ticagrelor
Samenstelling
Brilique AstraZeneca bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 60 mg, 90 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Bij vermoeden van een acuut coronair syndroom (ACS) (zowel instabiele angina pectoris als (N)STEMI) zo snel mogelijk, bij voorkeur binnen 24 uur na het ontstaan van klachten trombocytenaggregatieremming starten. Een STEMI wordt behandeld met reperfusie door percutane coronaire interventie (PCI) of indien dit niet mogelijk is, door trombolyse. Bij een NSTEMI en IAP wordt eerst aanvullend onderzoek en risicoanalyse verricht. Als pijnbestrijding een nitraat geven. Geef bij aanhoudende pijn of contra-indicatie voor nitraten, morfine of fentanyl intraveneus. Na behandeling van een ACS volgt secundaire preventie van een recidief middels medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandeling. Zie voor meer informatie de Behandeling van Acuut coronair syndroom in de acute fase.
Aan de vergoeding van ticagrelor zijn voorwaarden verbonden, zie Regeling zorgverzekering, bijlage 2.
Indicaties
Profylaxe van atherotrombotische complicaties, in combinatie met acetylsalicylzuur (ASA), bij:
- acuut coronair syndroom;
- een doorgemaakt myocardinfarct in de voorgeschiedenis en veel kans op het ontwikkelen van atherotrombotische complicaties.
Dosering
Ticagrelor gebruiken in combinatie met een dagelijkse onderhoudsdosering van 75–150 mg acetylsalicylzuur (ASA). Het gebruik van een hoge onderhoudsdosering ASA (> 300 mg) wordt afgeraden vanwege een mogelijk lagere werkzaamheid van ticagrelor.
Acuut coronair syndroom:
Volwassenen:
Dag 1: oplaaddosis van 180 mg, vervolgens 90 mg 2×/dag gedurende 12 maanden.
Na een myocardinfarct:
Volwassenen:
Dag 1: oplaaddosis van 180 mg, vervolgens 90 mg 2×/dag gedurende 12 maanden. Vervolgens 60 mg 2×/dag. De behandeling mag ook worden begonnen tot 2 jaar na het doorgemaakte myocardinfarct of binnen 1 jaar nadat (eerder al) gestopt is met ticagrelor of prasugrel. Er zijn relatief weinig gegevens over de voortgezette behandeling met ticagrelor langer dan 3 jaar. Vroegtijdige onderbreking geeft meer kans op een myocardinfarct of op overlijden door cardiovasculaire oorzaken.
Bij overschakelen van een andere plaatjesaggregatieremmer naar ticagrelor, de eerste dosis ticagrelor 24 uur na de laatste dosis van de andere plaatjesaggregatieremmer toedienen.
Verminderde nier- of leverfunctie: Er is geen aanpassing van de dosering nodig bij een verminderde nierfunctie (ticagrelor wordt afgeraden bij dialyse) of bij een licht of matig verminderde leverfunctie (ticagrelor is gecontra-indiceerd bij een ernstig verminderde leverfunctie).
Vergeten dosis: Bij het vergeten van een dosis deze niet op een later tijdstip inhalen.
Bij slikproblemen de tablet(ten) eventueel verpulveren tot een fijn wit poeder; poeder mengen met een half glas water, direct opdrinken. Glas naspoelen met een half glas water, inhoud eveneens opdrinken. Mengsel kan ook toegediend worden via een nasogastrische sonde (CH8 of groter); sonde na toediening naspoelen met water.
Bijwerkingen
Zeer vaak (≥ 10%): bloedaandoening, bloedingen (o.a. verhoogde neiging tot spontane hematomen, hemorragische diathese). Dyspneu. Hyperurikemie.
Vaak (1-10%): hypotensie. Bloedingen in het ademhalingsstelsel (o.a. epistaxis, hemoptoë). Gastro-intestinale bloeding (o.a gingivaal, rectaal of maagbloeding), diarree, obstipatie, misselijkheid, dyspepsie. (Draai)duizeligheid, syncope, hoofdpijn. Jicht/artritis. Huiduitslag, jeuk, dermale of onderhuidse bloeding (o.a. ecchymosis, huidbloeding, petechiën). Urinewegbloeding (o.a. hematurie, cystebloeding). Postprocedurele bloeding, bloeding of hematoom na trauma. Verhoging creatininewaarde.
Soms (0,1-1%): tumorbloeding (o.a. bij blaas-, maag- of darmkanker). Intracraniële bloeding. Oogbloeding (o.a. conjunctivaal, intra-oculair, retinaal), oorbloeding. Retroperitoneale bloeding. Spierbloeding (o.a. hemartrose). Bloedingen in het voortplantingssysteem (o.a. (postmenopauzaal) vaginaal bloedverlies, hematospermie). Overgevoeligheid incl. angio-oedeem. Verwardheid.
