Otitis externa

Publish

Advice

$hippoKoptekst

Bij de behandeling van otitis externa gaat de voorkeur uit naar zure oordruppels met een corticosteroïd. In geval van een trommelvliesperforatie komen aluminiumacetotartraat 1,2% oordruppels als eerste in aanmerking. Als na 3 weken het effect uitblijft, behandel dan op geleide van een kweek en resistentiebepaling.

Treatment plan

  1. Bespreek niet-medicamenteus beleid

    • Goede reiniging van de gehoorgang door uitspuiten met lauw water en drogen met een wattenpluimpje.
    • Vermijden van zelfreiniging met vingers, wattenstaafjes of andere voorwerpen.
    • Bij een relatie met zwemmen: gebruik beschermende oordopjes of oorwatjes met vaseline.
    • Pas eventueel gehoorapparaat aan om beluchtiging gehoorgang te verbeteren.

    Ga naar de volgende stap.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Oorpeuteren en reinigen van de gehoorgang kunnen het zelfreinigend vermogen van het oor onderbreken en een deel van het cerumen de verkeerde kant opduwen. Een otitis externa die ontstaat tijdens het zomer(zwem)seizoen, wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door Pseudomonas aeruginosa of Staphylococcus aureus, zelden door een schimmel of gist.

  2. Geef oordruppels

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

  3. Bij niet geperforeerd trommelvlies

    Bij sterke zwelling van de gehoorgang kan eerst getamponneerd worden met een oortampon gedrenkt in de oordruppels.

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Azijnzuur werkt antibacterieel door verlaging van de pH in de uitwendige gehoorgang. Het is effectief tegen Pseudomonas aeruginosa en Staphylococcus aureus. Lokale corticosteroïden, zoals hydrocortison of triamcinolonacetonide, werken ontstekingsremmend, waardoor verschijnselen zoals roodheid, zwelling en jeuk afnemen. Hydrocortison is een zwak werkend en triamcinolonacetonide matig sterk werkend corticosteroïd. De combinatie van azijnzuur met een corticosteroïd geeft een hoger genezingspercentage en een kleinere recidiefkans dan oordruppels met alleen azijnzuur of aluminiumacetotartraat.

    Oordruppels met azijnzuur en een corticosteroïd blijken even effectief te zijn als oordruppels die een corticosteroïd en een antibioticum bevatten. Omdat antibiotica relatief vaak aanleiding geven tot sensibilisatie en daarnaast soms ototoxisch zijn, gaat de voorkeur uit naar een combinatie van azijnzuur met een corticosteroïd.

  4. Bij geperforeerd trommelvlies

    Let op

    De let-op-informatie ontbreekt nog in de gegenereerde content-objecten.

    Toelichting

    Aluminiumacetotartraat werkt antibacterieel door verlaging van de pH in de uitwendige gehoorgang. Het is effectief tegen Pseudomonas aeruginosa en Staphylococcus aureus.

    Als oordruppel is het beschikbaar in twee sterkten 1,2% en 12%. De lage sterkte geeft bij een geperforeerd trommelvlies minder kans op ototoxiciteit.

Voor het gebruik van aluminiumhydroxidemagnesiumcarbonaat en calciumcarbonaat/magnesiumcarbonaat als antacidum zijn voldoende alternatieven; de sterke koolzuurgasontwikkeling kan hinderlijk zijn.

Let op

Pas op voor de hippo!

Toelichting

Roken, alcohol, koolzuurhoudende drank en bepaalde voedingsmiddelen zijn geassocieerd met maagklachten. Onduidelijk is of eliminatie van deze factoren effect heeft op de klachten. Psychische factoren vormen geen direct oorzakelijke factor bij het ontstaan van maagklachten, maar spelen wel een rol bij de beleving van de klachten. Belangrijk is aan te sluiten bij persoonlijke voedselintoleranties en leefstijlfactoren van de individuele patiënt.

Background

$hippoKoptekst

Definitie

Otitis externa is een diffuse ontsteking van de huid van de gehoorgang. De ontsteking is een gevolg van een verstoring van het lokale zure milieu in de gehoorgang, waardoor de microbiële flora verandert. De oorzaak van deze verstoring is niet altijd duidelijk.

De belangrijkste predisponerende factoren zijn een vochtige warme omgeving, zwemwater (bevat chloor en colibacteriën), het afsluiten van het oor met een gehoorapparaat, geluidsdrager of oordop en pogingen om de gehoorgang te reinigen met wattenstaafjes, vingers of andere voorwerpen.

Symptomen

Een otitis externa kan gepaard gaan met oorpijn, jeuk, afscheiding, schilfering, roodheid, zwelling en eventueel gehoorverlies.

De prognose is goed; het merendeel van de patiënten is na drie weken behandeling klachtenvrij.

Behandeldoel

Verlichting van de symptomen.

Uitgangspunten

Basis voor de behandeling van otitis externa is reiniging van de gehoorgang door voorzichtig uitspuiten met lauw water, gevolgd door het toedienen van zure oordruppels met een corticosteroïd. Bij onvoldoende resultaat na een week wordt de gehoorgang opnieuw gereinigd en wordt het gebruik van de oordruppels gedurende een week voortgezet. Bij onvoldoende resultaat na de tweede week wordt de procedure herhaald. Doorgaans zal hiermee de ontsteking binnen één tot drie weken genezen.

Als ondanks deze behandeling de klachten na drie weken niet zijn afgenomen, dan wordt materiaal afgenomen voor een kweek en resistentiebepaling. Verdere behandeling vindt dan plaats op basis van de uitkomsten hiervan.

Bij een otitis externa met koorts en algemeen ziek zijn en bij pijn, zwelling of roodheid van de oorschelp of de weke delen rond het oor wordt de lokale behandeling met oordruppels aangevuld met oraal flucloxacilline gedurende zeven dagen en zo nodig paracetamol. Gaat het hierbij echter om een (oudere) patiënt met diabetes of een verminderde weerstand dan vindt verwijzing plaats naar de tweedelijnszorg. Indien de klachten ondanks adequate behandeling langer dan zes weken aanhouden, moet de huisarts middenoorpathologie overwegen.

Bij gebruik van oordruppels bij een geperforeerd trommelvlies is het advies om aluminiumacetotartraat 1,2% oordruppels te gebruiken, omdat dit middel minder kans op ototoxiciteit heeft vergeleken met andere zure oordruppels. Het risico op ototoxiciteit bij het gebruik van oordruppels moet worden afgewogen tegen het risico op gehoorschade door voortschrijdende ontsteking.