Ibuprofen

Publish

Samenstelling

Advil Wyeth Consumer Healthcare

Toedieningsvorm
Capsule, zacht ’Liquid-Caps’
Sterkte
200 mg, 400 mg

Bevat tevens: soja-lecithine.

Toedieningsvorm
Tablet, omhuld ’Ovaal’
Sterkte
400 mg

Brufen Abbott bv

Toedieningsvorm
Bruisgranulaat ’Bruis’
Sterkte
600 mg
Verpakkingsvorm
in sachet

Bevat tevens: natrium 197 mg en sucrose 3,3 g.

Toedieningsvorm
Tablet met gereguleerde afgifte ’Retard’
Sterkte
800 mg

Ibuprofen Diverse fabrikanten

Toedieningsvorm
Dragee
Sterkte
200 mg, 400 mg
Toedieningsvorm
Tablet
Sterkte
200 mg, 400 mg
Toedieningsvorm
Liquid capsule
Sterkte
400 mg

Ibuprofen Diverse fabrikanten

Toedieningsvorm
(Bruis)granulaat
Sterkte
600 mg
Verpakkingsvorm
in sachet

Kan tevens bevatten: natrium, sucrose, aspartaam, sorbitol; de hulpstoffen verschillen per leverancier.

Toedieningsvorm
Tablet
Sterkte
600 mg

Nurofen Reckitt Benckiser Nederland bv

Toedieningsvorm
Dragee
Sterkte
200 mg
Toedieningsvorm
Tablet ’Ovaal’
Sterkte
200 mg
Toedieningsvorm
Smelttablet ’lemon’
Sterkte
200 mg

Bevat tevens: aspartaam overeenkomend met 8,4 mg fenylalanine.

Toedieningsvorm
Tablet
Sterkte
400 mg
Toedieningsvorm
Bruisgranulaat ’Orange’
Sterkte
400 mg
Verpakkingsvorm
in sachet

Bevat tevens: saccharose (sucrose) 2,2 g, natrium 132 mg.

Toedieningsvorm
Capsule ’fastine liquid’
Sterkte
400 mg
Toedieningsvorm
Suspensie ’voor kinderen’ suikervrij
Sterkte
20 mg/ml
Verpakkingsvorm
100 ml
Toedieningsvorm
Kauwcapsule ’voor kinderen’ sinaasappel
Sterkte
100 mg

Nurofen (als lysine) Reckitt Benckiser Nederland bv

Toedieningsvorm
Tablet, omhuld ’Female’
Sterkte
400 mg
Toedieningsvorm
Tablet ’Migraine’
Sterkte
400 mg

Sarixell Bayer bv

Toedieningsvorm
Tablet, omhuld
Sterkte
400 mg

Spidifen (als arginaat) Zambon Nederland bv

Toedieningsvorm
Tablet, omhuld
Sterkte
400 mg

Zafen (als arginaat) Zambon Nederland bv

Toedieningsvorm
Granulaat
Sterkte
400 mg
Verpakkingsvorm
in sachet

Bevat tevens: aspartaam 20 mg (overeenkomend met fenylalanine ca. 11 mg) per sachet.

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
OTC Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol.
MNT Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

ibuprofen vergelijken met een ander geneesmiddel.

Advies

Volg bij pijnbehandeling een stapsgewijze aanpak en ga bij onvoldoende pijnstilling, contra-indicaties of een specifieke indicatie over naar de volgende stap.

Begin met paracetamol. De volgende stap is een NSAID (diclofenac, ibuprofen of naproxen) eventueel in combinatie met paracetamol. De daaropvolgende stap is tramadol, bij voorkeur in combinatie met paracetamol of een NSAID. De volgende stap is een sterkwerkend opioïd, oraal (morfine) of transdermaal fentanylpleister), bij voorkeur in combinatie met paracetamol of een NSAID. De laatste medicamenteuze stap is subcutane of intraveneuze toediening van een sterkwerkend opioïd (morfine).

Bij pijn met een oncologische oorzaak wordt meestal gelijk met sterkwerkende opioïden gestart, bij voorkeur gecombineerd met paracetamol en/of een NSAID. Zorg bij doorbraakpijn dat, naast een effectieve onderhoudsbehandeling, ook snelwerkende pijnstilling als rescue-medicatie beschikbaar is (wees bedacht op het sterk verslavende effect). Neem eventueel contact op met het palliatieteam.

Bij de behandeling van migraine-aanvallen bij volwassenen gaat op grond van de bijwerkingen de voorkeur uit naar paracetamol in voldoende hoge dosering. Tweedekeus met een vergelijkbare werkzaamheid, maar meer bijwerkingen zijn NSAID’s (acetylsalicylzuur, ibuprofen, naproxen) en orale triptanen. Bij misselijkheid en braken wordt zo nodig tegelijk met de pijnstiller een anti-emeticum (domperidon, metoclopramide) ingenomen. Bij twee of meer aanvallen per maand is profylaxe te overwegen.

