elbasvir/grazoprevir
Samenstelling
Zepatier Merck Sharp & Dohme bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
Bevat per tablet: elbasvir 50 mg, grazoprevir 100 mg.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
elbasvir/grazoprevir vergelijken met een ander geneesmiddel.
Advies
Bij de behandeling van chronische hepatitis C heeft een interferonvrije combinatie van direct werkende antivirale middelen (DAA’s) de voorkeur door het ontbreken van interferon gerelateerde bijwerkingen. Zie voorts bv. rubriek 4 (therapie-naïeve patiënten) en rubriek 5 (eerder behandelde patiënten) binnen de richtlijn Hepatitis C (PDF 2MB, apr 2017).
Indicaties
- Behandeling van chronische hepatitis C bij infectie met HCV genotypen 1 en 4 bij volwassenen, zonodig in combinatie met ribavirine.
Dosering
Chronische hepatitis C genotype 1 of 4:
Volwassenen:
Eén tablet 1×/dag. Behandelduur: HCV genotype 1a: 12 weken. Overweeg een duur van 16 weken en het toevoegen van ribavirine bij een HCV-RNA-niveau op baseline > 800.000 IE/ml en/of bij de aanwezigheid van specifieke NS5A-polymorfismen die minstens een vijfvoudige reductie in de activiteit van elbasvir veroorzaken, om de kans op het falen van de behandeling te verminderen. Genotype 1b: monotherapie gedurende 12 weken. Genotype 4: 12 weken. Overweeg een duur van 16 weken en het toevoegen van ribavirine bij een HCV-RNA-niveau op baseline > 800.000 IE/ml om de kans op het falen van de behandeling te verminderen. In de klinische studies werd de dosis ribavirine gebaseerd op lichaamsgewicht: < 66 kg: 800 mg/dag; 66–80 kg: 1000 mg/dag; 81–105 kg: 1200 mg/dag; > 105 kg: 1400 mg/dag. Deze dosis werd, verdeeld over 2 aparte doses, met voedsel ingenomen. Voor specifieke doseringsvoorschriften incl. dosisaanpassing zie ribavirine#doseringen.
Bij leverfunctiestoornissen: bij een lichte leverfunctiestoornis (Child-Pughscore 5-6) is geen dosisaanpassing nodig; bij Child-Pughscore 7-15 is de toepassing gecontra-indiceerd.
Bij nierfunctiestoornissen (incl. bij toepassing van hemodialyse of peritoneale dialyse): een dosisaanpassing is niet nodig.
Indien binnen 4 uur na inname wordt gebraakt, kan er tot 8 uur vóór de volgende geplande dosis een extra tablet worden ingenomen. Bij braken > 4 uur na toediening géén additionele dosis innemen.
Als een dosis wordt vergeten, kan deze alsnog binnen 16 uur na het gebruikelijke tijdstip worden ingenomen; de volgende dosis op het geplande tijdstip innemen. Als er meer dan 16 uur zijn verstreken dan de volgende dosis op het volgende gebruikelijke tijdstip innemen.
Elbasvir/grazoprevir heel innemen met of zonder voedsel.
Bijwerkingen
Het bijwerkingenprofiel is gebaseerd op klinische studies bij patiënten met chronische hepatitis C met gecompenseerde leverziekte (met of zonder cirrose) en behandeling zonder ribavirine:
Zeer vaak (>10 %): hoofdpijn, vermoeidheid.
Vaak (1-10%): duizeligheid. Slapeloosheid, angst, depressie. Asthenie, prikkelbaarheid. Droge mond, misselijkheid, braken, (boven)buikpijn, diarree, obstipatie. Verminderde eetlust. Artralgie, myalgie. Jeuk, alopecia. Verhoging ALAT-waarde (graad 3 of 4)
Soms (0,1-1%): verhoogde waarde totaalbilirubine (graad 3).
Verder zijn gemeld: bij behandeling met ribavirine (< 1%): TIA, anemie.