Interacties
Ticagrelor is een substraat voor CYP3A4 en zelf een lichte remmer van CYP3A4. Gelijktijdig gebruik met sterke CYP3A4 remmers (bv. itraconazol, ketoconazol, claritromycine, indinavir, ritonavir en atazanavir) is gecontra-indiceerd. Sterke CYP3A4-inductoren (bv. rifampicine, rifabutine, fenytoïne, carbamazepine, oxcarbazepine, fenobarbital, efavirenz, nevirapine en sint-janskruid) verminderen mogelijk de blootstelling en werkzaamheid van ticagrelor; combinatie wordt ontraden. Gelijktijdig gebruik met CYP3A4-substraten met een smalle therapeutische bandbreedte (bv. ergot-alkaloïden, kinidine, verapamil) wordt afgeraden, aangezien ticagrelor de blootstelling van deze geneesmiddelen kan vergroten. Bij dagelijkse inname van grote hoeveelheden grapefruitsap (3× 200 ml) werd een verdubbelde blootstelling aan ticagrelor waargenomen. Gelijktijdig gebruik met simvastatine in doseringen groter dan 40 mg wordt afgeraden vanwege meer kans op bijwerkingen van deze statine.
Ticagrelor is eveneens een substraat van Pgp en een zwakke Pgp–remmer. Gelijktijdig gebruik met andere Pgp–substraten zoals digoxine verhoogt de blootstelling aan het substraat; controleer klinische en/of laboratoriumparameters bij combinatie met Pgp-substraten met een smalle therapeutische breedte. Wees alert bij gelijktijdig gebruik van sterke Pgp-remmers zoals verapamil, kinidine en ciclosporine.
Wees voorzichtig bij behandeling met andere geneesmiddelen die het bloedingsrisico kunnen vergroten (bv. NSAIDs en SSRI’s).
Gezien de waarnemingen van vooral asymptomatische ventriculaire pauzes en bradycardie in een klinisch onderzoek, de nodige voorzichtigheid in acht nemen als het in combinatie wordt gegeven met geneesmiddelen die bradycardie veroorzaken.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren in hoge dosering aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Gebruik ontraden.
Overige: Een vruchtbare vrouw dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende de therapie.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend. Ja, bij dieren.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
- actieve pathologische bloedingen;
- voorgeschiedenis van intracraniale bloedingen;
- ernstig verminderde leverfunctie.
Zie voor meer contra-indicaties de rubriek Interacties.
Waarschuwingen
Voorzichtig bij toegenomen kans op bloedingen ten gevolge van stollingsstoornissen of het recent doormaken van traumata, operatieve ingrepen of gastro-intestinale bloedingen.
De patiënt dient de (tand)arts in te lichten over het gebruik van ticagrelor, voordat een operatieve ingreep wordt gepland of een ander geneesmiddel wordt genomen. Bij een electieve operatieve ingreep zonder gewenste bloedplaatjesaggregatie-remmende werking de behandeling met ticagrelor 7 dagen voor de operatieve ingreep onderbreken.
Bij astma en/of COPD is er meer kans op dyspneu.
Ticagrelor kan de creatininespiegels verhogen, daarom de nierfunctie routinematig controleren. Bij ACS de nierfunctie ook een maand ná aanvang van de behandeling controleren. Controleer vooral nauwgezet bij een leeftijd > 75 jaar, een matig tot ernstig verminderde nierfunctie en bij gelijktijdige behandeling met een ARB. Het gebruik van ticagrelor bij nierdialysepatiënten wordt afgeraden. Door een mogelijk optredende hyperurikemie ticagrelor liever niet gebruiken bij urinezuur nefropathie; verder kan jicht verergeren.
Wees voorzichtig bij een matig verminderde leverfunctie of bij een toegenomen kans op bradycardie; de ervaring hierbij is beperkt.
Gebruik langer dan 12 maanden bij een voorgeschiedenis van een myocardinfarct en een ischemisch CVA ontraden vanwege onvoldoende gegevens; in het algemeen is de ervaring bij gebruik > 36 maanden beperkt.
De veiligheid en werkzaamheid van ticagrelor zijn niet vastgesteld bij kinderen < 18 jaar.
Overdosering
Symptomen
Bloedingen door trombocytenaggregatieremming. Gastro-intestinale toxiciteit, dyspneu, asymptomatische ventriculaire pauzes.
Neem voor meer informatie over een vergiftiging met ticagrelor contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Direct werkende, selectieve en reversibel bindende P2Y12-receptorantagonist, die de adenosinedifosfaat (ADP-)gefaciliteerde P2Y12-afhankelijke plaatjesactivatie en -aggregatie voorkomt.
Kinetische gegevens
| F | ca. 36%. |
| T max | 1,5 uur (ticagrelor); 2,5 uur (actieve metaboliet). |
| V d | 1,25 l/kg. |
| Eiwitbinding | > 99% (ticagrelor, actieve metaboliet). |
| Metabolisering | vnl. door CYP3A4 in de actieve metaboliet. |
| Eliminatie | 58% met de feces en 27% met de urine, als onwerkzame metaboliet; actieve metaboliet met de feces. |
| T 1/2el | 7 uur (ticagrelor); 8,5 uur (actieve metaboliet). |
Geneesmiddelgroep
ticagrelor hoort bij de groep P2Y12-remmers.