Bij de aanvalsbehandeling van migraine bij kinderen zijn paracetamol of ibuprofen – eventueel met een anti-emeticum –, eerstekeus. Triptanen zijn tweedekeus. Binnen de triptanen gaat de voorkeur uit naar sumatriptan neusspray op grond van bewezen werkzaamheid.

Bij een niersteenkoliek bestaat de medicamenteuze behandeling uit pijnstilling en bevordering van de steenlozing. De eerstekeus-behandeling is een NSAID, waarbij meestal gekozen wordt voor diclofenac intramusculair. Bij onvoldoende effect of als een NSAID gecontra-indiceerd is, kan worden gekozen voor subcutane of intramusculaire toediening van een opiaat. In het ziekenhuis kan eventueel paracetamol i.v. worden gegeven.

De behandeling van artrose bestaat vooral uit niet-medicamenteuze adviezen. Oefentherapie en gewichtsverlies bij overgewicht zijn de belangrijkste adviezen. Geef in perioden met ernstige pijn pijnstilling in opeenvolgende stappen. Begin bij acute en chronische (gewrichts)pijn met paracetamol en/of een lokaal NSAID (minder bijwerkingen dan orale NSAID’s). Geef bij onvoldoende effect een systemisch NSAID, bij voorkeur een klassiek NSAID (naproxen, ibuprofen, diclofenac) in combinatie met paracetamol en bij risicogroepen een maagbeschermer. Door de combinatie met paracetamol volstaat een lagere dosering NSAID met bijgevolg minder risico op bijwerkingen. Intra-articulaire injecties met corticosteroïden en/of hyaluronzuur kunnen bij verergering van klachten worden overwogen, hoewel klinisch relevante effectiviteit en het effect op lange termijn onvoldoende is aangetoond.

Bij dysmenorroe kan plaatselijke warmte de pijn verlichten; als geneesmiddel kan paracetamol of een NSAID (ibuprofen, naproxen, diclofenac) worden gebruikt. NSAID’s lijken effectiever door remming van de prostaglandineproductie en daarmee de uteruscontractie. Hormonale anticonceptie (sub-50 combinatiepil, hormoonspiraal) kan de pijn ook verlichten.

Offlabel:Bij abnormaal vaginaal bloedverlies wordt zo mogelijk de oorzaak behandeld. Bij hevig menstrueel bloedverlies door myomen of zonder (verdenking op) een specifieke oorzaak zijn er verschillende gelijkwaardige medicamenteuze opties, namelijk: een IUD met levonorgestrel, een combinatiepil (voorkeur 30 microg ethinylestradiol en 150 microg levonorgestrel), NSAID’s (naproxen of ibuprofen) en tranexaminezuur. De keuze wordt bepaald door specifieke kenmerken van de medicatie en de voorkeur van de patiënt.

Indicaties

  • Hoofdpijn;
  • Symptomatische verlichting van migraine;
  • Koorts en pijn bij griep, verkoudheid;
  • Koorts en pijn na vaccinatie;
  • Postoperatieve pijn;
  • Kiespijn en pijn na tandheelkundige ingrepen;
  • Primaire dysmenorroe, [vaginaal bloedverlies];
  • Spierpijn;
  • Reumatoïde artritis, spondylitis ankylopoetica; degeneratieve gewrichtsaandoeningen;
  • Extra-articulaire aandoeningen zoals periarthritis humeroscapularis, epicondylitis, tendovaginitis, bursitis, synovitis en tendinitis.

De Retardtablet is niet geschikt voor de behandeling van acute pijn.

Dosering

Om het optreden van bijwerkingen te beperken zo laag mogelijk doseren en voor een zo kort mogelijke periode. Volgens de NHG-Standaard Vaginaal Bloedverlies: bij vaginaal bloedverlies maximaal de drie dagen van de menstruatie met de hevigste klachten gebruiken. Bij kinderen < 18 jaar maximaal 3 dagen toepassen, daarna gebruik heroverwegen. Bij toepassing als zelfzorgmiddel dient een arts te worden geraadpleegd in de volgende gevallen: als de verschijnselen verergeren; bij kinderen van 3–5 maanden als gebruik > 24 uur nodig is; bij kinderen van 6 maanden tot 18 jaar als gebruik > 3 dagen nodig is; bij volwassenen als bij toepassing bij koorts gebruik > 3 dagen nodig is; bij volwassenen als bij toepassing bij pijn gebruik > 5 dagen nodig is.

