clindamycine/tretinoïne
Samenstelling
Treclinac Meda Pharma bv
- Toedieningsvorm
- Gel
- Verpakkingsvorm
- 60 g
Bevat per g: clindamycine 10 mg (als fosfaat), tretinoïne 0,25 mg. Conserveermiddelen: methyl- en propylparahydroxybenzoaat. Bevat tevens butylhydroxytolueen.
Uitleg symbolen
XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
clindamycine/tretinoïne vergelijken met een ander geneesmiddel.
Advies
Acne vulgaris wordt behandeld met een lokale therapie, die bij onvoldoende effect kan worden gecombineerd met een systemische behandeling. Benzoylperoxide 5% of een lokaal retinoïde komen als eerste in aanmerking. Als deze middelen niet goed worden verdragen of onvoldoende effectief zijn, overweeg dan het gebruik van een lokaal – en bij ernstige ontstekingsverschijnselen een systemisch – antibioticum.
Indicaties
Behandeling van acne vulgaris bij patiënten van 12 jaar en ouder, in geval van aanwezigheid van comedonen, papels en puistjes.
Dosering
Acne vulgaris:
Volwassenen en kinderen ≥ 12 jaar:
Eénmaal per dag aanbrengen: vóór het naar bed gaan het hele gezicht wassen met milde zeep en drogen. Een hoeveelheid gel ter grootte van een erwt met een vingertop op de kin, wangen, neus en voorhoofd deppen en daarna voorzichtig over het hele gezicht uitsmeren. Vermijd hierbij contact met de mond, lippen, ogen, oogleden, en de neusgaten. De behandelduur is max. 12 weken (continue behandeling). Mogelijk zijn tot enkele weken na het begin van de behandeling geen therapeutische verbeteringen waarneembaar.
Bij een gemiste dosis deze niet inhalen, maar doorgaan met de volgende dosis op het gebruikelijke tijdstip.
Na opbrengen de handen goed wassen.
Bijwerkingen
Soms (0,1–1%): lokaal: branderig gevoel, jeuk, droogheid, seborroe, erytheem, irritatie, exfoliatieve uitslag, fotosensibilisatie en dermatitis.
Zelden (0,01–0,1%): lokaal: verkleuring van de huid, depigmentatie, huidbloeding, desquamatie, erosie, pijn, warmtegevoel, herpes simplex infectie. Oogirritatie. Hoofdpijn. Misselijkheid, gastro-enteritis. Hypothyreoïdie. Overgevoeligheid. Bij gebruik van andere lokale geneesmiddelen met clindamycine 1% is Gram-negatieve folliculitis gemeld.
Interacties
Vermijd gelijktijdig gebruik van lokale middelen met corticosteroïden, keratolytica (bv. zwavel, salicylzuur, resorcinol, benzoylperoxide) en medicinale zepen en reinigers met een sterk uitdrogend effect. Wees voorzichtig met zeep, cosmetica met een uitdrogende werking en alcoholbevattende of adstringerende producten, parfums en producten op basis van limoen. Clindamycine versterkt de werking van neuromusculair blokkerende stoffen.
Zwangerschap
Teratogenese: Er zijn relatief weinig gegevens over zowel systemisch als topicaal gebruik van clindamycine tijdens de zwangerschap bij de mens; deze wijzen niet op een groter risico. Bij dermaal toegepaste clindamycine is er sprake van een geringe systemische absorptie. Er zijn onvoldoende gegevens over het dermaal gebruik van tretinoïne bij de mens. Gezien de geringe resorptie bij dermale toediening is het onwaarschijnlijk dat het kind wordt blootgesteld aan een schadelijke hoeveelheid.
Advies: Gebruik wordt echter ontraden (vooral tijdens de eerste 3 maanden van de zwangerschap) vanwege de teratogeniteit bij systemisch gebruik en de verwantschap van tretinoïne met het sterk teratogene isotretinoïne.
Overig: Een vruchtbare vrouw dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende én tot ten minste 1 maand na de therapie.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja (clindamycine, tretinoïne). Bij dermaal toegepaste clindamycine is er echter sprake van een geringe systemische absorptie. Het is onwaarschijnlijk dat de zuigeling klinisch relevante hoeveelheden clindamycine binnen krijgt. Het is niet bekend wat de mogelijke effecten van de kleine hoeveelheden tretinoïne op de zuigeling zijn.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
• Overgevoeligheid voor lincomycinen.
