sumatriptan
Samenstelling
Imigran (als succinaat) GlaxoSmithKline bv
- Toedieningsvorm
- Injectievloeistof voor s.c. gebruik
- Sterkte
- 12 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- penfill-patroon 0,5 ml, penfill-patroon 0,5 ml met Glaxopen
- Toedieningsvorm
- Tablet, dispergeerbaar ’Ftab’
- Sterkte
- 50 mg, 100 mg
- Toedieningsvorm
- Zetpil
- Sterkte
- 25 mg
Imigran (als hemisulfaat) GlaxoSmithKline bv
- Toedieningsvorm
- Neusspray
- Sterkte
- 10 mg/dosis
- Verpakkingsvorm
- 0,1 ml (dosis)
- Toedieningsvorm
- Neusspray
- Sterkte
- 20 mg/dosis
- Verpakkingsvorm
- 0,1 ml (dosis)
Sumatriptan Injecties/Tabletten (als succinaat) Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Injectievloeistof voor s.c. gebruik
- Sterkte
- 12 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- wegwerpspuit 0,5 ml
- Toedieningsvorm
- Tablet (omhuld)
- Sterkte
- 50 mg, 100 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Bij de behandeling van migraine-aanvallen gaat op grond van de bijwerkingen de voorkeur uit naar paracetamol in voldoende hoge dosering. Tweedekeus met een vergelijkbare werkzaamheid, maar meer bijwerkingen zijn NSAID’s (acetylsalicylzuur, ibuprofen, naproxen) en orale triptanen. Bij misselijkheid en braken wordt zo nodig tegelijk met de pijnstiller een anti-emeticum (domperidon, metoclopramide) ingenomen. Bij twee of meer aanvallen per maand is profylaxe te overwegen. Men kan bij sumatriptan overgaan op neusspray, zetpil of subcutane injectie als ondanks gebruik van een anti-emeticum bij misselijkheid en braken, niet uitgekomen wordt met een oraal middel.
Binnen de groep van triptanen bestaan grote prijsverschillen.
Indicaties
Oraal, nasaal, rectaal en s.c.: Acute behandeling van een migraine-aanval , met en zonder aura.
S.c., [nasaal]: Acute behandeling van clusterhoofdpijn.
Dosering
Bij uitblijven van reactie op de eerste dosis, heeft een tweede dosis tijdens dezelfde aanval geen zin, maar als de symptomen terugkeren kan wel een tweede dosering worden ingenomen in de erop volgende 24 uur.
Migraine-aanval:
Volwassenen > 18 j.:
Zo snel mogelijk na het begin van de migrainehoofdpijn of gerelateerde symptomen als misselijkheid, overgeven of fotofobie: oraal: 50 mg, soms 100 mg; bij terugkeer van de symptomen zo nodig een tweede dosis minimaal 2 uur na de eerste, max. 3 doses in 24 uur.
Intranasaal: 1 dosering (20 mg/dosis) in één neusgat, zo nodig een tweede dosis na minimaal 2 uur, max. 2 doseringen van 20 mg per 24 uur; een dosering van 10 mg kan soms voldoende zijn.
Rectaal: 25 mg; max. 2 doseringen van 25 mg per 24 uur.
S.c.: 6 mg (bij voorkeur in bovenarm of bovenbeen) met behulp van een auto-injector, als de hoofdpijn terugkomt na ten minste 1 uur herhalen, max. 12 mg in 24 uur. Als er op een eerste injectie geen reactie is, heeft een tweede injectie geen zin.
Adolescenten 12–17 j.:
intranasaal: een dosis van 10 mg in één neusgat, max. twee doses van 10 mg per 24 uur. Oraal gebruik wordt bij adolescenten niet aangeraden omdat de werkzaamheid in klinisch onderzoek niet kon worden aangetoond.
Clusterhoofdpijn:
s.c. 6 mg voor iedere aanval, max. 12 mg in 24 uur; tussen 2 injecties ten minste 1 uur wachten. Offlabel: intranasaal: volgens de NHG-standaard Hoofdpijn:1 dosering (20 mg/dosis) in één neusgat, max. 2 doseringen van 20 mg per 24 uur.
Tabletten heel innemen met water; bij slikproblemen kan de ’Ftab’ in een beetje water worden opgelost, wat wel een bittere smaak geeft.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): vieze smaak (bij neusspray). Pijn/steken/branderig gevoel op injectieplaats, zwelling, erytheem, blauwe plekken en bloedingen (bij injectie).
Vaak (1-10%): duizeligheid, slaperigheid, sensibele stoornis (incl. paresthesie), opvliegers, dyspneu, warmte- of koudesensaties, zwaar gevoel, beklemdheid en een drukkend gevoel, onder meer in borst en keel, zwakte, vermoeidheid. Kort na toediening een voorbijgaande stijging van de bloeddruk.