Klap alles open Klap alles dicht

Reumatoïde artritis, spondylitis ankylopoetica, degeneratieve gewrichtsaandoeningen:

Volwassenen:

Oraal: afhankelijk van de ernst van de aandoening en van de klachten 1200–1600 mg per dag in 3–4 doses; bij ernstige gevallen tijdelijk (3–4 weken) verhogen, max. 2400 mg per dag in 4 doses tot de acute fase onder controle is. Tabletten met gereguleerde afgifte: 1600 mg in 1 dosis bij voorkeur in de vroege avond; zo nodig tijdelijk verhogen met 800 mg ’s ochtends tot 2400 mg per dag tot de acute fase weer onder controle is.

Kinderen > 2 j.:

Oraal: max. 20 mg/kg lichaamsgewicht per dag in 3–4 doses.

Extra-articulaire aandoeningen:

Volwassenen:

Oraal: begindosering 1200 mg per dag in 3–4 doses, bij ernstige gevallen verhogen tot 1600 mg per dag in 3–4 doses. Tabletten met gereguleerde afgifte: begindosering 1600 mg in 1 dosis bij voorkeur in de vroege avond; zo nodig verhogen met 800 mg ’s ochtends tot 2400 mg per dag totdat de acute fase onder controle is.

Postoperatieve pijn en primaire dysmenorroe:

Volwassenen:

Oraal: begindosering 1200 mg per dag in 3–4 doses, bij ernstige gevallen verhogen tot 1600 mg per dag.

Bij tandheelkundige ingrepen verdient het aanbeveling de eerste dosis vóór de ingreep te geven en de behandeling max. 24 uur erna voort te zetten.

Migraine:

Volwassenen en kinderen > 12 j.:

Oraal: 400 mg, zo nodig elke 4–6 uur; max. 1200 mg per dag. De NHG-Standaard vermeldt: bij migraine-aanval bij volwassenen 600 mg per keer, bij misselijkheid of braken gelijktijdig innemen met, of 10–15 min na, orale of rectale toediening van metoclopramide of orale toediening van domperidon. Bij incidenteel gebruik max. 2400 mg per dag.

Kinderen:

Volgens het Kinderformularium van het NKFK: 1-3 j. 50 mg (of 2,5 ml suspensie) per keer, zo nodig max. 3× per dag; 3-8 j. 100 mg (of 5 ml suspensie) per keer, zo nodig max. 3× per dag; 8-12 j. 200 mg (of 10 ml suspensie) per keer, zo nodig max. 3× per dag; 12-18 j. 400 mg per keer, zo nodig max. 3× per dag.

Koorts en overige pijn:

Volwassenen en kinderen > 12 j. en zwaarder dan 40 kg:

Oraal: begindosis 400 mg, daarna zo nodig 200–400 mg elke 4–6 uur; max. 1200 mg per dag.

Kinderen > 3 mnd.:

Oraal: maximaal 20–30 mg/kg lichaamsgewicht per dag verdeeld over 3–4 doses gedurende maximaal 3 dagen. Dat is voor kinderen van 5,6–7,6 kg (3–6 maanden): 50 mg (2,5 ml suspensie), zo nodig na minimaal 6–8 uur herhalen; max. 150 mg/dag. Kinderen van 7,7–9 kg (6–12 maanden): 50 mg (2,5 ml), zo nodig na minimaal 6 uur herhalen; max. 200 mg/dag. Kinderen 10–15 kg (1–3 jaar): 100 mg (5 ml), zo nodig na minimaal 6–8 uur herhalen; max. 300 mg/dag. Kinderen van 16–20 kg (4–6 jaar): 150 mg (7,5 ml), zo nodig na minimaal 6–8 uur herhalen; max. 450 mg/dag. Kinderen 21–29 kg (7–9 jaar): 200 mg (10 ml), zo nodig na minimaal 6–8 uur herhalen; max. 600 mg/dag. Kinderen 30–40 kg (10–12 jaar): 300 mg (15 ml), zo nodig na minimaal 6–8 uur herhalen; max. 900 mg/dag.

Bij last van ochtendstijfheid de eerste orale dosis direct na het ontwaken innemen met wat thee of een andere drank. Omdat dit op de nuchtere maag geschiedt, wordt het middel snel geresorbeerd en treedt verlichting van pijn en stijfheid snel in. De volgende doses dienen na de maaltijd te worden genomen, waardoor de resorptie meer geleidelijk verloopt.

De capsules, dragees en tabletten heel innemen met een ruime hoeveelheid water. De bruistablet en het bruisgranulaat oplossen in een glas water, roeren en direct innemen; de bruistablet niet heel innemen. De smelttablet op de tong laten smelten en doorslikken; water is hierbij niet nodig.

Bij maagklachten innemen na een maaltijd (of met wat voedsel).

Wacht ten minste 4 uur tussen 2 doses, bij kinderen ten minste 6 uur.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): diarree, dyspepsie.

