Estradiol/norethisteron

Publish

Samenstelling

Trisequens Novo Nordisk bv

Toedieningsvorm
Tablet, omhuld
Verpakkingsvorm
combinatieverpakking

Bevat per verpakking: strip met 12 blauwe tabletten, 10 witte tabletten en 6 rode tabletten. Bevat per blauwe tablet: estradiol 2 mg. Bevat per witte tablet: estradiol 2 mg en norethisteronacetaat 1 mg. Bevat per rode tablet: estradiol 1 mg.

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
OTC Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol.
MNT Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

estradiol/norethisteron vergelijken met een ander geneesmiddel.

Advies

Ernstige climacterische klachten (zoals door de vrouw ervaren) kunnen worden behandeld met hormoonsuppletie, waarbij na 3 maanden evaluatie plaatsvindt. Vrouwen zonder uterus worden alleen behandeld met een oestrogeen (estradiol). Kies voor estradiol transdermaal bij vrouwen met meer kans op veneuze trombo-embolie (zoals BMI > 30 kg/m²). Vrouwen met een uterus worden behandeld met een combinatie van een oestrogeen en een progestageen. In de perimenopauze wordt een progestageen cyclisch toegevoegd. In de postmenopauze wordt een continu combinatiepreparaat geadviseerd. Bij urogenitale atrofie bij postmenopauzale vrouwen kan een lokaal oestrogeen worden gebuikt.

Kies voor de behandeling van osteoporose in eerste instantie uit de bisfosfonaten alendroninezuur en risedroninezuur in combinatie met vitamine D3 en, afhankelijk van de dagelijkse inname van de patiënt, calcium. Bij het bestaan van een contra-indicatie of intolerantie zijn zoledroninezuur of denosumab alternatieven, en ibandroninezuur of raloxifeen wanneer hiermee niet wordt uitgekomen. Kies voor teriparatide bij het bestaan van een contra-indicatie of intolerantie voor bovengenoemde middelen, of bij het optreden van een derde fractuur tijdens de behandeling. Strontium geldt als laatste mogelijkheid, wanneer overige therapieën geen optie zijn en er geen verhoogd risico is op cardiovasculaire aandoeningen. Er is geen plaats meer voor oestrogenen bij de preventie van postmenopauzale osteoporose vanwege de ernstige langetermijncomplicaties.

Indicaties

  • Bij vrouwen met intacte uterus, die minstens 6 maanden geleden hun laatste menstruatie hebben gehad: Hormoonsuppletietherapie (HST) bij symptomen van oestrogeendeficiëntie.
  • Preventie van postmenopauzale osteoporose bij veel kans op fracturen, terwijl andere middelen ter preventie van osteoporose zijn gecontra-indiceerd of niet worden verdragen.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Symptomen van oestrogeendeficiëntie en preventie van postmenopauzale osteoporose:

Volwassenen:

Cyclus van 28 dagen: 1 blauwe tablet (= 2 mg estradiol) per dag gedurende 12 dagen, gevolgd door 1 witte tablet (= 2 mg estradiol + 1 mg norethisteron) per dag gedurende 10 dagen, gevolgd door 1 rode tablet (= 1 mg estradiol) gedurende 6 dagen. Daarna direct een nieuwe strip beginnen. Tijdens het gebruik van de rode tabletten treedt gewoonlijk een onttrekkingsbloeding op.

Wanneer beginnen: Bij geen voorafgaande hormoonsuppletietherapie (HST) of bij overschakeling van een continu gecombineerd HST-product, de behandeling starten op een willekeurige dag. Bij overstappen van een andere sequentiële HST de behandeling starten op de dag direct na afronding van de voorafgaande cyclus.

Een vergeten tablet alsnog binnen 12 uur innemen. Indien meer dan 12 uur zijn verstreken, de tablet overslaan. Na vergeten van een tablet is er meer kans op doorbraakbloedingen of ’spotting’.

De tabletten bij voorkeur innemen op een vast tijdstip.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): onregelmatige vaginale bloedingen (vooral tijdens de eerste maanden van het gebruik), pijnlijke of gevoelige borsten.

Vaak (1-10%): genitale candidiasis of vaginitis, (perifeer) oedeem, (toename van) depressiviteit, hoofdpijn, (verergering van) migraine, misselijkheid, buikpijn, opgezette buik, rugpijn, beenkrampen, vergroting van borsten, (verergering van) uterusfibromen, gewichtstoename.

Soms (0,1-1%): overgevoeligheid, nervositeit, oppervlakkige tromboflebitis, flatulentie, opgeblazen gevoel, alopecia, hirsutisme, acne, jeuk, urticaria, endometriumhyperplasie, dysmenorroe.

Zelden (0,01-0,1%): diepveneuze trombose of longembolie (2–3× meer kans, m.n. in het eerste behandeljaar).

Verder zijn gemeld: endometriumcarcinoom, gegeneraliseerde overgevoeligheidsreactie (bv. anafylactische shock), libidoveranderingen, slapeloosheid, angst, duizeligheid, hypertensie, beroerte, visuele stoornissen, myocardinfarct, dyspepsie, braken, galblaasaandoeningen (incl. galstenen), huiduitslag, verhoogde talgafscheiding, angio-oedeem, vaginale jeuk, gewichtsafname.

