thiamazol
Samenstelling
Strumazol Aspen Pharma Trading Limited
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 10 mg, 30 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
De medicamenteuze behandeling van hyperthyreoïdie kan afhankelijk van de diagnose bestaan uit thyreostatica, radioactief jodium of thyreoïdectomie. Bij de ziekte van Graves heeft medicamenteuze behandeling met thiamazol, eventueel in combinatie met levothyroxine, in eerste instantie de voorkeur. Bij een recidief zijn de drie bovengenoemde opties gelijkwaardig. In het geval van een (multi)nodulair struma of toxisch adenoom gaat de voorkeur uit naar behandeling met radioactief jodium of thyreoïdectomie. Bij een thyreoïditis kan worden volstaan met symptomatisch behandelen van de klachten (β-blokker, ontstekingsremming).
Indicaties
Behandeling van hyperthyreoïdie. Preventie van hyperthyreoïdie, indien jodiumhoudende verbindingen bij struma worden gebruikt.
Dosering
Behandeling en preventie van hyperthyreoïdie:
Volwassenen:
Combinatietherapie met schildklierhormoonsubstitutie: starten als monotherapie: 30 mg/dag; bij een groot struma en/of zeer ernstige hyperthyreoïdie max. 90 mg/dag. In geval van euthyreoïdie na ca. 6 weken synthetisch levothyroxine toevoegen, om hypothyreoïdie te voorkomen. Tijdens zwangerschap géén combinatietherapie geven (zie onder Zwangerschap). Thyreostatische monotherapie: de dosering op geleide van de hormoonspiegels titreren.
Kinderen 3–17 jaar:
Starten als monotherapie: 0,5 mg/kg lichaamsgewicht per dag in 2–3 doses, onderhoudsdosering op geleide van de respons, max. 40 mg/dag. Aanvullende behandeling met levothyroxine kan nodig zijn om hypothyreoïdie te voorkomen.
Bij een leverfunctiestoornis de dosering zo laag mogelijk houden.
Bijwerkingen
Hypothyreoïdie en (groei van) struma kunnen ontstaan.
Zeer vaak (> 10%): allergische huidreacties van verschillende ernst (jeuk, uitslag, urticaria); deze hebben meestal een mild beloop en verbeteren vaak bij voortzetting van de therapie.
Vaak (1-10%): gewrichtspijn.
Soms (0,1-1%): agranulocytose (kan manifest worden enkele weken of maanden na begin van de therapie en bij herstart ervan; de meeste gevallen verbeteren spontaan).
Zelden (0,01-0,1%): smaakstoornissen (dysgeusie, ageusie). Koorts.
Zeer zelden (< 0,01%): trombocytopenie, pancytopenie, gegeneraliseerde lymfadenopathie. Insuline auto-immuunsyndroom (met sterke verlaging van het bloedglucose). Neuritis, polyneuropathie. Acute speekselklierzwelling. Cholestatische geelzucht, toxische hepatitis. Ernstige vormen van allergische huidreacties waaronder gegeneraliseerde dermatitis, Stevens-Johnsonsyndroom, alopecia, geneesmiddelgeïnduceerde lupus erythematodes.
Verder zijn gemeld: aplastische anemie. Artritis. Nefrotisch syndroom.
Interacties
Bij instelling van de therapie met thyreostatica kan het metabolisme en de eliminatie van andere geneesmiddelen weer normaliseren; pas zonodig de dosering van deze geneesmiddelen aan. De verhoogde activiteit van vitamine K-antagonisten kan normaliseren.
Zwangerschap
Thiamazol passeert de placenta. De concentratie in foetaal bloed is dezelfde als die in het serum van de moeder.
Teratogenese: Er is iets meer kans op aangeboren afwijkingen, vooral bij hogere doseringen; met name aplasia cutis congenita, oesofagusatresie, omfalokèle en choanenatresie zijn beschreven. Onbehandelde hyperthyreoïdie tijdens de zwangerschap kan echter ook tot misvormingen en vroeggeboorte leiden.
Farmacologisch effect: Gebruik is in verband gebracht met hypothyreoïdie en struma van de neonaat.
Advies: Monotherapie: alleen op strikte indicatie gebruiken, in een zo laag mogelijke dosering. Tijdens de zwangerschap de groei van het kind en de foetale hartfrequentie controleren; verder is controle van de maternale en neonatale schildklierfunctie noodzakelijk. Combinatietherapie met thiamazol en schildklierhormonen is gecontra-indiceerd, aangezien thiamazol de placenta wel passeert en levothyroxine niet.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: ja, de concentratie is dezelfde als die in het serum van de moeder.
Farmacologisch effect: Theoretisch is er een kans op hypothyreoïdie bij de zuigeling. Er zijn echter bij een dosering van < 20 mg/dag geen meldingen van effecten op de schildklierfunctie van de zuigeling.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt, bij voorkeur in lage dosering. Overweeg om de schildklierfunctie van de zuigeling te controleren, zeker als hoge doseringen worden toegepast.
Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor thio-ureumderivaten. Matige tot ernstige bloedbeeldstoornissen (granulocytopenie). Beenmergschade bij een eerdere behandeling met thiamazol of carbimazol. Bestaande cholestatische aandoening die niet door hyperthyreoïdie is veroorzaakt.
Waarschuwingen
Bij grote strumae met vernauwing van de luchtpijp alleen kortdurend en onder zorgvuldige controle toepassen, omdat het gebruik kan leiden tot hyperplasie van de schildklier. In verband met de kans op agranulocytose vóór en na instelling van de therapie het bloedbeeld controleren, met name bij eerder bestaande lichte granulocytopenie. Adviseer de patiënt om bij keelpijn, koorts of algehele malaise onmiddellijk de arts te waarschuwen, vooral tijdens de eerste weken van de behandeling. Na direct staken van de therapie is de agranulocytose meestal reversibel. Andere myelotoxische bijwerkingen zijn gemeld in samenhang met zeer hoge doses (120 mg/dag). Indien tijdens de behandeling beenmergtoxiciteit optreedt, de behandeling staken en zo nodig overgaan op een ander thyreostatisch middel. De veiligheid en werkzaamheid zijn niet onderzocht bij kinderen ≤ 2 jaar.
Overdosering
Eigenschappen
Thio-ureumderivaat. Remt competitief het enzym peroxidase in de schildklier en daarmee de jodering van thyreoglobuline. Hierdoor vermindert de vorming van schildklierhormonen. Thiamazol heeft geen invloed op reeds gevormd schildklierhormoon. Werking: na enkele dagen tot enkele weken. Werkingsduur: ca. 24 uur.
Kinetische gegevens
| T max | 1–2 uur. |
| Overig | Strumazol wordt direct na resorptie in de schildklier geconcentreerd. De concentratie in de schildklier is na 20 uur nog nagenoeg dezelfde als na 6 uur na inname. |
| T 1/2 | 2–6 uur. |
Geneesmiddelgroep
thiamazol hoort bij de groep thio-ureumderivaten.