mercapto-ethaansulfonzuur
Samenstelling
Uromitexan injecties (Na-2-mercapto-ethaansulfonaat) Baxter bv
- Toedieningsvorm
- Injectievloeistof
- Sterkte
- 100 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- ampul 4 ml, 10 ml
Uromitexan tabletten Baxter bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 400 mg, 600 mg
Uitleg symbolen
XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
mercapto-ethaansulfonzuur vergelijken met een ander geneesmiddel.
Advies
Mercapto-ethaansulfonzuur kan bij de genoemde indicatie worden voorgeschreven.
Indicaties
Ter preventie en het onder controle houden van de toxische werking van de oxazafosforinen (cyclofosfamide, ifosfamide, trofosfamide) op de blaas en lagere urinewegen (hemorragische cystitis).
Dosering
De duur van de behandeling met mercapto-ethaansulfonzuur moet overeenkomen met die van de oxazafosforinebehandeling, verlengd met de periode die nodig is totdat de concentratie van oxazafosforinemetabolieten in de urine is gedaald tot een niet-toxisch gehalte: meestal binnen 8–12 uur na beëindiging van de oxazafosforinebehandeling.
Bij de berekening van de benodigde hoeveelheid oraal toe te dienen mercapto-ethaansulfonzuur naar beneden afronden op hele tabletten.
Bij kinderen kan het, in verband met een mogelijk toegenomen urineproductie, in individuele gevallen noodzakelijk zijn het interval tussen twee doseringen mercapto-ethaansulfonzuur te verkorten (bv. 3 uur) en/of het aantal doseringen te verhogen.
Ook bij patiënten met een ziektegeschiedenis van de urinewegen of met een beschadigd urotheel (bv. door bekkenbestraling) dienen de toedieningsintervallen minder dan 4 uur te zijn en/of dienen er meerdere doseringen te worden gegeven.
De i.v.-toediening heeft de voorkeur bij braken, bij operatieve ingreep aan het maag-darmkanaal en indien wordt behandeld met totale lichaamsbestraling in combinatie met cyclofosfamide.
Ter preventie en voor het onder controle houden van toxische effecten van oxazafosforinen:
Volwassenen (incl. ouderen) en kinderen:
Oraal: starten 2 uur vóór de oxazafosforinebehandeling met een dosis die overeenkomt met 40% van de oxazafosforinedosis. Deze dosis tevens toedienen 2 en 6 uur na de start van de oxazafosforinebehandeling.
I.v.: op de tijdstippen 0 (toediening dosis oxazafosforine), na 4 en na 8 uur: bolusinjectie: telkens een dosis mercapto-ethaansulfonzuur van 20% van de oxazafosforinedosis (= in totaal 60%). Bij zeer hoge doseringen met oxazafosforine (bv. beenmergtransplantatie bij cytostatische therapie) kan de dosering van mercapto-ethaansulfonzuur worden verhoogd tot in totaal 120–160% van de totale oxazafosforinedosis. Mercapto-ethaansulfonzuur kan ook, na een bolusinjectie (20% van de oxazafosforinedosis), verder als infuus worden gegeven (tot 100% van de dosis ifosfamide), waarbij na beëindiging van het oxazafosforine-infuus het uromitexan-infuus nog 6–12 uur langer wordt doorgegeven. Bij overschakeling van infuus op tabletten (tabl.: 40% van de dosering van oxazafosforine) dient mercapto-ethaansulfonzuur te worden ingenomen op het moment dat het gecombineerde infuus (mercapto-ethaansulfonzuur + oxazafosforine) is beëindigd èn 2 en 6 uur erna.
Mercapto-ethaansulfonzuur niet gemengd met een dosis oxazafosforine injecteren.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): koorts, griepachtige reacties. Misselijkheid, kolieken, buikpijn, diarree. Overmatig blozen. Huiduitslag.
Vaak (1-10%): hypotensie. Faryngitis. Hoesten. Duizeligheid, slaperigheid, hoofdpijn. Braken, obstipatie, flatulentie. Anorexie. Artralgie, rugpijn. Rigor.
Zelden (0,01%-0,1%): reacties op de plaats van injectie/infusie.
Zeer zelden (< 0,01%): tachycardie, hypertensie, verhoging ST-segment. Tachypneu. Overgevoeligheidsreacties zoals jeuk, erytheem, blaren op huid en slijmvliezen, oedeem, urticaria, toxische epidermale necrolyse, Stevens-Johnsonsyndroom, en trombocytopenie. Conjunctivitis. Myalgie, pijn in de ledematen. Moeheid, malaise.
Voorts zijn gemeld: depressie, irritatie. Gestoorde leverfunctie.
Interacties
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid. In principe is zwangerschap een contra-indicatie voor gebruik van cytostatica.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor mercapto- of thiolverbindingen.
Zie ook de rubriek Zwangerschap.
Waarschuwingen
De beschermende werking van mercapto-ethaansulfonzuur heeft alléén betrekking op de blaas en lagere urinewegen. De overige, bij de behandeling met oxazafosforinen geldende waarschuwingen, voorzorgsmaatregelen en aanvullende behandelingen blijven gehandhaafd, met name zorgvuldige bewaking van de nierfunctie en een goede hydratietoestand van de patiënt. De diurese handhaven op 100 ml/uur.
Tijdens de behandelperiode controleren op hematurie en proteïnurie, omdat niet bij alle patiënten hemorragische cystitis wordt voorkomen; indien ondanks het gebruik van uromitexan toch hematurie optreedt, de dosering van de oxazafosforine verlagen of de behandeling staken. Mercapto-ethaansulfonzuur dient niet gemengd met een dosis oxazafosforine te worden geïnjecteerd.
Wees voorzichtig bij auto-immuunziekten, omdat hierbij vaker anafylactische overgevoeligheidsreacties optreden dan bij maligne aandoeningen.
Mercapto-ethaansulfonzuur kan bij gebruik van een ’dipstick’ (zoals ovulatietest e.d.) leiden tot een fout-positieve reactie op ketonen in de urine en/of een fout-negatieve reactie op erytrocyten in de urine. Microscopisch onderzoek kan aangewezen zijn.
Overdosering
Eigenschappen
Ontgift de metabolieten van oxazafosforinen (bv. cyclofosfamide) in de urine, doordat de SH-groepen van mercapto-ethaansulfonzuur met deze stofwisselingsproducten reageren en daarmee de toxiciteit opheffen. De cytostatische werkzaamheid van deze preparaten wordt daarbij niet beïnvloed.
Kinetische gegevens
Resorptie | na orale toediening: in de dunne darm. |
Eiwitbinding | zeer sterk, waardoor het zich nauwelijks buiten het vaatstelsel verdeelt. De beschikbaarheid van mercapto-ethaansulfonzuur in de urine is na orale toediening 50% in vergelijking met de i.v.-toediening. Na 2–4 uur treden in de urine piekconcentraties vrije thiolverbindingen op. |
Metabolisering | in de lever snel tot mercapto-ethaansulfonzuurdisulfide. |
Eliminatie | na terugvorming tot mercapto-ethaansulfonzuur in de niertubuli snel met de urine. |
T 1/2 | ca. 30 min. |
Geneesmiddelgroep
mercapto-ethaansulfonzuur hoort bij de groep detoxificantia bij oncolytica.