bisacodyl
Samenstelling
Bisacodyl Tabletten/Zetpillen Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet, maagsapresistent
- Sterkte
- 5 mg
Sommige tabletten bevatten de kleurstof tartrazine.
- Toedieningsvorm
- Zetpil
- Sterkte
- 10 mg
Dulcolax Sanofi-Aventis
- Toedieningsvorm
- Tablet, maagsapresistent
- Sterkte
- 5 mg
- Toedieningsvorm
- Zetpil voor volwassenen
- Sterkte
- 10 mg
Laxeertablet Bisacodyl Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet, maagsapresistent
- Sterkte
- 5 mg
Nourilax Omega Pharma Nederland
- Toedieningsvorm
- Tablet, maagsapresistent
- Sterkte
- 5 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Bij de medicamenteuze behandeling van functionele obstipatie gaat de voorkeur uit naar macrogol (met of zonder elektrolyten) of lactulose, vanwege de osmotische werking, de klinische ervaring en het gebruiksgemak. Bij onvoldoende effect komt een contactlaxans (bisacodyl of sennosiden A+B) in aanmerking. Kies bij ernstige klachten voor rectale medicatie ter lediging van het rectum.
Indicaties
- Obstipatie, kortdurend gebruik;
- Ter lediging van rectum of darm pre- en postoperatief en voor röntgenonderzoek van de buikorganen.
Dosering
Obstipatie:
Volwassenen en kinderen vanaf 11 jaar:
5–10 mg oraal ’s avonds, maximaal 3 dagen achtereen.
10 mg rectaal (zetpil), maximaal 3 dagen achtereen.
Kinderen 2–10 jaar:
5 mg oraal ’s avonds, maximaal 3 dagen achtereen;
rectaal (zetpil) 5 mg /dag, maximaal 3 dagen achtereen.
Ter lediging van de darm, uitsluitend onder medisch toezicht:
Volwassenen en kinderen ≥ 11 jaar:
10 mg oraal ’s ochtends en 10 mg oraal op de avond voor de ingreep, gevolgd door 10 mg rectaal op de ochtend van de ingreep.
Kinderen 4–10 jaar:
5 mg oraal ’s avonds, gevolgd door 5 mg rectaal de volgende ochtend.
De tabletten niet kauwen en niet innemen met melk.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): buikkrampen, buikpijn, misselijkheid, diarree.
Soms (0,1-1%): haematochezia, anale en rectale klachten, braken, duizeligheid.
Zelden (0,01-0,1%): overgevoeligheidsreacties, angioneurotisch oedeem, anafylactische reactie. Dehydratie. Colitis. Syncope. Langdurig gebruik (misbruik) kan leiden tot waterige diarree met excessief verlies van water en elektrolyten (vooral kalium), spierzwakte, gewichtsverlies, albuminurie, hyperaldosteronisme, nierstenen, beschadiging van de niertubuli, rebound-obstipatie.
Interacties
De tabletten niet gelijktijdig gebruiken met antacida en melk om aantasting van de zuurbestendige laag te voorkomen. Deze aantasting is ook te verwachten bij comedicatie met H2-receptor-antagonisten of protonpompremmers. Het kaliumverlies veroorzaakt door andere geneesmiddelen, kan worden versterkt. Verstoring van de elektrolytenbalans kan de werking van digoxine versterken.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Nee.
Advies: Kan voor zover bekend zonder gevaar volgens voorschrift worden gebruikt.
Contra-indicaties
- plotseling optredende buikpijn, al dan niet in combinatie met misselijkheid en braken, omdat dit kan wijzen op een ernstige aandoening (appendicitis, ileus, acute ontsteking in de ingewanden);
- obstructie van de darm;
- ernstige dehydratie;
- bij sommige tabletten: overgevoeligheid voor de kleurstof tartrazine.
- daarbij voor de rectale toediening: proctitis en anale fissuren.
Waarschuwingen
Bij gebruik van bisacodyl wordt aangeraden per dag 1½–2 liter vocht te drinken, bij patiënten met vochtverlies bij wie dehydratie schadelijk kan zijn (nierinsufficientie, ouderen) alleen toepassen onder medisch toezicht.
Een lichte, en meestal vanzelf voorbijgaande vorm van haematochezia kan optreden.
Bij buikspasmen kunnen via een vasovagale reactie duizeligheid en/of syncope optreden; bij buikspasmen geen voertuigen besturen of machines bedienen.
Overdosering
Symptomen
diarree, buikkrampen, verlies van vocht en elektrolyten.
Therapie
Geactiveerde kool. Herstellen van vocht en elektrolyten. Eventueel spasmolytica.
Eigenschappen
Contactlaxans. In het colon wordt bisacodyl door esterasen in het darmslijmvlies omgezet tot de actieve vorm. Door directe werking op het darmslijmvlies wordt de absorptie en secretie van water en zouten beïnvloed. Hierdoor neemt de hoeveelheid vocht en elektrolyten in de darm toe en wordt de peristaltiek van het colon gestimuleerd. Het resultaat is stimulatie van de stoelgang, verkorting van de passagetijd en zachter worden van de ontlasting. Werking: oraal na 5–12 uur, afhankelijk van maagvulling; rectaal na 15–60 min.
Kinetische gegevens
| Metabolisering | in darmwand en lever tot inactief glucuronide. |
| Eliminatie | met de feces of als glucuronide met de urine. |
| T 1/2 | ca. 16 uur. |
Geneesmiddelgroep
bisacodyl hoort bij de groep contactlaxantia.