travoprost/timolol
Samenstelling
DuoTrav Alcon Nederland bv
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Verpakkingsvorm
- 2,5 ml
Bevat per ml: travoprost 40 microg (0,004%), timolol (als maleaat) 5 mg (0,5%). Conserveermiddel: polyquaternium-1. Bevat tevens: propyleenglycol, polyoxyethyleen gedehydrogeneerde castorolie 40 (ricinuspreparaat) en boorzuur.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Behandeling van glaucoom dient door een oogarts te gebeuren. Glaucoom wordt medicamenteus vooral behandeld met plaatselijk toegediende middelen.
Bij open-kamerhoekglaucoom zijn oogdruppels met timolol of een prostaglandine-analogon de eerstekeusbehandeling. Bij onvoldoende effect of bij intolerantie voor een van beide middelen wordt eerst het andere middel van de eerstekeusbehandeling als monotherapie aanbevolen. Alternatieven voor bovenstaande monotherapie zijn monotherapie met een lokale koolzuuranhydraseremmer, een andere β-blokker of α2-agonist. Wanneer monotherapie onvoldoende effect heeft, worden geneesmiddelen met verschillende aangrijpingspunten gecombineerd. Als er meer dan twee middelen nodig zijn, is een laserbehandeling of operatie te overwegen.
Bij nauwe-kamerhoekglaucoom kiest men voor een laserbehandeling en/of een operatie, ondersteund door een medicamenteuze behandeling.
Indicaties
- Verlaging van de intraoculaire druk bij volwassenen met open-kamerhoekglaucoom of oculaire hypertensie die onvoldoende reageren op monotherapie met lokale β-blokkers of prostaglandine-analoga.
Dosering
Open-kamerhoekglaucoom en oculaire hypertensie:
Volwassenen:
1 druppel 1×/dag, ’s morgens of ’s avonds op een vast tijdstip, in het aangedane oog.
Als een dosis wordt vergeten, behandeling volgens schema voortzetten met de volgende dosis.
Wanneer wordt overgeschakeld van een ander antiglaucoommiddel naar dit middel, het gebruik van het andere middel staken en de volgende dag starten met dit middel.
Druk de traanbuis 1–3 minuten dicht tijdens en direct na toediening; dit voorkomt dat de oogdruppel afvloeit naar de neus- en keelholte wat systemische reacties tot gevolg kan hebben.
Bij gebruik van meerdere soorten oogpreparaten deze toedienen met een interval van ten minste vijf minuten. De oogdruppels die de minste irritatie geven als eerste en viskeuze oogdruppels of oogzalven als laatste toedienen.
Bijwerkingen
Lokaal: Zeer vaak (> 10%): oculaire hyperemie.
Vaak (1-10%): oogklachten (jeuk, irritatie, ongemak, pijn, droogte, wazig zien), keratitis punctata.
Soms (0,1-1%): asthenopie, fotofobie, keratitis, iritis, voorste oogkamerontsteking, conjunctivitis, conjunctivaal oedeem, zwelling van het oog, oogallergie, verhoogde traanproductie, blefaritis, ooglidoedeem, oogliderytheem, contactdermatitis, wimperveranderingen (toename in dikte, lengte, aantal en pigmentatie), hypertrichose.
Zelden (0,01-0,1%): cornea-erosie, conjunctivale hemorragie, meibom-ontsteking, korstvorming op het ooglid, trichiasis, distichiasis, hyperpigmentatie en andere veranderingen van de peri-orbitale huid en oogleden.
Verder zijn gemeld: macula-oedeem, ooglidptose.
Systemisch: Soms (0,1-1%): hoofdpijn, duizeligheid. Postnasale drip, dyspneu. Overgevoeligheid. Bradycardie, hypotensie, hypertensie.
Zelden (0,01-0,1%): zenuwachtigheid. Vermoeidheid. Dorst. Pijn in extremiteiten. Hoest, neusongemak, keelirritatie, orofaryngeale pijn, dysfonie, bronchospasmen. Aritmie, onregelmatige hartslag. Alopecia, huidverkleuring, urticaria. Chromaturie. Verhoogde leverenzymen (ALAT en ASAT).
