triamtereen
Samenstelling
Triamtereen Tabletten Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 50 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Bij systolisch hartfalen starten met een ACE-remmer en bij vochtretentie met een diureticum, daarna, als de patiënt klinisch stabiel is, een selectieve β-blokker toevoegen. Een combinatie van deze middelen verlicht de klachten en kan een vroegtijdige mortaliteit en de kans op ziekenhuisopname voor hartfalen verminderen. De patiënt op de medicatie instellen op basis van een zorgvuldige titratie van de doses en regelmatige controle van serumelektrolyten en de nierfunctie.
Het toevoegen van een kaliumsparend diureticum is zinvol indien hypokaliëmie door diureticagebruik ernstige gevolgen heeft, met name bij hartritmestoornissen en digitalisgebruik.
Indicaties
- Oedeem ten gevolge van:
- hartfalen;
- nefrotisch syndroom, indien de nierfunctie niet sterk gestoord is.
- Hypertensie, als adjuvans bij gebruik van thiazide-diuretica.
Dosering
Oedeem:
Volwassenen:
Monotherapie: begindosering 150–200 mg per dag in 2 doses; max. 300 mg per dag.
Combinatietherapie: starten met een lage dosering triamtereen. De onderhoudsdosering wordt vaak om de dag toegepast; bij dagelijkse combinatiebehandeling > 1 week nauwkeurige laboratoriumcontrole uitvoeren (ureum, elektrolyten).
Hypertensie:
Volwassenen:
Combinatietherapie (met een thiazide-diureticum): begindosering 50 mg 1×/dag; onderhoudsdosering 25–100 mg per dag.
Tabletten in hun geheel innemen na de maaltijd.
Bijwerkingen
Hyperkaliëmie, vooral bij lever- en nierfunctiestoornissen en een te hoge kaliuminname. Maag-darmklachten (misselijkheid, braken, diarree). Spierspasmen, asthenie, duizeligheid, hoofdpijn, droge mond, huiduitslag, purpura, urticaria, fotosensibilisatie en anafylaxie. Neutropenie, leukopenie, trombocytopenie, agranulocytose, aplastische anemie. Bij latente foliumzuurdeficiëntie (alcoholische levercirrose, zwangerschap) kan triamtereen megaloblastaire en/of macrocytaire anemie induceren. Vorming van nierstenen. Nierfalen, interstitiële nefritis, verminderde glomerulaire filtratiesnelheid, stijging van de ureumconcentratie. Hyperurikemie, soms leidend tot acute jichtaanval, elektrolytstoornissen.
Interacties
Combinatie met andere kaliumsparende geneesmiddelen (amiloride, spironolacton) of kaliumsupplementen is gecontra–indiceerd vanwege het risico van een potentieel levensbedreigende hyperkaliëmie. Gelijktijdige behandeling met ACE-remmers, ARB’s of ciclosporine kan leiden tot een verhoogde kaliumspiegel. Bij combinatie met thiazide-diuretica moet men bedacht zijn op verstoringen van de elektrolytenbalans, wanneer men hoge doses gebruikt voor langdurige behandeling of bij een zoutarm dieet. Zelden treedt een hypokaliëmie op bij deze combinatie; hypokaliëmie kan intoxicatie veroorzaken bij gelijktijdig gebruik van digoxine of geneesmiddelen die het QT-interval verlengen. Disopyramide versterkt het ongunstige effect van hyperkaliëmie en kan matige hyperkaliëmie bij gebruik van triamtereen levensbedreigend maken. Combinatie met indometacine en mogelijk andere NSAID’s kan leiden tot hyperkaliëmie en nefrotoxiciteit.
Bij diabetes mellitus kan de behoefte aan insuline wijzigen.
De werking van antihypertensiva kan worden versterkt.
Diuretica kunnen de lithiumexcretie verminderen, hetgeen kan leiden tot een verhoogde (toxische) lithiumspiegel.
Zwangerschap
Triamtereen passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Farmacologisch effect: Triamtereen is een foliumzuurantagonist.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken. Vermijd gebruik in het 1e trimester.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
- hyperkaliëmie;
- progressieve nierinsufficiëntie (met een toenemende uremie en oligurie gedurende de behandeling);
- verminderde nierfunctie (serumcreatinine > 200 micromol/l);
- ernstige leverinsufficiëntie, levercirrose.
Zie voor meer contra-indicaties de rubriek Interacties.
Waarschuwingen
Regelmatig de elektrolyten controleren, vooral bij meer kans op hyperkaliëmie zoals bij ouderen, diabetes mellitus, cardiopulmonale aandoeningen of nierfunctiestoornissen.
Bij chronische behandeling kan de glomerulusfiltratie belangrijk dalen (reversibel), met name indien vóór de behandeling de nierfunctie al licht verstoord was. Hierdoor kan het ureumgehalte tot abnormale waarden stijgen. Regelmatige controle van de nierfunctie tijdens behandeling is daarom noodzakelijk. Ook bij leverinsufficiëntie regelmatig de ureumwaarde in het bloed controleren. Triamtereen kan de aangroei van nierstenen bevorderen.
Misselijkheid en braken kunnen grotendeels worden voorkomen door de tabletten na het eten in te nemen. Deze symptomen kunnen echter ook een teken zijn van een verstoorde elektrolytenbalans.
Regelmatig controleren op bloeddyscrasieën of leverbeschadiging.
Triamtereen kan een blauwverkleuring van de urine veroorzaken.
Er zijn onvoldoende gegevens over het gebruik bij kinderen.
Overdosering
Zie voor symptomen en behandeling vergiftigingen.info.
Eigenschappen
Kaliumsparend diureticum met zwak diuretische werking, vnl. in de distale tubulus. De werking is onafhankelijk van aldosteron. Werking: na 2–4 uur. Werkingsduur: 7–9 uur.
Kinetische gegevens
| Overig | F = 30–70%. |
| T max | 1–2 uur. |
| Eiwitbinding | 93% (actieve metaboliet). |
| Metabolisering | groot first-pass-effect in de lever tot actieve metaboliet (parahydroxytriamtereensulfaat). |
| Eliminatie | gedeeltelijk met de urine, ca. 4% onveranderd, 20-50% als actieve metaboliet. |
| T 1/2el | ca. 4 uur. |
Geneesmiddelgroep
triamtereen hoort bij de groep diuretica, kaliumsparende.