Interacties
Grazoprevir is een substraat voor de leveropnametransporter OATP1B; gelijktijdig gebruik met geneesmiddelen die OATP1B remmen (bv. ciclosporine, gemfibrozil, rifampicine) kan de plasmaconcentratie significant verhogen en is daarom gecontra-indiceerd.
Gelijktijdige toediening met gebooste HIV-proteaseremmers, en met het combinatiepreparaat emtricitabine/tenofovirdisoproxil/elvitegravir/cobicistat is gecontra-indiceerd vanwege een combinatie van mechanismen, waaronder CYP3A-remming en OATP1B-remming.
Elbasvir en grazoprevir zijn substraten van CYP3A en Pgp; gelijktijdig gebruik van inductoren van CYP3A (bv. barbituraten, bosentan, carbamazepine, oxcarbazepine, fenytoïne, efavirenz, etravirine, nevirapine, rifampicine, rifabutine, modafinil en sint-janskruid) of Pgp (bosentan, efavirenz, etravirine) is gecontra-indiceerd omdat dit de plasmaconcentratie van elbasvir en grazoprevir kan verlagen wat kan leiden tot een verminderd therapeutisch effect.
Gelijktijdige toediening met sterke CYP3A-remmers (claritromycine, itraconazol, ketoconazol, sommige (ongebooste) HIV-proteaseremmers, cobicistat) verhoogt de plasmaconcentraties van elbasvir en grazoprevir en wordt hierom niet aanbevolen. Gelijktijdige toediening met Pgp-remmers zal naar verwachting een minimaal effect hebben op de plasmaconcentraties van elbasvir en grazoprevir.
Gebruik dabigatran voorzichtig; de combinatietherapie kan mogelijk de blootstelling aan dabigatran verhogen.
Elbasvir en grazoprevir zijn (op intestinaal niveau) BRCP-remmers, gelijktijdig gebruik met geneesmiddelen die substraat voor BRCP zijn (zoals sulfasalazine, imatinib en sommige statinen) kan hun plasmaconcentratie verhogen; dosisaanpassing en klinische controle kunnen noodzakelijk zijn. Bij gelijktijdige toediening is de maximale dosis atorvastatine 20 mg per dag, rosuvastatine 10 mg per dag, fluvastatine 20 mg per dag, simvastatine 20 mg per dag. Bij pravastatine is geen dosisaanpassing nodig.
De plasmaconcentratie van tacrolimus kan toenemen; frequente monitoring van deze plasmaconcentratie, veranderingen in de nierfunctie en bijwerkingen van tacrolimus wordt aanbevolen bij aanvang van een gelijktijdige behandeling.
De werkzaamheid en veiligheid zijn vastgesteld in combinatie met ribavirine. Gelijktijdige toediening met andere antivirale middelen tegen HCV is niet onderzocht en wordt daarom niet aanbevolen.
Gebruik dabigatran voorzichtig; de combinatietherapie kan de blootstelling aan dabigatran verhogen. Controleer vanwege een mogelijk veranderende leverfunctie tijdens de behandeling ook nauwkeurig de INR bij combinatie met vitamine K-antagonisten.
Wees voorzichtig met het combineren van geneesmiddelen die zowel matig-sterke CYP3A-remmers als remmers van meerdere transporters zijn, zoals atazanavir, erytromycine, diltiazem en verapamil.
Zie voor overige interacties die optreden bij combinatietherapie met ribavirine ook de afzonderlijke preparaattekst van ribavirine#interacties.
Zwangerschap
Elbasvir en grazoprevir passeren beide de placenta bij dieren.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid. Elbasvir/grazoprevir wordt in sommige gevallen gebruikt in combinatie met ribavirine. Zie daarom ook:ribavirine#zwangerschap.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken. In combinatie met ribavirine is gebruik gecontra-indiceerd voor zwangere vrouwen en hun partners.
