit bij ouderen⁵. Het bloeddrukverlagende effect van amlodipine, lacidipine, lercanidipine, nifedipine en nitrendipine is vergelijkbaar. Mogelijk veroorzaken sommige calciumantagonisten minder hoofdpijn, oedeem of refluxklachten dan andere calciumantagonisten. Er is echter te weinig vergelijkend onderzoek om dit te bevestigen.

5. Bij negroïde ras (alle leeftijden)

   Kies een middel uit één van de volgende groepen:

   • thiazide
   • dihydropyridine

   Kies als dihydropyridine bij kwetsbare ouderen voor amlodipine of nifedipine mga.

   Ga naar de volgende stap bij onvoldoende effect van één antihypertensivum.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Bij negroïde personen zijn diuretica en calciumantagonisten het meest effectief, omdat de hypertensie bij deze populatie gekenmerkt wordt door zoutgevoeligheid met daarbij een relatief hoog circulerend plasmavolume en een lage plasmarenine-activiteit.

   Binnen de groep calciumantagonisten zijn amlodipine en nifedipine mga de voorkeursmiddelen voor de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen, omdat er evidence is voor reductie van cardiovasculaire morbiditeit bij ouderen⁵. Het bloeddrukverlagende effect van amlodipine, lacidipine, lercanidipine, nifedipine en nitrendipine is vergelijkbaar. Mogelijk veroorzaken sommige calciumantagonisten minder hoofdpijn, oedeem of refluxklachten dan andere calciumantagonisten. Er is echter te weinig vergelijkend onderzoek om dit te bevestigen.

6. Voeg een tweede antihypertensivum toe

   Combineren van middelen met een verschillend werkingsmechanisme is effectiever dan het ophogen van de dosering van één middel; tevens beperkt het de dosisafhankelijke bijwerkingen. Alle groepen antihypertensiva zijn met elkaar te combineren.

   Geef indien mogelijk een combinatiepreparaat in de juiste dosisverhouding, vanwege een betere therapietrouw.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Voor het bereiken van de streefwaarden is bij meer dan twee derde van de patiënten met een hoge bloeddruk een combinatietherapie noodzakelijk. Overweeg bij sterk verhoogde bloeddruk om direct te starten met een combinatietherapie^1,2.

7. Bij leeftijd < 50 jaar

   Voeg een middel uit de volgende groep toe:

   • bètablokker

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

8. Bij leeftijd > 50 jaar

   Voeg een middel uit één van de andere groepen toe:

   • thiazide
   • dihydropyridine
   • ACE-remmer

   Kies voor een ARB bij kriebelhoest door gebruik van een ACE-remmer.

   Kies als dihydropyridine bij kwetsbare ouderen voor amlodipine of nifedipine mga.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Binnen de groep calciumantagonisten zijn amlodipine en nifedipine mga de voorkeursmiddelen voor de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen, omdat er evidence is voor reductie van cardiovasculaire morbiditeit bij ouderen⁵. Het bloeddrukverlagende effect van amlodipine, lacidipine, lercanidipine, nifedipine en nitrendipine is vergelijkbaar. Mogelijk veroorzaken sommige calciumantagonisten minder hoofdpijn, oedeem of refluxklachten dan andere calciumantagonisten. Er is echter te weinig vergelijkend onderzoek om dit te bevestigen.

9. Bij negroïde ras (alle leeftijden)

   Voeg een middel uit de andere groep toe:

   • thiazide
   • dihydropyridine

   Kies als dihydropyridine bij kwetsbare ouderen voor amlodipine of nifedipine mga.

   Ga naar de volgende stap bij onvoldoende effect van twee antihypertensiva.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Bij negroïde personen zijn diuretica en calciumantagonisten het meest effectief, omdat de hypertensie bij deze populatie gekenmerkt wordt door zoutgevoeligheid met daarbij een relatief hoog circulerend plasmavolume en een lage plasmarenine-activiteit.

