clobetasol

Steroïdgevoelige, niet-infectieuze dermatosen die onvoldoende reageren op lokale corticosteroïden uit klasse 2 en 3 zoals:

• Psoriasis (met uitzondering van uitgebreide ’plaque psoriasis’);
• Gelichenificeerd eczeem;
• Lupus erythematodes discoides;
• Hypertrofische lichen en hypertrofie van littekens.

Lotion, shampoo en schuim: kortdurende behandeling van niet-infectieuze dermatosen van de behaarde hoofdhuid, zoals psoriasis, die gevoelig zijn voor corticosteroïden en die onvoldoende reageren op corticosteroïden uit klasse 2 en 3.

• onbehandelde huidinfecties, veroorzaakt door een bacterie, virus, schimmel, of parasiet;
• (brand)wonden, ulcereuze huidaandoeningen;
• bijwerkingen door eerder gebruik van dermatocorticosteroïden (dermatitis perioralis, striae atrophicae);
• ichtyose, acne vulgaris, rosacea, juveniele plantaire dermatose, huidatrofie, fragiliteit van de huidvaten;
• perianale en genitale jeuk;
• jeuk zonder ontstekingsverschijnselen;
• overgevoeligheid voor corticosteroïden.

Zeer sterk werkende corticosteroïden komen hoofdzakelijk voor kortdurende toepassing in aanmerking. Nadat de aandoening is onderdrukt, moet clobetasolpropionaat zo mogelijk worden vervangen door een minder sterk werkend corticosteroïd.

Dermovate lotion (isopropylalcohol) kan oogirritatie veroorzaken. Clobex shampoo en Clarelux schuim zijn alleen bedoeld voor behandeling van psoriasis op de behaarde hoofdhuid (zonder occlusie), niet op het gelaat. Indien de shampoo of schuim in het oog komt, direct spoelen met een ruime hoeveelheid water. Clarelux schuim niet onder occlusie gebruiken zonder toezicht van een arts. Niet toepassen op de oogleden en na gebruik de handen wassen vanwege risico op contaminatie van de conjunctiva met kans op het ontstaan van glaucoma simplex of subcapsulair cataract.

Overgevoeligheidsreacties kunnen lijken op symptomen waarvoor behandeld wordt. Bij een contactallergie wordt zelden een ernstige reactie gezien, omdat het corticosteroïd de reactie gelijktijdig onderdrukt; wees bedacht op een contactallergie/overgevoeligheidsreactie indien de huidaandoening niet (meer) reageert op een op zich juiste behandeling. De behandeling staken als ernstige irritatie of overgevoeligheid optreedt.

Om reboundeffecten te voorkomen, langdurige lokale behandeling met (zeer) sterk werkende corticosteroïden geleidelijk afbouwen.

Huidinfecties: het (onjuist) gebruik van corticosteroïden kan bacteriële-, parasitaire-, virus- en schimmelinfecties maskeren. Bacteriële infecties worden bevorderd door warme, vochtige condities (zoals in huidplooien of onder occlusie); zorg voor een gereinigde huid voordat een nieuw verband wordt aangebracht. Als laesies secundair geïnfecteerd raken, moeten deze adequaat behandeld worden; bij verergering van de infectie moet de behandeling met corticosteroïden worden gestaakt.

Wees voorzichtig bij (langdurig) gebruik op grote en beschadigde huidoppervlakken en gebruik onder occlusie (niet gebruiken onder luiers), vanwege de toegenomen kans op zowel lokale als systemische bijwerkingen. Gebruik onder occlusie dient van korte duur te zijn en beperkt tot een klein gedeelte van de huid. Intensief en langdurig lokaal gebruik kan leiden tot atrofische veranderingen van de huid en osteoporose.

De behandeling van psoriasis met dermatocorticosteroïden zorgvuldig controleren vanwege kans op recidieven (tolerantie), het ontstaan van gegeneraliseerde pustuleuze psoriasis en de ontwikkeling van lokale en/of systemische toxiciteit (a.g.v. verminderde huidbarrière).

Systemische bijwerkingen: wees bedacht op systemische bijwerkingen en (reversibele) onderdrukking van de hypothalamus-hypofyse-bijnierschors-as mogelijk gepaard gaande met glucocorticosteroïd-insufficiëntie na het (abrupt) stopzetten van langdurige behandeling van met name (zeer) sterk werkende dermatocorticosteroïden. Langdurige behandeling met (zeer) sterk werkzame dermatocorticosteroïden geleidelijk staken of overstappen op een minder sterk werkend corticosteroïd.

Kinderen: wees voorzichtig bij het gebruik bij kinderen (relatief groot huidoppervlak en dunne huid), vanwege de toegenomen kans op systemische bijwerkingen. Langdurig gebruik van met name (zeer) sterk werkende dermatocorticosteroïden bij kinderen kan sneller leiden tot bijnierschorssuppressie en ook tot groeihormoonsuppressie; bij langdurig gebruik wordt aanbevolen regelmatig lengte en gewicht te controleren en de plasmacortisolspiegel te bepalen. De veiligheid en werkzaamheid van Clobex shampoo en Clarelux schuim zijn bij kinderen niet vastgesteld; gebruik wordt daarom ontraden. Dermovate crème, zalf en lotion zijn gecontra-indiceerd bij kinderen < 1 jaar.

Ouderen en mensen met een gestoorde lever- en/of nierfunctie: wees ook voorzichtig bij het gebruik bij ouderen (dunne huid en verhoogd risico op huidatrofie) en patiënten met een gestoorde lever- en/of nierfunctie vanwege de toegenomen kans op lokale en systemische bijwerkingen. Na langdurige behandeling en behandeling van grote oppervlakken kan sneller bijnierschorssuppressie optreden; aanbevolen wordt de behandeling geleidelijker af te bouwen.

Zeer sterk werkend corticosteroïd; klasse 4. Clobetasol heeft een anti-inflammatoire, vasoconstrictieve en antimitotische werking. Het onderdrukt de ontstekingsreactie en de symptomen van verschillende – vaak met jeuk gepaard gaande – huidaandoeningen. Verder remt het de celdelingen van de epidermis en de aanmaak van bindweefselcomponenten. Het effect kan door het aanbrengen onder een afsluitend (occlusief) verband worden versterkt als gevolg van een verhoogde penetratie (met ca. factor 10) van het stratum corneum. De crème is te gebruiken voor nattende, de zalf voor droge, verdikte of schilferige huidaandoeningen. De lotion, shampoo en schuim zijn bestemd voor toepassing op de behaarde hoofdhuid.

Kinetische gegevens