triamtereen/hydrochloorthiazide
Samenstelling
Dytenzide Mercury Pharmaceuticals Ltd
- Toedieningsvorm
- Tablet
Bevat per tablet: triamtereen 50 mg en hydrochloorthiazide 25 mg.
Triamtereen/Hydrochloorthiazide Tabletten Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet
Bevat per tablet: triamtereen 50 mg en hydrochloorthiazide 25 mg.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
triamtereen/hydrochloorthiazide vergelijken met een ander geneesmiddel.
Advies
Bij hypertensie verlagen diuretica, β-blokkers, calciumantagonisten (dihydropyridinen), angiotensine I converterend enzym (ACE)-remmers en angiotensinereceptorblokkers (ARB’s) de bloeddruk effectief en verminderen het tienjaarsrisico op cardiovasculaire mortaliteit en morbiditeit. Comorbiditeit en specifieke patiëntenkenmerken bepalen welke groepen en welke middelen als eerste in aanmerking komen. De voorkeur gaat uit naar middelen met een 24-uurs werkzaamheid. Als één middel onvoldoende effectief is, is het toevoegen van een middel uit een andere groep effectiever dan het verhogen van de dosis; tevens beperkt het de bijwerkingen als gevolg van een dosisverhoging. De vaste combinatie in de juiste dosisverhouding heeft om reden van therapietrouw de voorkeur.
Indicaties
- Lichte tot matige hypertensie;
- Oedeem ten gevolge van hartfalen of nefrotisch syndroom indien de nierfunctie niet sterk gestoord is.
Triamtereen/hydrochloorthiazide is met name bedoeld bij (kans op) ernstige kaliumdepletie of als hypokaliëmie tot ernstige risico’s leidt (zoals aritmieën).
Dosering
Hypertensie:
Volwassenen:
Gebruikelijke begin- en onderhoudsdosering 1×/dag 1 tablet na een maaltijd; voor sommige patiënten kan 1×/dag ½ tablet voldoende zijn; max. 2 tabletten per dag.
Oedeem:
Volwassenen:
Gebruikelijke begin- en onderhoudsdosering 1×/dag 1 tablet na een maaltijd; voor sommige patiënten kan 1 tablet iedere 2 dagen voldoende zijn; max. 4 tabletten per dag.
Bij toevoegen van triamtereen/hydrochloorthiazide aan een bestaande antihypertensieve behandeling, de dosering triamtereen/hydrochloorthiazide halveren. Bij toevoegen van een ander antihypertensivum aan triamtereen/hydrochloorthiazide de dosering van het andere antihypertensivum halveren.
Bij staken van de behandeling de dosering geleidelijk afbouwen om reactief kaliumverlies te voorkomen.
Bijwerkingen
Zelden (0,01-0,1%): fotosensitiviteit. Trombocytopenische purpura. Megaloblastaire en/of macrocytaire anemie bij patiënten met een latente foliumzuurdeficiëntie (alcoholische levercirrose, zwangerschap).
Zeer zelden (<0,01%): systemische lupus erythematodes. Nierfalen.
Verder zijn gemeld: bloeddyscrasieën zoals neutropenie, leukopenie, trombocytopenie, agranulocytose, aplastische anemie. Misselijkheid, braken (kan ook veroorzaakt worden door een verstoorde elektrolytenbalans), diarree, obstipatie, droge mond, pancreatitis. Geelzucht. Huiduitslag, urticaria, purpura. Spierkrampen. Anafylaxie. Jicht, hyperurikemie. Hyperkaliëmie, hypokaliëmie, hyperglykemie, hypercalciëmie, hyperlipidemie, verstoorde elektrolytenbalans. Duizeligheid, hoofdpijn, slapte/zwakte. Hypotensie. Aritmieën. Interstitiële nefritis, nierstenen, verminderde glomerulaire filtratiesnelheid (zicht uitend in abnormale stijging van het ureumgehalte, creatinine en/of urinezuur). Afwijking van leverenzymen.
Voor andere bijwerkingen zie:
Interacties
Combinatie met andere kaliumsparende geneesmiddelen (kaliumsupplementen, amiloride, spironolacton) is gecontra–indiceerd vanwege de kans op een potentieel levensbedreigende hyperkaliëmie. Gelijktijdige behandeling met ACE-remmers, ARB’s of ciclosporine kan leiden tot een verhoogde kaliumspiegel. Disopyramide versterkt het ongunstige effect van hyperkaliëmie en kan matige hyperkaliëmie bij gebruik van dit preparaat levensbedreigend maken.
Ondanks toevoeging van een kaliumsparend diureticum kan kaliumtekort (intra- en extracellulair) ontstaan, hetgeen kan leiden tot toegenomen toxiciteit van digoxine en van geneesmiddelen die het QT-interval verlengen, en grotere gevoeligheid voor spierrelaxantia. Gelijktijdig gebruik van kaliumsecreterende middelen (corticosteroïden, laxantia, amfotericine B of ACTH) kan leiden tot verhoogd kaliumverlies.
