alprostadil (intra-urethraal)
Samenstelling
Muse Meda Pharma bv
- Toedieningsvorm
- Stift voor urethraal gebruik
- Sterkte
- 500 microg, 1000 microg
De stift bevat macrogol 1450.
Uitleg symbolen
XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
alprostadil (intra-urethraal) vergelijken met een ander geneesmiddel.
Advies
Bij een overwegend psychogene erectiele disfunctie (ED) heeft uitleg en counseling de voorkeur, medicatie is alleen geïndiceerd als kortdurende ondersteuning. Bij een overwegend somatogene ED kan een PDE-5-remmer worden voorgeschreven. Intracaverneuze of intra-urethrale middelen (zoals alprostadil) zijn tweede keus en dienen alleen door een ervaren behandelaar te worden toegepast.
Indicaties
- Primair organische erectiestoornissen bij volwassenen. Als aanvulling op diagnostische testen en als behandeling van erectiestoornissen.
Dosering
Vóór toediening moet de patiënt urineren: een vochtige urethra vergemakkelijkt de toediening en is noodzakelijk voor het oplossen van de werkzame stof. Na toediening dient de patiënt zittend of staand/lopend de penis gedurende ten minste 10 seconden (of tot het brandende gevoel ophoudt) tussen de handen te rollen voor een optimale verdeling van de stof in de urethra.
Behandeling van erectiestoornissen:
Volwassenen:
De optimale dosering dient door een deskundige door titratie te worden vastgesteld. Bij de dosistitratie dient de patiënt onder medische controle te blijven totdat volledige detumescentie van de penis is verkregen.
Richtlijn dosistitratie: startdosis 500 microg; aan de hand van de respons de dosis eventueel stapsgewijs verhogen (tot 1000 microg). Verlaging van de dosis is gezien de beschikbare sterkten niet mogelijk. Maximaal 2 doses per 24 uur en 7 doses per week.
Diagnose van erectiestoornissen:
Volwassenen:
500 microg intra-urethraal alprostadil komt overeen met 10 microg intracaverneus alprostadil t.a.v. het verwijdend effect op de arteriën in de penis en de piek-systolische doorstromingssnelheid.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): brandend gevoel in de urethra, pijn in de penis.
Vaak (1-10%): hoofdpijn, duizeligheid, symptomatische hypotensie. Hematoom. Kleine urethrale bloedingen. Spierspasmen. Ziekte van Peyronie. Vaginaal branden/jeuken.
Soms (0,1-1%): (pre-)syncope, hypo- of hyperasthenie, aandoening van de venen, perifere vaatziekte, vasodilatatie. Zwelling van de venen in de benen, erytheem, hyperhidrose, huiduitslag, pruritus. Misselijkheid. Pijn in de benen, het perineum of het bekken. Erectie- en ejaculatiestoornissen, balanitis, pijnlijke erectie, fimose, scrotaal erytheem, scrotale pijn, scrotaal of testiculair oedeem, spermatokèle, Dysurie, pollakisurie, mictiedrang, urethrale hemorragie. Versnelde hartslag. Verkoudheid. Verhoogde creatininespiegel.
Zelden (0,01-0,1%): urineweginfectie. Langdurige erectie, priapisme, penisafwijkingen zoals fibrotische complicaties.
Zeer zelden (< 0,01%): urticaria.
Interacties
Alprostadil kan het effect van antihypertensiva, anticoagulantia en trombocytenaggregatieremmers versterken.
Sympathicomimetica kunnen het effect van alprostadil verminderen.
Zwangerschap
Gezien de indicatie ontbreken gegevens over gebruik tijdens zwangerschap.
Overig: Bij gebruik kan een kleine hoeveelheid alprostadil in het semen terechtkomen bovenop het aldaar aanwezige lichaamseigen PGE1.
Adviezen: Ter bescherming van de foetus bij geslachtsgemeenschap met een zwangere partner altijd een condoom gebruiken, dit voorkomt ook vaginale irritatie. Een vruchtbare vrouw dient tijdens gebruik van alprostadil door haar partner adequate anticonceptie toe te passen.
Lactatie
Gezien de indicatie ontbreken gegevens over gebruik tijdens lactatie.
Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Contra-indicaties
- afwijkende anatomie van de penis zoals urethrastrictuur, ernstige hypospadie, ernstige kromming in de penis, angulatie, caverneuze fibrose of de ziekte van Peyronie;
- balanitis;
- acute of chronische urethritis;
- aandoeningen met meer kans op priapisme (zoals sikkelcelanemie, trombocytemie, polycytemie, multipel myeloom of leukemie, risicofactoren voor veneuze trombose);
- een voorgeschiedenis van herhaaldelijk priapisme;
- indien seksuele activiteit wordt ontraden (zoals bij instabiele cardio- of cerebrovasculaire aandoeningen);
- gebruik door vrouwen of kinderen.
Zie voor meer contra-indicaties de rubriek Waarschuwingen/voorzorgen.
Waarschuwingen
Eventuele duizeligheid, hypotensie of syncope treedt doorgaans binnen 1 uur na toediening op.
Indien een erectie langer dan 4-6 uur aanhoudt of bij extreme pijn, moet de erectie worden gecoupeerd om fibrosevorming met misvorming van de penis en daarmee een zeer moeilijk te behandelen impotentie te voorkomen. Couperen geschiedt door aspiratie van bloed uit de corpora cavernosa en door intracaverneuze toediening van α-sympathicomimetica.
Wees voorzichtig bij patiënten met een instabiele cardiovasculaire aandoening of die een TIA hebben doorgemaakt.
Misbruik is mogelijk, met name bij patiënten met een voorgeschiedenis van een psychische stoornis of verslaving.
Gebruik door vrouwen en kinderen is gecontra-indiceerd.
Overdosering
Eigenschappen
Alprostadil is chemisch identiek aan prostaglandine E1. Dit veroorzaakt dilatatie van de vaten in de zwellichamen van het corpus cavernosum en toename van de caverneuze arteriële bloeddoorstroming. Werking: binnen 5-10 min. Werkingsduur: 30-60 min.
Kinetische gegevens
Resorptie | binnen 10 minuten 80% van de hoeveelheid alprostadil door de urethrale mucosa. Na intra-urethrale toediening wordt nauwelijks of geen alprostadil in de systemische circulatie gevonden. |
Metabolisering | lokaal. |
Overig | na i.v. toediening wordt het tijdens een enkelvoudige passage door de longen voor 70-90% metabool geëlimineerd. |
Eliminatie | vooral via de urine (metabolieten). |
T 1/2el | < 10 min. |
Geneesmiddelgroep
alprostadil (intra-urethraal) hoort bij de groep vasodilatantia, overige.