   Binnen de groep calciumantagonisten zijn amlodipine en nifedipine mga de voorkeursmiddelen voor de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen, omdat er evidence is voor reductie van cardiovasculaire morbiditeit bij ouderen⁵. Het bloeddrukverlagende effect van amlodipine, lacidipine, lercanidipine, nifedipine en nitrendipine is vergelijkbaar. Mogelijk veroorzaken sommige calciumantagonisten minder hoofdpijn, oedeem of refluxklachten dan andere calciumantagonisten. Er is echter te weinig vergelijkend onderzoek om dit te bevestigen.

10. Voeg een derde antihypertensivum toe

    Geef indien mogelijk een combinatiepreparaat in de juiste dosisverhouding, vanwege een betere therapietrouw.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Bij 15–20% van de patiënten is een combinatie van minimaal drie middelen noodzakelijk.

    Systematisch onderzoek naar het toepassen van drie of meer middelen ontbreekt.

11. Bij leeftijd < 50 jaar

    Voeg een middel uit één van de volgende groepen toe:

    • thiazide
    • dihydropyridine

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

12. Bij leeftijd > 50 jaar

    Voeg een middel uit één van de andere groepen toe:

    • thiazide
    • dihydropyridine
    • ACE-remmer

    Kies voor een ARB bij kriebelhoest als gevolg van een ACE-remmer.

    Kies als dihydropyridine bij kwetsbare ouderen voor amlodipine of nifedipine mga.

    Ga naar de volgende stap bij onvoldoende effect van drie antihypertensiva.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Binnen de groep calciumantagonisten zijn amlodipine en nifedipine mga de voorkeursmiddelen voor de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen, omdat er evidence is voor reductie van cardiovasculaire morbiditeit bij ouderen⁵. Het bloeddrukverlagende effect van amlodipine, lacidipine, lercanidipine, nifedipine en nitrendipine is vergelijkbaar. Mogelijk veroorzaken sommige calciumantagonisten minder hoofdpijn, oedeem of refluxklachten dan andere calciumantagonisten. Er is echter te weinig vergelijkend onderzoek om dit te bevestigen.

13. Pas beleid aan

    Evalueer de mogelijke oorzaak van therapiefalen.

    Kies in overleg met de internist vasculaire geneeskunde voor een middel uit één van de volgende groepen:

    • aldosteronantagonist (voorkeur spironolacton)
    • alfablokker
    • centraalwerkend antihypertensivum
    • vasodilatans

    Verwijs patiënten met een therapieresistente hypertensie eventueel naar de tweedelijnszorg.

    Waarschuwing: Toevoegen van spironolacton geeft een potentieel risico op hyperkaliëmie bij nierinsufficiëntie (eGFR < 30 ml/min).

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Van therapieresistente hypertensie spreekt men als ondanks het gebruik van drie antihypertensiva van verschillende klassen (idealiter met een diureticum) in een adequate dosering de systolische bloeddruk > 140 mmHg blijft.

    Controle op niet-medicamenteuze interventies, therapietrouw en diagnostiek naar een secundaire hypertensie is belangrijk.

    Het toevoegen van spironolacton berust alleen op ervaring; systematisch onderzoek met drie of meer antihypertensiva ontbreekt.

Hypertensie met comorbiditeit

1. Bespreek niet-medicamenteus beleid

   • stoppen met het roken
   • alcoholgebruik beperken
   • zoutgebruik beperken
   • gebruik van glycyrrhetinezuur-bevattende producten (drop, zoethout en sommige kauwgums) vermijden
   • gebruik van sommige kruiden (efedra, ma huang) vermijden
   • voldoende fysieke activiteiten
   • stress vermijden
   • gezonde voeding en streven naar optimaal gewicht (BMI ≤ 25) bij volwassenen tot 70 jaar oud

   Bij een tienjaarsrisico op cardiovasculaire mortaliteit en morbiditeit < 10% beperkt de behandeling zich meestal tot deze stap.

   Overweeg direct naar stap 3 te gaan bij een sterk verhoogde bloeddruk.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Niet-medicamenteuze adviezen zijn nuttig bij álle patiënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Stoppen met roken is veruit het belangrijkste om de kans op hart- en vaatziekten te verminderen. Bij een tienjaarsrisico op cardiovasculaire mortaliteit en morbiditeit < 10% (lage risicotoename) beperkt de behandeling zich meestal tot deze eerste stap.