Combinatie met indometacine en mogelijk andere NSAID’s kan leiden tot hyperkaliëmie en nefrotoxiciteit en kan het diuretisch, natriuretisch en antihypertensief effect verminderen.
De renale lithiumklaring neemt af door toegenomen terugresorptie in de tubulus; verlaging van de lithiumdosis kan nodig zijn.
De werking van insuline en orale bloedglucoseverlagende middelen kan worden geantagoneerd.
Het effect van andere antihypertensiva kan worden versterkt. De behandeling met het diureticum 2–3 dagen vóór instelling op een ACE-remmer staken of de dosering verlagen om de kans op hypotensie na de eerste dosis te verkleinen.
Colestyramine kan de resorptie van hydrochloorthiazide doen afnemen; het diureticum dient 2 uur voor colestyramine te worden ingenomen of 4 uur erna.
Zwangerschap
Triamtereen en hydrochloorthiazide passeren de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren, geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Farmacologisch effect: Verstoring van de foetoplacentaire perfusie en neonatale effecten zoals icterus foetalis en neonatorum, trombocytopenie en verstoring van de elektrolytenbalans (hydrochloorthiazide). Triamtereen werkt als foliumzuurantagonist.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja (triamtereen, hydrochloorthiazide).
Farmacologisch effect: Verhoogd vrij bilirubine (hydrochloorthiazide).
Overige: Hooggedoseerde thiazide-diuretica kunnen de lactatie remmen.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
- hyperkaliëmie;
- nierinsufficiëntie (serumcreatinine > 200 micromol/l), progressieve nierinsufficiëntie (creatinineklaring < 25 ml/min) met toenemende oligurie en uremie gedurende de behandeling;
- ernstige leverinsufficiëntie (levercirrose);
- overgevoeligheid voor thiazide- en sulfonamidederivaten.
Waarschuwingen
Periodiek serumelektrolytconcentraties (m.n. van kalium) controleren en zo nodig corrigeren. Dit is vooral van belang indien de elektrolytenbalans voor de behandeling al verstoord was, bij overmatig braken, diarree, diabetes mellitus, cardiopulmonale aandoeningen, parenterale toediening van vloeistoffen, een streng zoutarm dieet, bij ouderen, levercirrose en nierfunctiestoornissen, omdat er dan meer kans op verstoring van de kaliumbalans is.
Vermijd vanwege een toegenomen kans op hyperkaliëmie het gebruik van andere kaliumsparende diuretica, kaliumsuppletie of kaliumhoudende voedingsmiddelen (kunstzout).
Bij chronische behandeling kan de glomerulusfiltratie significant dalen (reversibel), met name indien vóór de behandeling de nierfunctie al licht verstoord was. Hierdoor kan het ureumgehalte tot abnormale waarden stijgen. Regelmatige controle van de nierfunctie tijdens de behandeling is daarom noodzakelijk.
Regelmatig controleren op bloeddyscrasieën of leverfunctiestoornissen.
Bij een acute daling in de gezichtsscherpte of acute oogpijn (binnen enkele uren tot een week na start van de behandeling) de behandeling onmiddellijk stopzetten. Indien de oogdruk verhoogd is, deze proberen te verminderen, vanwege de kans op acuut gesloten-kamerhoekglaucoom na gebruik van hydrochloorthiazide.
Bij leverinsufficiëntie regelmatig het ureumgehalte in bloed controleren.
Bij hyperlipidemie is extra controle van serumlipiden aangewezen.
Diabetes mellitus kan door afname van de glucosetolerantie manifest worden.
Voorzichtig toepassen bij jicht en nierstenen in de voorgeschiedenis.
Tevens voorzichtig zijn bij maligne aandoeningen of hyperparathyreoïdie, aangezien thiazide–diuretica hypercalciëmie kunnen veroorzaken. Wegens hun invloed op het calciummetabolisme kunnen thiaziden bijschildklierfunctieproeven verstoren.
Hydrochloorthiazide kan een positieve uitslag geven in een dopingtest.
Er zijn onvoldoende gegevens over het gebruik bij kinderen.
Overdosering
Symptomen
Stoornissen in de elektrolytenbalans, hypotensie, braken, gastro-intestinale stoornissen, zwakte.
Zie voor meer symptomen en behandeling vergiftigingen.info.
Eigenschappen
Combinatie van een kaliumsparend en een thiazide-diureticum. Werking triamtereen: begint na 2–4 uur, houdt 7–9 uur aan. Diuretische werking hydrochloorthiazide: start na 1 uur en houdt gem 12 uur aan.
Informatie over farmacokinetische eigenschappen:
Geneesmiddelgroep
triamtereen/hydrochloorthiazide hoort bij de groep diuretica, combinatiepreparaten.