flutamide
Samenstelling
Flutamide Tabletten Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 250 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Zie voor de behandeling van de betreffende indicatie de geldende behandelrichtlijn.
Indicaties
Behandeling van vergevorderd prostaatcarcinoom, waarbij onderdrukking van de testosteroneffecten is aangewezen, al dan niet in combinatie met een LHRH-agonist of na chirurgische castratie.
Palliatieve behandeling van gemetastaseerd, inoperabel prostaatcarcinoom in combinatie met een LHRH-agonist.
Dosering
Vergevorderd prostaatcarcinoom; gemetastaseerd, inoperabel prostaatcarcinoom:
Volwassenen (incl. ouderen):
250 mg 3×/dag. Het wordt bij combinatietherapie aanbevolen de behandeling met flutamide 3 dagen vóór toepassing van de LHRH-agonist te beginnen om zo het optreden en de ernst van het ’tumor flare’-fenomeen bij initiatie van therapie met een LHRH-agonist te reduceren.
In de klinische onderzoeken zijn patiënten langer dan 4,5 jaar behandeld. Bij verminderde leverfunctie een langdurige behandeling alleen toepassen na zorgvuldige afweging van de baten en risico’s.
De tablet in zijn geheel (zonder kauwen) innemen met vloeistof bij voorkeur na de maaltijd.
Bijwerkingen
Monotherapie: Zeer vaak (> 10%): gynaecomastie en/of pijn in de borsten, galactorroe.
Vaak (1–10%): hepatitis, geelzucht. Toegenomen eetlust. Stomatitis, dyspepsie, misselijkheid, braken, diarree, ulcerachtige pijn, obstipatie. Slapeloosheid, slaperigheid. Vermoeidheid. Voorbijgaande afwijkende uitslagen leverfunctietesten.
Zelden (0,01–0,1%): cardiovasculaire aandoeningen. Ernstige toxische hepatitis, hepatische necrose, hepatische encefalopathie. Herpes zosterinfectie. Opvliegers. Oedeem, lymfoedeem, dorst, asthenie, malaise, pijn op de borst. Anorexie. Duizeligheid, hoofdpijn, verwardheid. Angst, depressie. Wazig zien. Jeuk, ecchymose. Lupusachtig syndroom. Verminderd libido, verminderde spermaproductie. Leukopenie, trombocytopenie, anemie (hemolytisch of macrocytair), methemoglobinemie.
Zeer zelden (< 0,01%): levertoxiciteit met fatale afloop. Maligne borsttumoren bij de man. Fotosensibilisatie, alopecia.
Combinatietherapie met een LHRH-agonist: Zeer vaak (> 10%): misselijkheid, braken, diarree. Verminderde libido, erectiestoornis. Opvliegers.
Vaak (1–10%): slapeloosheid, slaperigheid.
Soms (0,1–1%): hepatitis. Gynaecomastie.
Zelden (0,01–0,1%): verminderde leverfunctie, geelzucht. Anorexie. Neuromusculaire symptomen, hypesthesie, nervositeit, verwardheid. Angst, depressie. Oedeem. Huiduitslag. Anemie, leukopenie, trombocytopenie. Stijging serumcreatinine en bloed ureumwaarden.
Zeer zelden (< 0,01%): cholestatische icterus, hepatische encefalopathie, levercelnecrose, levertoxiciteit (gewoonlijk reversibel met dosisvermindering of staken van de behandeling, fatale afloop is echter gemeld). Trombo-embolie (door toename estradiolspiegel). Interstitiële longziekte, dyspneu. Hyperglykemie, verergering diabetes mellitus. Fotosensibilisatie, erytheem, zweren, bulleuze erupties, toxische epidermale necrolyse. Hemolytische anemie, megalocytaire anemie, methemoglobinemie, sulfhemoglobinemie. Amber of groen-geelachtige verkleuring van de urine.
Monotherapie of combinatietherapie met een LHRH-agonist: Verder zijn gemeld: myocardischemie. Interstitiële nefritis, acuut nierfalen. Veranderingen in het karakter van het haar. Tijdens monotherapie is een aanvankelijke stijging van de testosteronspiegel mogelijk.