   Optimaal gewicht betekent een BMI ≤ 25 bij patiënten tot 70 jaar. Bij oudere patiënten is een BMI ≤ 30 acceptabel. Gewichtsreductie van 3-9% kan leiden tot een bloeddrukdaling van 3mmHg.

   Voor het bereiken van de streefwaarden is bij meer dan twee derde van de patiënten met een hoge bloeddruk een combinatietherapie noodzakelijk. Overweeg bij sterk verhoogde bloeddruk om direct te starten met een combinatietherapie^1,2.

2. Start antihypertensivum

   In de regel geldt dat het antihypertensivum gebruikt voor de behandeling van een bepaalde aandoening, zonder dat sprake was van hypertensie, ook geldt als voorkeursmedicatie bij de behandeling van hypertensie.

   Kies binnen een groep geneesmiddelen bij voorkeur een middel met een 24-uurs-werkzaamheid.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

3. Bij hartfalen

   Kies een middel uit de volgende groep:

   • ACE-remmer

   Kies voor een ARB bij kriebelhoest als gevolg van een ACE-remmer.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   In de behandeling van hartfalen spelen ACE-remmers een belangrijke rol: niet alleen in de verbetering van de klinische symptomen, maar ook door de gunstige invloed op de mortaliteit.

4. Bij chronische nierschade (inclusief microalbuminurie)

   Kies een middel uit de volgende groep:

   • ACE-remmer

   Kies voor een ARB bij kriebelhoest als gevolg van een ACE-remmer.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   ACE-remmers en ARB’s hebben een additioneel beschermend effect door het voorkómen van microalbuminurie en proteïnurie.

5. Bij diabetes mellitus (zonder microalbuminurie)

   Kies een middel uit de volgende groep:

   • thiazide

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Behandeling van hypertensie bij diabetes vertraagt de progressie van diabetische nefropathie. Een effectieve bloeddrukdaling is daarom belangrijk. Dit kan worden bereikt met alle beschikbare antihypertensiva.

6. Bij atriumfibrilleren

   Kies een middel uit de volgende groep:

   • bètablokker (voorkeur metoprolol mga)

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Bij atriumfibrilleren is hypertensie een veel voorkomende comorbiditeit; voor een verlaging van de ventrikelfrequentie vormt metoprolol met vertraagde afgifte de eerste keus.

7. Bij astma/COPD

   Kies een middel uit de volgende groep:

   • thiazide

   Ga naar de volgende stap bij onvoldoende effect van één antihypertensivum.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

8. Voeg een tweede antihypertensivum toe

   Combineren van middelen met een verschillend werkingsmechanisme is effectiever dan het ophogen van de dosering van één middel; tevens beperkt het de dosisafhankelijke bijwerkingen. Alle groepen antihypertensiva zijn met elkaar te combineren.

   Geef indien mogelijk een combinatiepreparaat in de juiste dosisverhouding, vanwege een betere therapietrouw.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

9. Bij hartfalen

   Voeg een middel uit de volgende groep toe:

   • thiazide

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

10. Bij chronische nierschade (inclusief microalbuminurie)

    Voeg een middel uit de volgende groep toe:

    • thiazide

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

11. Bij diabetes mellitus (zonder microalbuminurie)

    Voeg een middel uit de volgende groep toe:

    • ACE-remmer

    Kies voor een ARB bij kriebelhoest als gevolg van een ACE-remmer.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Behandeling van hypertensie bij diabetes vertraagt de progressie van diabetische nefropathie. Een effectieve bloeddrukdaling is daarom belangrijk. Dit kan worden bereikt met alle beschikbare antihypertensiva.

12. Bij atriumfibrilleren

    Voeg een middel uit één van de volgende groepen toe:

    • ACE-remmer
    • dihydropyridine

    Kies voor een ARB bij kriebelhoest als gevolg van een ACE-remmer.

