finasteride (bij BPH)
Samenstelling
Finasteride Tabletten Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 5 mg
Proscar Merck Sharp & Dohme bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 5 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
finasteride (bij BPH) vergelijken met een ander geneesmiddel.
Advies
Het effect van medicamenteuze behandeling bij mictieklachten bij mannen (LUTS, BPH) is beperkt. Indien tot een proefbehandeling wordt besloten, gaat bij matig ernstige klachten in de eerstelijnszorg de voorkeur uit naar een α1-blokker met gereguleerde afgifte (alfuzosine, doxazosine of tamsulosine). In de tweedelijnszorg kan, bij een groter prostaatvolume (EUA: > 40 ml), aan de α1-blokker een 5-α-reductaseremmer (zoals finasteride) worden toegevoegd.
Bij de keuze tussen finasteride en dutasteride is de prijs bepalend.
Indicaties
- Behandeling van benigne prostaathyperplasie (BPH).
- Preventie van urologische complicaties (zoals acute urineretentie en prostaatchirurgie) bij matige tot ernstige symptomen van BPH en een vergrote prostaat.
Dosering
Benigne prostaathyperplasie:
Volwassenen:
5 mg 1×/dag. Soms kan een behandeling van ten minste een half jaar nodig zijn om te beoordelen of een gunstige reactie is verkregen.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): erectiele disfunctie en verminderd libido, verminderd volume van het ejaculaat.
Soms (0,1–1%): ejaculatiestoornis. Pijnlijke borsten, gynaecomastie. Huiduitslag.
Verder zijn gemeld: overgevoeligheidsreacties zoals jeuk, urticaria en angio-oedeem. Palpitaties. Pijn in de testes, verminderde zaadkwaliteit, onvruchtbaarheid, aanhoudende verminderde libido en erectiele disfunctie na staken van de behandeling. Depressie. Borstkanker (bij mannen). Stijging van leverenzymwaarden.
Interacties
Zwangerschap
Gezien de geregistreerde indicatie niet van toepassing.
Teratogenese: Gebruik van finasteride is schadelijk bij de mens.
Advies: Gebruik door vrouwen is gecontra-indiceerd.
Overig: Gebruik door zwangere vrouwen kan bij de mannelijke foetus afwijkingen aan de uitwendige geslachtsorganen veroorzaken. Fijngemaakte tabletten dienen daarom niet te worden aangeraakt door vrouwen die zwanger zijn óf zwanger kunnen worden, gezien de mogelijkheid van resorptie. Bij de man zijn onvruchtbaarheid en/of (reversibele) slechte zaadkwaliteit gemeld. Verder worden kleine hoeveelheden finasteride gevonden in semen; het is niet bekend of contact van de moeder met dit sperma schadelijk voor de mannelijke foetus kan zijn. Daarom dient een zwangere niet te worden blootgesteld aan dit semen (bv. condoomgebruik).
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Advies: Gebruik bij vrouwen is gecontra–indiceerd.
Contra-indicaties
Waarschuwingen
Omdat een gunstige reactie op finasteride misschien niet meteen manifest wordt, bij een groot urineresidu en/of ernstig belemmerde urinestroom zorgvuldig op een obstructieve aandoening van de urinewegen controleren en periodiek de noodzaak tot operatief ingrijpen beoordelen. Behandeling dient in overleg met een uroloog plaats te vinden.
Vóór en regelmatig tijdens de behandeling controleren op prostaatkanker. Men dient hierbij erop bedacht te zijn, dat finasteride de serumconcentratie van prostaatspecifiek antigeen (PSA) verlaagt. De PSA-waarde stabiliseert na circa 6 maanden tot circa de helft van de uitgangswaarde. Bij aanhoudende verhoging van de PSA-waarde tijdens therapie met finasteride moet de therapietrouw eveneens zorgvuldig worden beoordeeld.
Bij mannen die finasteride gebruiken is borstkanker gemeld; instrueer de patiënt om veranderingen in het borstweefsel te melden.
Niet bedoeld voor gebruik bij vrouwen of bij kinderen (< 18 jaar).
Voor behandeling bij vruchtbare mannen, zie óók de rubriek Zwangerschap.
Overdosering
Eigenschappen
Competitieve 5-α-reductaseremmer. De werking berust op intracellulaire remming van 5-α-reductase waardoor de omzetting van testosteron in het meer potente dihydrotestosteron wordt geremd met o.a. als gevolg een afname van de omvang van de prostaat.
Kinetische gegevens
| F | ca. 80%. |
| T max | ca. 2 uur. |
| V d | ca. 1,09 l/kg. |
| Eiwitbinding | ca. 93%. |
| Metabolisering | in de lever door vooral CYP3A4 tot weinig actieve metabolieten. |
| Eliminatie | met de urine 40% en de feces 60%. |
| T 1/2el | 3–14 uur, bij ouderen (> 70 jaar) tot 6–15 uur. |
Geneesmiddelgroep
finasteride (bij BPH) hoort bij de groep 5-alfa-reductaseremmers.