Interacties
Combinatie met andere potentieel hepatotoxische geneesmiddelen wordt ten zeerste ontraden.
Flutamide kan de plasmaspiegel van theofylline verhogen.
Bij combinatie met orale anticoagulantia kan een verlenging van de INR optreden; strikte monitoring wordt aanbevolen, een aanpassing van de dosering van het anticoagulans kan nodig zijn.
Wees voorzichtig met alcoholinname vanwege de potentiële lever- en niertoxiciteit van flutamide.
Zwangerschap
Gezien de geregistreerde indicatie niet van toepassing.
Teratogenese: Bij de mens geen gegevens. Bij dieren in hogere doseringen schadelijk gebleken (kleine veranderingen in de ontwikkeling van wervels en sternebrae, verminderde overlevingskans bij de nakomelingen).
Farmacologisch effect: Feminisering van de mannelijke foetus.
Lactatie
Gezien de geregistreerde indicatie niet van toepassing.
Overgang in de moedermelk: Onbekend. Een nadelig effect bij de zuigeling kan niet worden uitgesloten.
Contra-indicaties
Waarschuwingen
Voorafgaand aan de behandeling leverfunctietesten uitvoeren. Wees voorzichtig bij gestoorde leverfunctie; de behandeling niet starten bij serumtransaminasewaarden van > 2 × ULN. Tijdens de behandeling gedurende de eerste 4 maanden eenmaal per maand de leverfunctie controleren, daarna periodiek en bij optreden van eerste tekenen of symptomen van een leverfunctiestoornis (bv. donkere urine, aanhoudende anorexie, geelzucht, pijn in rechterbovenbuik, onverklaarbare griepachtige symptomen, jeuk). Instrueer de patiënt bij het optreden van dergelijke klachten zich direct bij de arts te melden. Staak de behandeling bij serumtransaminasewaarden van > 2 × ULN en/of bij aangetoonde leverbeschadiging of klinische geelzucht zonder aanwezigheid van levermetastasen.
Wees voorzichtig bij verminderde nierfunctie. Voorts kan vochtretentie in ernstige gevallen leiden tot meer kans op angina pectoris en hartfalen. Wees daarom ook voorzichtig bij bestaande hart- en vaatziekten.
Controleer bij optreden van cyanose op methemoglobinemie; mogelijk is er in dat geval sprake van een overdosering.
Androgeendepletie vermindert de botmineraaldichtheid en verhoogt de kans op fracturen als gevolg van osteoporose. Vooral bij hogere leeftijd en in combinatie met een LHRH-agonist moet men hierop bedacht zijn. De botmineraaldichtheid daarom regelmatig controleren om patiënten met meer kans op fracturen te kunnen identificeren: bepaal voorafgaand aan de therapie de botmineraaldichtheid en vervolgens een jaar later als minimum en daarna jaarlijks bij risicopatiënten.
Geregelde spermatozoa-telling overwegen bij patiënten die chronisch worden behandeld en geen castratie hebben ondergaan, daar bij deze patiënten de plasmaspiegels van testosteron en estradiol kunnen stijgen.
Er is geen relevante toepassing bij kinderen.
Overdosering
Neem voor informatie over een vergiftiging met flutamide contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Anti-androgeen met een niet-steroïde structuur. De metaboliet hydroxyflutamide is grotendeels verantwoordelijk voor het effect. De werking berust op competitieve remming van de androgeenbinding in de weefsels, m.n. de prostaat.
Kinetische gegevens
| Resorptie | snel. |
| T max | 1–2 uur (verhouding flutamide/hydroxyflutamide is hierbij 1/10). |
| Eiwitbinding | 94–96 % (flutamide), 92-94% (hydroxyflutamide). |
| Metabolisering | uitgebreid, in de lever tot o.a. het even actieve hydroxyflutamide (door CYP1A2). |
| Eliminatie | vnl. met de urine, m.n. als metabolieten. Dialyse is niet effectief in het verwijderen van flutamide en hydroxyflutamide. |
| T 1/2el | 5–6 uur (actieve metaboliet). |
Geneesmiddelgroep
flutamide hoort bij de groep anti-androgenen.