Verder zijn gemeld: (< 0,01%): bradycardie, tachycardie, palpitaties, aritmieën, ECG-veranderingen, coronaire vaatspasmen, angina, myocardinfarct, hypotensie, Raynaudfenomeen, ischemische colitis, convulsies, visusstoornissen, vermindering tot tijdelijk verlies van het gezichtsvermogen, tremor, dystonie, nystagmus, scotoom, overgevoeligheidsreacties variërend van huiduitslag tot anafylaxie, geringe afwijkingen in leverfunctiewaarden, artralgie, stijve nek, diarree, angst, hyperhidrose. Bij neusspray tevens irritaties of brandend gevoel in neus of keel, epistaxis.
Interacties
Gelijktijdig gebruik van andere 5-HT1-receptoragonisten of ergotamine(derivaten) (incl. methysergide) is gecontra-indiceerd vanwege een mogelijk toegenomen kans op coronaire vaatspasmen; een interval van minstens 24 uur wordt na gebruik van deze 5-HT1-receptoragonisten of ergotamine aangeraden. Na gebruik van sumatriptan minstens zes uur wachten met toediening van ergotamine en 24 uur voor toediening van een andere 5-HT1-receptoragonist. Gebruik van sumatriptan in combinatie met MAO-remmers en tijdens de eerste twee weken na stoppen van de MAO-remmer is gecontra-indiceerd. Na gelijktijdig gebruik met een serotonineheropnameremmer is optreden van het serotoninesyndroom beschreven. In combinatie met preparaat dat sint-janskruid bevat (Hypericum-extract), kunnen bijwerkingen vaker optreden.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid, peri- noch postnataal. Post-marketing gegevens over gebruik door > 1000 vrouwen tijdens het 1e trimester, wijzen niet op een toegenomen kans op congenitale defecten.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja, na subcutane toediening.
Advies: Blootstelling van het kind hieraan minimaliseren door borstvoeding binnen 12 uur na toediening te vermijden, en alle gedurende deze periode gekolfde melk weg te gooien.
Contra-indicaties
Myocardinfarct, ischemische hartaandoeningen of coronaire vaatspasmen in de voorgeschiedenis. Perifere vaataandoeningen. Symptomen die duiden op ischemische hartaandoeningen. Matige tot ernstige hypertensie, milde ongecontroleerde hypertensie. Ernstig gestoorde leverfunctie. Doorgemaakte CVA en TIA.
Waarschuwingen
Na s.c. injectie kan vernauwing van de kransslagaders optreden. Bij herhaald optreden van pijn en/of een beklemd gevoel op borst en keel eerst een ECG maken en onderzoek uitvoeren op coronaire vaatziekten, voordat de behandeling wordt voortgezet. Voorzichtigheid is geboden voor risicofactoren die de convulsiedrempel verlagen, bij aanwezigheid van risicofactoren voor coronaire hartziekten (zoals bij zware rokers of bij gebruik van vervangende nicotineproducten), bij hypertensie (ook als die onder controle is), convulsies in de anamnese, en lever- en nierinsufficiëntie. Voorzichtigheid is geboden bij overgevoeligheid voor sulfonamiden; er zijn relatief weinig aanwijzingen voor kruisovergevoeligheid. Sumatriptan dient niet profylactisch te worden toegepast. Bij overmatig gebruik is chronische dagelijkse hoofdpijn en ook exacerbatie van hoofdpijn gemeld, waardoor het nodig kan zijn de behandeling te stoppen. Alle toedieningsvormen alleen toepassen bij mensen tussen de 18 en 65 jaar, alleen de neusspray kan ook bij jongeren vanaf 12 jaar; de werkzaamheid is daarbuiten niet onderzocht of niet aangetoond in onderzoek.
Overdosering
Eigenschappen
Selectieve vasculaire 5-HT1-receptoragonist vooral van de 5-HT1D-receptor. Deze receptor brengt vasoconstrictie van bepaalde craniale bloedvaten tot stand. Tevens zijn er aanwijzingen dat de activiteit van de nervus trigeminus wordt geremd. Werking: s.c. na 10–15 min; nasaal na 15 min; oraal, rectaal na 30 min. Na rectale toediening wordt na 2 uur een maximaal effect bereikt.
Kinetische gegevens
| Overig | F = s.c. 96%, oraal, nasaal 14%, rectaal ca. 20%. |
| T max | oraal 45 min (70%), rectaal 1½ uur, nasaal 1½ uur (volwassenen), 2 uur (adolescenten), s.c. 25 min. |
| V d | 2,3 l/kg. |
| Metabolisering | in de lever via MAO-A. |
| Eliminatie | met de urine. |
| T 1/2el | ca. 2 uur. |
| Overig | Bij milde tot matige leverinsufficiëntie was na orale toediening de biologische beschikbaarheid met 80% toegenomen; er was geen toename na subcutane toediening. |
Geneesmiddelgroep
sumatriptan hoort bij de groep triptanen.