    Kies als dihydropyridine bij kwetsbare ouderen voor amlodipine of nifedipine mga.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Bij atriumfibrilleren is hypertensie een veel voorkomende comorbiditeit; voor een verlaging van de ventrikelfrequentie vormt metoprolol met vertraagde afgifte de eerste keus.

    Binnen de groep calciumantagonisten zijn amlodipine en nifedipine mga de voorkeursmiddelen voor de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen, omdat er evidence is voor reductie van cardiovasculaire morbiditeit bij ouderen⁵. Het bloeddrukverlagende effect van amlodipine, lacidipine, lercanidipine, nifedipine en nitrendipine is vergelijkbaar. Mogelijk veroorzaken sommige calciumantagonisten minder hoofdpijn, oedeem of refluxklachten dan andere calciumantagonisten. Er is echter te weinig vergelijkend onderzoek om dit te bevestigen.

13. Bij astma/COPD

    Voeg een middel uit de volgende groep toe:

    • ACE-remmer

    Kies voor een ARB bij kriebelhoest als gevolg van een ACE-remmer.

    Ga naar de volgende stap bij onvoldoende effect van twee antihypertensiva.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

14. Voeg een derde antihypertensivum toe

    Geef indien mogelijk een combinatiepreparaat in de juiste dosisverhouding, vanwege een betere therapietrouw.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Bij 15–20% van patiënten is een combinatie van minimaal drie middelen noodzakelijk.

    Systematisch onderzoek naar het toepassen van drie of meer middelen ontbreekt.

15. Bij hartfalen

    Voeg een middel uit de volgende groep toe:

    • bètablokker

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

16. Bij chronische nierschade (inclusief microalbuminurie)

    Voeg een middel uit de volgende groep toe:

    • bètablokker

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

17. Bij diabetes mellitus (zonder microalbuminurie)

    Voeg een middel uit de volgende groep toe:

    • dihydropyridine

    Kies als dihydropyridine bij kwetsbare ouderen voor amlodipine of nifedipine mga.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Behandeling van hypertensie bij diabetes vertraagt de progressie van diabetische nefropathie. Een effectieve bloeddrukdaling is daarom belangrijk. Dit kan worden bereikt met alle beschikbare antihypertensiva.

    Binnen de groep calciumantagonisten zijn amlodipine en nifedipine mga de voorkeursmiddelen voor de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen, omdat er evidence is voor reductie van cardiovasculaire morbiditeit bij ouderen⁵. Het bloeddrukverlagende effect van amlodipine, lacidipine, lercanidipine, nifedipine en nitrendipine is vergelijkbaar. Mogelijk veroorzaken sommige calciumantagonisten minder hoofdpijn, oedeem of refluxklachten dan andere calciumantagonisten. Er is echter te weinig vergelijkend onderzoek om dit te bevestigen.

18. Bij atriumfibrilleren

    Voeg een middel uit de volgende groep toe:

    • thiazide

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Bij atriumfibrilleren is hypertensie een veel voorkomende comorbiditeit; voor een verlaging van de ventrikelfrequentie vormt metoprolol met vertraagde afgifte de eerste keus.

19. Bij astma/COPD

    Voeg een middel uit de volgende groep toe:

    • dihydropyridine

    Kies als dihydropyridine bij kwetsbare ouderen voor amlodipine of nifedipine mga.

    Ga naar de volgende stap bij onvoldoende effect van drie antihypertensiva.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Binnen de groep calciumantagonisten zijn amlodipine en nifedipine mga de voorkeursmiddelen voor de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen, omdat er evidence is voor reductie van cardiovasculaire morbiditeit bij ouderen⁵. Het bloeddrukverlagende effect van amlodipine, lacidipine, lercanidipine, nifedipine en nitrendipine is vergelijkbaar. Mogelijk veroorzaken sommige calciumantagonisten minder hoofdpijn, oedeem of refluxklachten dan andere calciumantagonisten. Er is echter te weinig vergelijkend onderzoek om dit te bevestigen.

20. Pas beleid aan

    Evalueer de mogelijke oorzaak van therapiefalen.