Overig: In combinatie met ribavirine zijn strikte anticonceptieve maatregelen van toepassing, ook gedurende zes maanden na de beëindiging van de behandeling.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend (elbasvir, grazoprevir). Ja, bij dieren ( elbasvirconcentratie in de moedermelk ca. 4× hoger dan de plasmaconcentratie van het moederdier; bij grazoprevir < 1× zo hoog). Een nadelig effect op de zuigeling kan niet worden uitgesloten.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden. Zie ook ribavirine#lactatie indien ribavirine ook onderdeel is van de therapie.
Contra-indicaties
- matige of ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pughscore 7–15).
Zie ook het zonodig gelijktijdig gebruikte geneesmiddel: ribavirine#contra-indicatie.
Waarschuwingen
Voor een beoordeling van afname van activiteit van elbasvir of grazoprevir bij bepaalde substituties bij de genotypen 1a, 1b en 4: zie de officiële productinformatie CBG/EMA (rubriek 5.1, subkop resistentie).
Reversibele, meestal asymptomatische, stijging van de ALAT-waarden (tot soms > 5× ULN) treden meestal op in of na week 8 van de behandeling (bereik 6-12 weken) en dalen doorgaans onder continuering van de behandeling (of na voltooiing er van). Controleer vóór de behandeling, in behandelingweek 8 en ook in week 12 bij een behandelduur van 16 weken en daarnaast op indicatie de leverfunctie. Laat de patiënt zich melden bij eerste tekenen van hepatitis zoals vermoeidheid, zwakte, gebrek aan eetlust, misselijkheid, braken, geelzucht en verkleuring van de ontlasting, en ook bij tekenen van leverdecompensatie of leverfalen. Overweeg staken van de behandeling bij stijging van de ALAT-waarde > 10× ULN. Staak de behandeling ook als verhoging van de ALAT-waarde gepaard gaat met verschijnselen of symptomen van hepatitis, verhoogde waarden van geconjugeerd bilirubine, alkalische fosfatase of de INR.
De werkzaamheid in geval van herbehandeling, of indien de patiënt eerder aan dezelfde klasse geneesmiddelen (NS3/4A of NS5A-remmers (behalve simeprevir, boceprevir)) is blootgesteld, is niet vastgesteld. De veiligheid en werkzaamheid zijn niet vastgesteld bij een co-infectie met hepatitis B, bij levertransplantatiepatiënten of bij kinderen (< 18 jaar)
Overdosering
Therapie
symptomatisch.
Voor meer informatie over een vergiftiging met elbasvir/grazoprevir neem contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Combinatie van twee antivirale middelen met verschillende werkingsmechanismen en niet-overlappende resistentieprofielen om het hepatitis C-virus (HCV) in meerdere fases van de virale levenscyclus te bestrijden. Elbasvir is een remmer van HCV NS5A en grazoprevir is een remmer van HCV NS3/4A-protease; beide zijn van essentieel belang voor de virale replicatie.
Kinetische gegevens
| F | ca. 32% (elbasvir), 20–40% (grazoprevir). |
| T max | ca. 3 uur (elbasvir), ca. 2 uur (grazoprevir). |
| Eiwitbinding | > 99,9% (elbasvir), ca. 99% (grazoprevir); binding zowel aan albumine als α1-zuur-glycoproteïne. |
| Metabolisering | gedeeltelijk door oxidatief metabolisme, voornamelijk door CYP3A. |
| Eliminatie | beide > 90% met de feces en < 1% met de urine. Elbasvir en grazoprevir worden mede door de zeer hoge eiwitbinding niet verwijderd door hemodialyse. Naar verwachting worden beide stoffen ook niet verwijderd door peritoneale dialyse. |
| T 1/2el | ca. 24 uur (elbasvir), ca. 31 uur (grazoprevir). |
Geneesmiddelgroep
elbasvir/grazoprevir hoort bij de groep NS5A-remmers, combinatiepreparaten.