Interacties

Gelijktijdig gebruik van geneesmiddelen die leverenzymen induceren zoals anti-epileptica (bv. fenobarbital, fenytoïne, carbamazepine), antibacteriële/antivirale middelen (bv. rifampicine, rifabutine, nevirapine, efavirenz) en preparaten die sint-janskruid bevatten kunnen de werkzaamheid doen afnemen. Ritonavir heeft een inducerend effect.

De instelling op suppletietherapie met schildklierhormoon kan wijzigen. Sommige laboratoriumonderzoeken kunnen worden beïnvloed door oestrogeentherapie, zoals onderzoek naar glucosetolerantie of de schildklierfunctie.

Zwangerschap

Gezien de geregistreerde indicatie niet van toepassing.

Lactatie

Contra-indicaties

  • actuele of doorgemaakte veneuze trombo-embolie (diepveneuze trombose, longembolie);
  • actuele of recent doorgemaakte arteriële trombo-embolische aandoening (angina pectoris, myocardinfarct);
  • aanwezigheid van een trombofiele aandoening (bv. proteine C-, proteine S-, of antitrombinedeficiëntie);
  • acute leveraandoeningen (in de anamnese) zolang de leverfuncties niet zijn genormaliseerd;
  • hormoonafhankelijke tumoren;
  • mammacarcinoom in de anamnese;
  • onbehandelde hyperplasie van het endometrium;
  • onverklaarde vaginale bloedingen;
  • acute porfyrie.

Waarschuwingen

Voortzetting van de behandeling periodiek, op zijn minst jaarlijks, beoordelen. Controleer de patiënt extra bij een anamnese van: uterusfibromen of endometriose, endometriumhyperplasie, risicofactoren voor trombo-embolische aandoeningen, mammacarcinoom bij een eerstegraads familielid, hypertensie, leveraandoening, diabetes mellitus, migraine of ernstige hoofdpijn, systemische lupus erythematosus, astma, epilepsie, cholelithiasis en bij otosclerose. Wees voorzichtig bij een verminderde hart- of nierfunctie, omdat oestrogenen vochtretentie kunnen veroorzaken. Tijdens een langdurige behandeling met oestrogenen regelmatig lichamelijk onderzoek uitvoeren. De radiologische detectie van borstkanker kan worden bemoeilijkt door toename van de dichtheid van mammografische beelden.

Het gebruik van gecombineerde oestrogeen-progestageen HST geeft meer kans op mammacarcinoom, na ongeveer drie jaar van gebruik. Bij gebruik langer dan 5 jaar is de kans op mammacarcinoom tot twee keer zo groot. Mogelijk is de kans op ovariumcarcinoom licht toegenomen, binnen 5 jaar van gebruik. Het gebruik vermeerdert de kans op veneuze trombo–embolie, met name in het eerste jaar; de kans neemt toe bij toenemende leeftijd, positieve familie-anamnese, immobilisatie, grote operatieve ingreep, obesitas (BMI > 30 kg/m²), systemische lupus erythematosus, kanker en mogelijk bij varicosis. De kans op coronaire hartziekte en ischemisch CVA neemt toe, vooral bij een hogere leeftijd.

Bij de geringste tekenen van trombose, significante stijging van de bloeddruk, voor het eerst optreden van migraine–achtige hoofdpijn, geelzucht of achteruitgang van de leverfunctie, de toediening staken. Indien na electieve chirurgie langdurige immobilisatie is te verwachten, eventueel de suppletie vier tot zes weken vóór de ingreep onderbreken. Bij hypertriglyceridemie, of een positieve familie-anamnese hiervoor, bedacht zijn op meer kans op pancreatitis. Erfelijk angio–oedeem kan verergeren door exogene oestrogenen. Bij predispositie voor chloasma direct zonlicht vermijden. Als doorbraakbloedingen of ’spotting’ optreden na geruime tijd van therapie of aanhouden na het stoppen van de behandeling, dan nader onderzoek verrichten om maligniteit van het endometrium uit te sluiten. Er lijkt meer kans op dementie waaronder de ziekte van Alzheimer bij vrouwen die zijn gestart met hormoonsuppletietherapie boven een leeftijd van 65 jaar. Er is weinig ervaring met behandeling van vrouwen > 65 jaar. Bezit geen anticonceptieve werking.

Overdosering

Eigenschappen

Combinatie van een oestrogeen en een progestageen die leidt tot een 28-daagse cyclus, waarbij eenmaal per maand een onttrekkingsbloeding wordt opgewekt. In de eerste fase (12 dagen) wordt uitsluitend een oestrogeen toegediend, in de tweede fase (10 dagen) een oestrogeen gecombineerd met een progestageen, terwijl in de derde fase (6 dagen) uitsluitend een oestrogeen wordt toegediend. Er is geen therapievrije week. Oestrogenen hebben een gunstige invloed op climacterische klachten en de botmassa. Toevoeging van progestagenen zorgt voor regelmatige cycli en is nodig om de kanstoename op endometriumcarcinoom tegen te gaan. Het terugbrengen van de deeltjesgrootte tot minder dan vijf micrometer bevordert de resorptie van estradiol.