telmisartan/hydrochloorthiazide

• Hypertensie bij volwassenen, die onvoldoende heeft gereageerd op telmisartan alleen.

Gelijktijdige behandeling van een angiotensinereceptorblokker en een ACE-remmer geeft meer kans op hypotensie, syncope, hyperkaliëmie en achteruitgang van de nierfunctie; een dubbele blokkade alleen toepassen onder supervisie van een gespecialiseerd arts bij afzonderlijk gedefinieerde patiënten (zonder diabetische nefropathie) bij wie de nierfunctie, bloeddruk en het elektrolytengehalte regelmatig worden gecontroleerd. Bij diabetespatiënten of een verminderde nierfunctie (GFR < 60 ml/min/1,73 m²) is het gebruik van telmisartan in combinatie met aliskiren gecontra-indiceerd. Bij andere patiënten wordt de combinatie ontraden; indien de combinatie toch toegepast dient te worden, is periodieke bepaling van de nierfunctie, bloeddruk en serumelektrolyten aanbevolen.

De renale lithiumklaring neemt af door toegenomen tubulaire terugresorptie: verlaging van de lithiumdosis kan nodig zijn.

De werking van insuline en orale bloedglucoseverlagende middelen kan door het diureticum worden verminderd, de hyperglykemische werking van diazoxide kan toenemen.

NSAID’s kunnen het diuretisch, natriuretisch en antihypertensief effect verminderen; tevens is er meer kans op achteruitgang van de nierfunctie en hyperkaliëmie.

Het door diuretica veroorzaakte kaliumverlies wordt mogelijk door telmisartan ten dele tegengegaan; wees voorzichtig bij comedicatie van kaliumzouten, kaliumsparende diuretica, heparine en andere plasmakalium-verhogende geneesmiddelen (bv. ARB’s, trimethoprim, tacrolimus, ciclosporine) vanwege meer kans op hyperkaliëmie, met name bij gestoorde nierfunctie.

Hypokaliëmie (intra- en extracellulair) versterkt de toxiciteit van hartglycosiden en van geneesmiddelen die ’torsade de pointes’ kunnen veroorzaken (met name klasse Ia en III anti-aritmica en sommige antipsychotica) en kan bij gebruik van ketanserine leiden tot ventriculaire hartritmestoornissen; verder kan de gevoeligheid voor tubocurarine toenemen. Gelijktijdig gebruik van corticosteroïden of ACTH kan leiden tot meer kaliumverlies.

Telmisartan kan de digoxinespiegel verhogen; de digoxinespiegel controleren bij starten, aanpassen of staken van telmisartan.

Bij combinatie met calciumsupplementen de serumcalciumspiegels controleren en zo nodig de calciumdosering aanpassen.

Bij combinatie met allopurinol neemt de kans op overgevoeligheidsreacties toe, bij combinatie met amantadine de kans op bijwerkingen.

Er is meer kans op hematologische reacties bij combinatie met geneesmiddelen die een negatieve invloed hebben op het bloedbeeld (bv. allopurinol, immunosuppressiva waaronder corticosteroïden, cytostatica).

Colestyramine kan de resorptie doen afnemen; het diureticum niet gelijktijdig maar twee uur ervoor of vier tot zes uur erna innemen.

• ernstig gestoorde leverfunctie, galwegobstructie en cholestase;
• ernstige nierinsufficiëntie (creatinineklaring < 30 ml/min);
• refractaire hypokaliëmie en hypercalciëmie;
• overgevoeligheid voor sulfonamiden.

Zie voor meer contra-indicaties de rubrieken Zwangerschap en Interacties.

Met name bij volume- en/of zoutdepletie en bij hartfalen is er meer kans op een hypotensieve reactie. Bij ernstig hartfalen, onderliggende nierziekten of andere aandoeningen waarbij de vaattonus en nierfunctie in belangrijke mate afhankelijk zijn van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem, gezien de farmacologische werking bedacht zijn op hypotensie en verminderde nierfunctie. Bij bilaterale stenose van de arteriae renales of bij unilaterale stenose bij slechts één functionerende nier is er een toename van de kans op ernstige hypotensie en nierinsufficiëntie, gezien de hemodynamische effecten van telmisartan. Bij een al bestaande verminderde nierfunctie rekening houden met een acute achteruitgang van de nierfunctie en deze blijven controleren. Er is geen ervaring bij patiënten met een recente niertransplantatie. Voorzichtig bij aorta- of mitralisstenose of bij obstructieve hypertrofische cardiomyopathie vanwege het potentiële risico van verminderde coronaire en cerebrale doorbloeding door de verlaagde bloeddruk. Bij ischemische cardiovasculaire aandoeningen kan een grote bloeddrukdaling leiden tot een myocardinfarct of beroerte.

Er is vooral kans op hypokaliëmie bij levercirrose, versnelde diurese en bij inadequate inname van elektrolyten; en op hyperkaliëmie bij nierinsufficiëntie, hartfalen en diabetes mellitus. Bij diabetes mellitus is extra controle van bloedglucosewaarden, en bij hyperlipidemie van serumlipiden aangewezen.

Voorzichtig bij een gestoorde leverfunctie, omdat verschuivingen in vloeistof- en elektrolytenevenwicht coma hepaticum kunnen veroorzaken.

Thiazide-diuretica kunnen de serumcalciumspiegel verhogen, wees daarom voorzichtig bij maligne aandoeningen of hyperparathyreoïdie.

Thiazide-diuretica kunnen aanleiding geven tot fotosensibilisatie en exacerbaties van systemische lupus erythematodes.

Hydrochloorthiazide is in verband gebracht met het optreden van acute voorbijgaande myopie en acute afgesloten kamerhoekglaucoom. Bij het acuut optreden van o.a. oculaire pijn of visusstoornissen, meestal na enkele uren tot een week na starten met hydrochloorthiazide, hydrochloorthiazide onmiddellijk staken; er is mogelijk iets meer kans op glaucoom bij een sulfonamide- of penicilline-allergie.

Telmisartan/hydrochloorthiazide niet toepassen bij primair hyperaldosteronisme.

Er zijn onvoldoende gegevens over de werkzaamheid en veiligheid bij kinderen tot 18 jaar.

Symptomen
Hypotensie, tachycardie, bradycardie, duizeligheid, braken, verhoogde waarde serumcreatinine, acuut nierfalen (door telmisartan). Verder elektrolytendepletie (hypokaliëmie, hypochloremie), hypovolemie, misselijkheid, slaperigheid, spierspasmen, aritmieën (door hydrochloorthiazide).

Zie voor symptomen en behandeling op vergiftigingen.info.

Combinatie van een angiotensinereceptorblokker (ARB) en een thiazide-diureticum. Werkingsduur: 24 uur.

Meer informatie:

• telmisartan#eigenschappen
• hydrochloorthiazide#eigenschappen