agomelatine
Samenstelling
Valdoxan Servier Farma Nederland bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 25 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Kies bij de behandeling van een depressieve episode een antidepressivum op basis van comorbiditeit, bijwerkingen, interacties, ervaring en prijs. Bij eerstelijnszorg wordt een tricyclisch antidepressivum (TCA) of selectieve serotonineheropnameremmer (SSRI) aanbevolen. Voor de SSRI’s is er lichte voorkeur vanwege een iets gunstiger bijwerkingenprofiel.
Start in tweedelijnszorg eventueel met een TCA, een SSRI, een niet-selectieve serotonineheropnameremmer (SNRI), mirtazapine of bupropion. Bij klinisch opgenomen patiënten heeft een TCA de voorkeur.
Een nadeel van het gebruik van agomelatine is dat zowel voor aanvang van als tijdens de behandeling controle van de leverfuncties is aangewezen. De werkzaamheid van agomelatine is bij een patiënt van 75 jaar of ouder niet aangetoond.
Aan de vergoeding van agomelatine zijn voorwaarden verbonden, zie Regeling zorgverzekering, bijlage 2.
Indicaties
Depressieve episoden bij volwassenen.
Dosering
Depressie
Volwassenen:
Aanbevolen dosis: 25 mg 1×/dag voor het slapen gaan; indien na 2 weken geen verbetering optreedt, verhogen tot 50 mg 1×/dag voor het slapen gaan. Ouderen: de werkzaamheid bij patiënten ≥ 75 jaar is niet vastgesteld.
De tablet kan met en zonder voedsel worden ingenomen. Behandeling bij voorkeur voortzetten totdat de patiënt 6 maanden symptoomvrij is. Bij staken is afbouwen van de medicatie niet nodig.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): angst, hoofdpijn, duizeligheid, slaperigheid, slapeloosheid, migraine, misselijkheid, braken, diarree, obstipatie, pijn in buik, transpiratie, rugpijn, moeheid, verhoging van ALAT en/of ASAT (> 3× ULN).
Soms (0,1-1%): agitatie, agressie, verwardheid, nachtmerrie, abnormale dromen, paresthesie, rusteloze benen, tinnitus, wazig zien, eczeem, jeuk.
Zelden (0,01-0,1%): (hypo)manie, hallucinatie, erytheem, verhoging van γ–GT en/of alkalische fosfatase (> 3× ULN), hepatitis, leverfalen, geelzucht, gewichtsverandering.
Verder zijn gemeld: suïcidale gedachten en – gedrag.
Interacties
De combinatie met sterke CYP1A2-remmers (fluvoxamine, ciprofloxacine) is gecontra-indiceerd. Wees voorzichtig met matige CYP1A2-remmers, zoals propranolol. Roken induceert CYP1A2 en kan de biologische beschikbaarheid van agomelatine verlagen, vooral bij zware rokers (≥ 15 sigaretten/dag). Rifampicine kan als inductor van o.a. CYP1A2 ook de biologische beschikbaarheid verlagen. Gelijktijdig gebruik met alcohol wordt afgeraden. Combinatie met andere hepatotoxische geneesmiddelen vermeerdert de kans op leveraandoeningen.
Zwangerschap
Agomelatine passeert de placenta (geconstateerd bij dieren).
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Gebruik ontraden.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja, bij dieren.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
Leverinsufficiëntie (cirrose of een actieve leveraandoening). Transaminasewaarden > 3× boven de normale limiet (ULN).
Waarschuwingen
Vóór de start van de behandeling en periodiek na 3, 6, 12 en 24 weken bij iedere patiënt de leverfunctie controleren, daarna op klinische indicatie. Bij serumtransaminasewaarden > 3× ULN de behandeling niet starten of staken. Na dosisverhoging de leverfunctietesten met dezelfde frequentie uitvoeren als bij de start van de behandeling. Bij iedere patiënt die verhoogde serumtransaminasewaarden ontwikkelt, de leverfunctietesten binnen 48 uur herhalen. Na staken van de behandeling regelmatig leverfunctietesten uitvoeren tot de serumtransaminasen weer normaal zijn. Tijdens de behandeling is zorgvuldige bewaking aangewezen, vooral bij leverbeschadiging en bij gelijktijdig gebruik van geneesmiddelen die leverbeschadiging kunnen geven. Bij patiënten met risicofactoren ten aanzien van de lever zijn bij het gebruik van agomelatine gevallen van leverbeschadiging, inclusief leverfalen, met fatale afloop of resulterend in levertransplantatie gerapporteerd. Het is belangrijk patiënten te informeren over de symptomen en te adviseren om onmiddellijk te stoppen met het gebruik zodra symptomen van leverbeschadiging (zoals donkere urine, lichtgekleurde ontlasting, gelige huid of ogen, pijn in de rechterbovenbuik, aanhoudende en voor het eerst optredende onverklaarbare vermoeidheid) of bij serumtransaminasewaarden > 3× ULN, zich voordoen en medische hulp zoeken.
Vóór start van behandeling is screening op de kans van suïcide en bipolaire stoornis aangewezen. Antidepressieve behandeling kan de bij depressie toegenomen kans op suïcide vermeerderen gedurende de vroege stadia van herstel. Bij suïcidaal gedrag of suïcidale gedachten in de anamnese, evenals bij patiënten jonger dan 25 jaar, is goede vervolging aangewezen vanwege meer kans op suïcidepogingen en -gedachten. Voorzichtigheid is geboden bij bipolaire stoornis, (hypo)manie in de anamnese. Bij ontstaan van manische symptomen de behandeling staken.
De veiligheid en werkzaamheid bij kinderen < 18 jaar is niet vastgesteld. Agomelatine niet voorschrijven aan patiënten van 75 jaar of ouder, omdat geen effect is gedocumenteerd. Gebruik bij ouderen met dementie wordt niet aanbevolen vanwege een gebrek aan gegevens over veiligheid en werkzaamheid. Voorzichtigheid is geboden bij ernstig of matig gestoorde nierfunctie vanwege weinig klinische data.
Het gebruik kan leiden tot verminderd reactie- en concentratievermogen. Vele dagelijkse bezigheden (bv. autorijden) kunnen daarvan hinder ondervinden.
Overdosering
Eigenschappen
Melatonine-agonist op de melatonine-1 en -2 receptoren en een antagonist voor serotonine 5-HT2C. Het verhoogt de noradrenaline en dopamine afgifte speciaal in de frontale cortex en heeft geen invloed op de extracellulaire serotonine spiegels.
Kinetische gegevens
| Resorptie | ≥ 80%. |
| Overig | F < 5% door een first-pass-effect, dat bij hoge dosering verzadigd is. F is hoger bij vrouwen dan bij mannen. F wordt verhoogd door inname van orale anticonceptiva en verlaagd door roken. |
| T max | 1–2 uur. |
| V d | 0,5 l/kg. |
| Eiwitbinding | 95%. |
| Metabolisering | in de lever voornamelijk door CYP1A2 (90%) en in geringe mate door CYP2C9 en CYP2C19 tot niet- actieve metabolieten. |
| Eliminatie | ca. 80% met de urine, vnl. als metabolieten. |
| T 1/2 | gem. 1–2 uur. |
Geneesmiddelgroep
agomelatine hoort bij de groep melatonine agonisten.