    Kies in overleg met de internist vasculaire geneeskunde voor een middel uit één van de volgende groepen:

    • aldosteronantagonist (voorkeur spironolacton)
    • alfablokker
    • centraalwerkend antihypertensivum
    • vasodilatans

    Verwijs patiënten met een therapieresistente hypertensie eventueel naar de tweedelijnszorg.

    Waarschuwing: Toevoegen van spironolacton geeft een potentieel risico op hyperkaliëmie bij nierinsufficiëntie (eGFR < 30 ml/min).

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Van therapieresistente hypertensie spreekt men als ondanks het gebruik van drie antihypertensiva van verschillende klassen (idealiter met een diureticum) in een adequate dosering de systolische bloeddruk > 140 mmHg blijft.

    Controle op niet-medicamenteuze interventies, therapietrouw en diagnostiek naar een secundaire hypertensie is belangrijk.

    Het toevoegen van spironolacton berust alleen op ervaring; systematisch onderzoek met drie of meer antihypertensiva ontbreekt.

Hypertensie in de zwangerschap

1. Bespreek niet-medicamenteus beleid

   • stoppen met het roken en alcoholgebruik
   • zoutgebruik beperken
   • gebruik van glycyrrhetinezuur-bevattende producten (drop, zoethout en sommige kauwgums) vermijden
   • gebruik van sommige kruiden (efedra, ma huang) vermijden
   • voldoende fysieke activiteiten
   • stress vermijden

   Ga naar de volgende stap indien een antihypertensivum wordt gebruikt of overwogen.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

2. Start of wijzig antihypertensief beleid

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

3. Bij chronische hypertensie tijdens zwangerschap (≤ 20 weken zwangerschapsduur)

   Vervang bij voorkeur een antihypertensivum tijdens de zwangerschap voor:

   • methyldopa (voorkeur)
   • labetalol
   • nifedipine

   Staak tijdens de zwangerschap de behandeling met ACE-remmers, ARB’s en aliskiren.

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Chronische hypertensie wordt gedefinieerd als hypertensie (≥ 140/90 mmHg) gediagnosticeerd voorafgaand aan de zwangerschap of gedurende de eerste 20 weken van de zwangerschap. RAAS-remmers, zoals ACE-remmers, ARB’s en aliskiren, worden gedurende de zwangerschap ontraden wegens een beperking van de foetale nierfunctie, hypotensie, mogelijke foetale sterfte en congenitale afwijkingen.

   Methyldopa wordt bij hypertensie in de zwangerschap algemeen beschouwd als het eerstekeusmiddel omdat redelijkerwijze vaststaat dat teratogene effecten ontbreken. Labetalol is niet geassocieerd met congenitale afwijkingen, maar de beschikbare literatuur is te gering om hierover een zekere uitspraak te doen. Labetalol is als enige middel geregistreerd voor de behandeling van zwangerschapshypertensie. Ervaring met het gebruik van nifedipine tijdens de zwangerschap is beperkt, zeker in het eerste trimester; bij gebruik later in de graviditeit, ook in hoge dosering voor weeënremming, zijn geen schadelijke effecten op de foetus beschreven.

4. Bij zwangerschapshypertensie (> 20 weken zwangerschapsduur)

   Start één van de volgende middelen:

   • methyldopa (offlabel) (voorkeur)
   • labetalol
   • nifedipine (offlabel)

   Let op

   De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

   Toelichting

   Van zwangerschapshypertensie is sprake bij een hypertensie na 20 weken zwangerschapsduur, bij een vrouw die voordien een normale bloeddruk had.

   Methyldopa wordt bij hypertensie in de zwangerschap algemeen beschouwd als het eerstekeusmiddel omdat redelijkerwijze vaststaat dat teratogene effecten ontbreken. Labetalol is niet geassocieerd met congenitale afwijkingen, maar de beschikbare literatuur is te gering om hierover een zekere uitspraak te doen. Labetalol is als enig middel geregistreerd voor de behandeling van zwangerschapshypertensie. Ervaring met het gebruik van nifedipine tijdens de zwangerschap is beperkt, zeker in het eerste trimester; bij gebruik later in de graviditeit, ook in hoge dosering voor weeënremming, zijn geen schadelijke effecten op de foetus beschreven.