Verder zijn gemeld: depressie. Paresthesie, syncope, cerebrovasculair accident. Hartfalen, tachycardie, hartkloppingen, pijn op de borst, perifeer oedeem. Astma. Dysgeusie. Huiduitslag.
Meer informatie: travoprost#bijwerkingen en timolol#bijwerkingen.
Interacties
Bij gelijktijdig gebruik van timolol met orale β-blokkers, calciumantagonisten, middelen die catecholaminedepletie veroorzaken, digoxine, klasse I anti-aritmica, amiodaron en parasympaticomimetica kan een additief effect – zowel lokaal als systemisch – optreden met onder andere hypotensie en/of bradycardie. CYP2D6-remmers (zoals kinidine, fluoxetine en paroxetine) kunnen de plasmaconcentratie van timolol verhogen. Gelijktijdig gebruik van β-blokkers en clonidine vergroot het risico van bradycarde ritmestoornissen. Een hypertensieve reactie na abrupt stoppen met clonidine kan worden versterkt bij gebruik van β-blokkers. De meeste niet-selectieve β-blokkers verhogen de frequentie en de ernst van hypoglykemie bij gebruik van insuline en/of orale bloedglucoseverlagende middelen. Een enkele keer is mydriasis gemeld na gelijktijdige toediening met adrenaline (epinefrine). Het gebruik van twee of meer lokale β-blokkers wordt eveneens ontraden. Paradoxale verhoging van intraoculaire druk kan optreden bij lokaal gebruik van twee prostaglandine-analoga. Het gebruik van twee of meer prostaglandinen wordt daarom ontraden.
Zwangerschap
Travoprost passeert de placenta.
Teratogenese: Travoprost: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren bij systemische toediening van hoge doseringen schadelijk gebleken (vruchtverlies na implantatie, foetotoxiciteit). Timolol: Zowel bij mens als bij dieren, onvoldoende gegevens.
Farmacologisch effect: Prostaglandinen verhogen de tonus van de uterus en kunnen de uteroplacentaire doorbloeding verminderen. Timolol geeft mogelijk aanleiding tot een verminderde doorbloeding van de placenta en tot complicaties bij pasgeborenen zoals bradycardie, hypotensie, dyspneu en hypoglykemie.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken. Als behandeld wordt tot aan bevalling, is controle van de pasgeborene (hartfunctie en hypoglykemie tijdens de eerste 3–5 dagen na de geboorte) aangewezen. Door de traanbuis korte tijd (1–3 minuten) dichtgedrukt te houden na toediening van de oogdruppel, kan de systemische resorptie beperkt worden.
Overig: Een vruchtbare vrouw dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen. Vrouwen die zwanger zijn of zwanger proberen te raken, mogen geen direct huidcontact hebben met de oogdruppels, omdat travoprost via de huid geabsorbeerd kan worden. Indien toch huidcontact plaatsvindt, het blootgestelde gebied onmiddellijk grondig reinigen.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Travoprost: bij de mens onbekend, bij dieren wel. Timolol: ja, in geringe mate.
Farmacologisch effect: Gezien de geringe systemische absorptie na oculaire toediening van travoprost en timolol bij de moeder is het niet waarschijnlijk dat klinisch relevante blootstelling van de zuigeling optreedt.
Advies: Weeg het risico van het gebruik van dit geneesmiddel in combinatie met het geven van borstvoeding af.
Contra-indicaties
Reactieve luchtwegaandoeningen met inbegrip van (actuele of doorgemaakte) astma bronchiale en andere ernstige obstructieve longaandoeningen. Manifest harfalen. Cardiogene shock. Tweede- en derdegraads AV-blok zonder pacemaker, sinusbradycardie, sick-sinus-syndroom, sinoatriaal blok. Ernstige allergische rhinitis en corneale dystrofie. Overgevoeligheid voor andere β–blokkers.
