trihexyfenidyl
Samenstelling
Artane (hydrochloride) Teofarma Srl
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 2 mg, 5 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
De centraal direct werkende parasympathicolytica hebben door hun perifere bijwerkingen en negatieve invloed op de cognitieve processen nog maar een zeer kleine plaats bij de behandeling van de ziekte van Parkinson, alleen bij een ernstige therapieresistente tremor bij patiënten jonger dan 65-70 jaar.
Verder is voor deze stoffen een plaats in de bestrijding van plotseling optredend ernstig parkinsonisme bij gebruik van een depotpreparaat met een antipsychoticum, totdat het antipsychoticum is uitgewerkt. Het is niet mogelijk voor één van de parasympathicolytica een voorkeur uit te spreken. Bij de keuze van het middel waarmee men de behandeling begint, kunnen toxiciteit, de prijs en de eigen ervaring een doorslaggevende rol spelen.
Indicaties
Alle vormen van parkinsonisme.
Dosering
Parkinsonisme:
De dosering dient individueel te worden ingesteld. Begindosering 1 mg per dag; indien nodig iedere 3-5 dagen met 2 mg verhogen.
Onderhoudsdosering 6-12 mg per dag in 3-4 doses; max. 15 mg per dag. In combinatie met levodopa: richtlijn: 3-6 mg per dag. De behandeling niet abrupt staken maar uitsluipen. De tabletten innemen tijdens de maaltijden, bij hogere dosering (> 10 mg) de vierde dosis voor het slapen gaan.
Bijwerkingen
Inherent aan de anticholinerge werking: droge mond, accommodatiestoornissen, mydriasis, urineretentie, obstipatie, tachycardie. Misselijkheid, braken. Warmte-intolerantie tot hyperpyrexie. Soms: duizeligheid. Bij hoge doses: rusteloosheid, verwardheid, opwinding, hallucinaties, euforie.
Zelden (0,1–1%): rash, suppuratieve parotitis. Geheugenstoornissen kunnen ontstaan of verergeren.
Interacties
Fenothiazinen, amantadine, tricyclische antidepressiva, kinidine, disopyramide en sommige antihistaminica kunnen de anticholinerge bijwerkingen versterken. Combinatie met antipsychotica kan tevens het therapeutisch effect ervan verminderen en de warmte-intolerantie doen toenemen.
Zwangerschap
Over het gebruik van deze stof tijdens zwangerschap bij de mens en over de effecten in de dierproef bestaan onvoldoende gegevens om de mogelijke schadelijkheid te beoordelen. Op grond van de farmacologische werking kunnen effecten op het kind worden verwacht. Toediening tijdens zwangerschap en lactatie wordt daarom ontraden.
Lactatie
Contra-indicaties
- Myasthenia gravis.
- Tardieve dyskinesie.
Waarschuwingen
Voorzichtigheid is geboden bij prostaathyperplasie, organische pylorusstenose, cardiovasculaire aandoeningen, psychische stoornissen, lever- en nierfunctiestoornissen, koorts en bij verblijf in een erg warme omgeving. Ouderen, in het bijzonder met beginnende dementie, hebben een verhoogde gevoeligheid voor de bijwerkingen. De symptomen van tardieve dyskinesie, ten gevolge van antipsychotica, worden niet verlicht en kunnen in bepaalde gevallen verergeren. Trihexyfenidyl niet geven als profylaxe tegen te verwachten extrapiramidale bijwerkingen door antipsychotica. Pas bij optreden ervan is het raadzaam een parasympathicolyticum toe te voegen. Visusstoornissen en duizeligheid kunnen het reactievermogen beïnvloeden. De therapie mag niet plotseling worden gestaakt, maar moet worden uitgeslopen omdat anders ernstige akinesie, agitatie en/of verwardheid kan optreden; m.n. ouderen zijn hiervoor in verhoogde mate gevoelig. Dit middel kan door pupilverwijding de oogdruk verhogen en een aanval van acuut glaucoom veroorzaken. Na enige tijd kan tolerantie voor trihexyfenidyl ontstaan.
Overdosering
Symptomen
in het algemeen stimulering van het centrale zenuwstelsel met een op acute psychose gelijkend beeld, gevolgd door depressie van het centrale zenuwstelsel met ten slotte delirium, coma, shock, convulsies, ademhalingsstilstand.
Therapie
Routinegebruik van fysostigmine als antidotum is controversieel en valt alleen te overwegen bij extreem delirium, ernstige tachycardie of hyperthermie. De stimulatie van het centrale zenuwstelsel bestrijden met benzodiazepinen en niet met fenothiazinen in verband met additieve parasympathicolytische effecten.
Eigenschappen
Parasympathicolyticum met tevens direct spasmolytische werking op de gladde spieren, vooral die van het maag-darmkanaal. Het vermindert de spierstijfheid en in mindere mate de tremor. Werking: na 1 uur. Werkingsduur: 6-12 uur.
Kinetische gegevens
| Resorptie | snel. |
| Eliminatie | met de urine, waarschijnlijk onveranderd. |
Geneesmiddelgroep
trihexyfenidyl hoort bij de groep tertiaire aminen.