• Pustulaire en diepe, cystische, nodulaire varianten van acne (acne conglobata en acne fulminans).
• Bestaand of een geschiedenis van acuut eczeem, rosacea en periorale dermatitis.
• Bestaand of een geschiedenis van huidkanker of huidkanker in de familie.
• Regionale enteritis of colitis ulcerosa of een geschiedenis van antibioticageassocieerde colitis.
Waarschuwingen
Gebruik bij lichte vormen van acne wordt ontraden. Wees voorzichtig bij atopische patiënten. Blootstelling aan zonlicht of andere UV-bronnen zoveel mogelijk vermijden; indien dit niet mogelijk is de behandelde huidgedeeltes beschermen met kleding of zonnebrandcrème. Niet gebruiken bij patiënten met zonnebrand. Bij optreden van zonnebrand, de behandeling tijdelijk staken totdat het erytheem en de schilfering zijn verdwenen. Tijdens de eerste weken van behandeling kan de acne verergeren; deze verschijnselen zijn van voorbijgaande aard. Wanneer in het begin van de behandeling lokaal ernstige irritatie ontstaat, de behandeling tijdelijk staken of de gel minder frequent aanbrengen. Kruisresistentie met antimicrobiële middelen van de macrolidengroep kan voorkomen. Bij optreden van langdurige ernstige diarree de diagnose pseudomembraneuze colitis overwegen. Bij optreden van Gram-negatieve folliculitis de behandeling staken en een alternatieve therapie kiezen. De werkzaamheid en veiligheid bij kinderen < 12 jaar zijn niet vastgesteld.
Overdosering
Eigenschappen
Clindamycine is een bacteriostatisch antimicrobieel middel, behorend tot de lincomycinen. Het bindt aan de 50S-subunit van het bacteriële ribosoom en remt daarmee de vroege fase van de bacteriële eiwitsynthese. Clindamycine is werkzaam tegen de bij acne vaak voorkomende Propionibacterium acnes en vermindert de concentratie van vrije vetzuren (deze hebben een comedogeen effect) in de talg. Verder zijn gevoelig: Staphylococcus aureus (meticilline-gevoelige stammen), Streptococcus agalactiae en Streptokokken van de ’viridans’-groep. Verworven resistentie kan een probleem zijn bij: Staphylococcus aureus (meticilline-resistente stammen), Staphylococcus epidermis, Staphylococcus haemolyticus en Propionibacterium spp. Tretinoïne (vitamine A-zuur) is een derivaat van vitamine A. De werking berust waarschijnlijk op het veroorzaken van ontstekingsachtige veranderingen in de epidermis en het follikelepitheel waardoor versnelde productie van hoorncellen ontstaat, die tevens een minder sterke binding met elkaar hebben. Hierdoor worden deze cellen makkelijker via de follikelopening afgestoten en wordt de vorming van comedonen voorkomen. Ook bij reeds bestaande comedonen wordt de onderlinge binding van de hoorncellen verzwakt, waardoor ze kunnen worden afgestoten.
Kinetische gegevens
Resorptie | ca. 2% (clindamycine), 1–7% (tretinoïne). |
Eiwitbinding | ca. 90% (clindamycine), > 95% (tretinoïne). |
Metabolisering | in de lever (clindamycine, tretinoïne). |
Eliminatie | clindamycine: vnl. met de feces in de vorm van metabolieten. Ca. 10% onveranderd met de urine. Tretinoïne: ca. 30% met de feces, ca. 60% met de urine. |
T 1/2el | ca. 2,5 uur (clindamycine), 0,5–2 uur (tretinoïne). |
Geneesmiddelgroep
clindamycine/tretinoïne hoort bij de groep dermatica, combinatiepreparaten.
- benzoezuur/salicylzuur (J05AF06)
- benzoylperoxide/miconazol (J05AF06)
- biergist/haaienlevertraan (J05AF06)
- bismutsubnitraat/lidocaïne/zinkoxide (J05AF06)
- clindamycine/benzoylperoxide (J05AF06)
- clindamycine/tretinoïne (J05AF06)
- lauromacrogol 400/natriumoleaat (J05AF06)
- mucopolysaccharidepolysulfaat/salicylzuur (J05AF06)