Waarschuwingen
Patiënten dienen voor het starten van de behandeling geïnformeerd te worden over de mogelijkheid van wimperveranderingen en versterkte irispigmentatie. Pigmentatieverandering treedt vooral op bij irissen van gemengde kleur. Wanneer één oog wordt behandeld kan dit leiden tot een (blijvend) verschil in het uiterlijk van beide ogen. Kritische evaluatie is noodzakelijk bij ernstige cardiovasculaire stoornissen (zoals coronaire hartziekte, Prinzmetal-angina en hartfalen) en hypotensie. Wees voorzichtig bij cerebrale insufficientie, perifere circulatiestoornissen, eerstegraads AV-blok, milde/matige COPD, labiele diabetes/spontane hypoglykemie en aandoeningen van de cornea. β-Blokkers kunnen symptomen van hypoglykemie en hyperthyreoïdie maskeren. Patiënten die vermoedelijk thyreotoxicose ontwikkelen daarom nauwlettend observeren. Wees voorzichtig bij myasthenia gravis vanwege toename van de spierzwakte zich uitend in ptosis en diplopie. Overlijden door bronchospasmen bij astma is waargenomen na toediening van sommige oftalmische β-blokkers. Bij een voorgeschiedenis van atopie of ernstige anafylactische reactie op allergenen kan tijdens gebruik van een β-blokker een versterkte reactie optreden bij herhaalde blootstelling aan die allergenen. Een opgetreden anafylaxie is vaak matig of slecht te beïnvloeden met de gebruikelijke hoeveelheid adrenaline. Na filtratie-ingrepen is bij toepassing van kamerwaterremmende therapie (timolol, acetazolamide) loslating van de choroidea gemeld. Een verband tussen het gebruik van travoprost en het ontstaan van macula-oedeem kan niet worden uitgesloten, ofschoon in voorkomende gevallen bij gebruik van een prostaglandine F2α-analoog meestal sprake was van risicofactoren (afakie, pseudo-fakie, diabetische retinopathie, occlusie vena retinae). Wees voorzichtig bij actieve oogontsteking en risicofactoren voor iritis en uveïtis. β-Blokkers verminderen de traanvochtsecretie, waardoor contactlenzen minder goed worden verdragen. Vóór toediening contactlenzen uitnemen; deze kunnen 15 min na indruppelen weer worden ingezet. De hulpstoffen polyoxyethyleen gedehydrogeneerde castorolie 40 en propyleenglycol kunnen huidreacties veroorzaken. De veiligheid en werkzaamheid bij kinderen zijn niet vastgesteld.
Overdosering
Bij accidentele orale inname door (kleine) kinderen kunnen systemische effecten optreden, zie het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Travoprost: een prostaglandine F2α-analoog en een selectieve prostanoïd-FP-receptoragonist. Verlaagt de intraoculaire druk door verbetering van de uitstroom van kamervocht via het trabeculaire netwerk en de uveosclerale route.
Timolol: een lipofiele, niet-selectieve β-blokker. Toegediend in het oog verlaagt timolol de oogdruk door remming van de kamerwaterproductie (zonder pupilvernauwing).
Werking: travoprost: intraoculaire drukdaling na 2 uur, max. na 12 uur; timolol: intraoculaire drukdaling na 20–30 min, max. na 1–2 uur. Werkingsduur: ten minste 24 uur (beide).
Kinetische gegevens
| Resorptie | goed door de cornea. Travoprost is een prodrug en wordt tijdens passage van de cornea snel gehydrolyseerd tot het actieve zuur. |
| Metabolisering | vnl. in de lever tot inactieve metabolieten (travoprost en timolol). |
| Eliminatie | met de urine als metabolieten (travoprost en timolol), en ca. 20% onveranderd (timolol). |
| T 1/2 | timolol 4 uur na oculaire toediening. |
Geneesmiddelgroep
travoprost/timolol hoort bij de groep prostaglandine f-analogon met bètablokker.