Vaak (1–10%): hoofdpijn, duizeligheid. Maag-darmstoornissen zoals buikpijn, misselijkheid, braken, flatulentie, obstipatie, brandend maagzuur, bloed in de feces, haematemesis, gastro-intestinale bloeding (soms fataal, met name bij ouderen). Vermoeidheid.

Soms (0,1–1%): allergische reacties, anafylactische reacties (incl. anafylactische shock), reacties op het ademhalingsstelsel (zoals astma, bronchospasmen en dyspneu), huidreacties (zoals huiduitslag, jeuk, urticaria, purpura en angio-oedeem), gezichtsoedeem, zwelling van tong of strottenhoofd, tachycardie. Mondzweren, gastritis, ulcus pepticum, ulcus duodeni. Hepatitis, geelzucht. Fotosensibilisatie en nefrotoxiciteit (waaronder interstitiële nefritis, nefrotisch syndroom en nierfalen). Rinitis. Gehoorverlies. Visusstoornissen (wazig zien, veranderingen in kleurperceptie, reversibel). Angst, slapeloosheid, agitatie, prikkelbaarheid. Aplastische anemie, trombocytopenie, leukopenie. Oedeem.

Zelden (0,1–0,01%): gastro-intestinale perforatie. Depressie, psychotische reacties, verwardheid. Meningitis, aseptische meningitis (m.n. bij SLE of andere collageenziekten), slaperigheid. Optische neuritis, reversibele toxische amblyopie. Tinnitus, vertigo. Dermatosen met blaarvorming, Stevens-Johnsonsyndroom, toxische epidermale necrolyse en erythema multiforme); meestal optredend in de eerste maand van de behandeling. Verergering van psoriasis. Nierinsufficiëntie, hematurie, proteïnurie, necrose van de nierpapillen met name bij langdurig gebruik en samenhangend met verhoogde waarden serumureum en met oedeem.

Zeer zelden (< 0,01%): hypertensie, vasculitis, hartfalen, palpitaties, cerebrovasculair accident. Acuut pulmonaal oedeem. Ulceratieve stomatitis, oesofagitis, pancreatitis. Leverfunctiestoornis (stijging van de transaminasewaarden, vooral bij langdurig gebruik). Verlaagd hematocriet- en Hb-waarden. Stoornissen in de menstruatiecyclus. Exacerbatie van infectiegerelateerde ontstekingen zoals necrotiserende fasciitis, ernstige huidinfecties en complicaties van weke delen tijdens een varicella. Perifeer oedeem. Nervositeit.

Verder zijn gemeld: arteriële trombose (bv. myocardinfarct, herseninfarct) vooral bij gebruik van hoge doseringen (2400 mg), verlengde bloedingstijd. Angina pectoris. Leverfalen. Paresthesie. (Hemolytische) anemie, granulocytopenie, neutropenie, agranulocytose, pancytopenie. Verlaagde calciumspiegel. Anorexie. Verergering van colitis ulcerosa of M. Crohn. Lupusachtig syndroom. Reversibele alopecia (bij vrouwen van het negroïde ras).

Het granulaat kan een voorbijgaand branderig gevoel in mond of keel veroorzaken.

Na rectale toediening kan irritatie van het rectumslijmvlies optreden, zich uitend in een brandend gevoel, proctitis, hyperemie van de mucosa en diarree.

Interacties

Bij gelijktijdig gebruik van orale anticoagulantia neemt de kans op bloedingen toe. Bij gelijktijdig gebruik met SSRI’s, antitrombotica (trombocytenaggregatieremmers en vitamine K-antagonisten) en corticosteroïden neemt de kans op gastro-intestinale complicaties toe (m.n. ouderen zijn hiervoor gevoelig), doseer zo laag mogelijk en overweeg een maagbeschermer. Vermijd gelijktijdig gebruik met andere prostaglandinesynthetaseremmers, en met acetylsalicylzuur met uitzondering van doses < 75 mg/dag (overweeg dan een maagbeschermer). Chronisch gebruik van ibuprofen remt mogelijk de trombocytenaggregatieremmende werking van acetylsalicylzuur, de combinatie wordt ontraden; bij incidentele combinatie wordt geen klinisch relevant effect verwacht. Ginkgo biloba kan de kans op bloedingen door een prostaglandinesynthetaseremmer verhogen.

Diuretica kunnen de nefrotoxiciteit van NSAID’s doen toenemen. Door gelijktijdig gebruik met kaliumsparende diuretica is er meer kans op hyperkaliëmie. Prostaglandinesynthetaseremmers kunnen de nefrotoxiciteit van ciclosporine en tacrolimus versterken. Bij een gestoorde nierfunctie kan door de combinatie met een RAAS-remmer de nierfunctie verder achteruit gaan.

De plasmaspiegel van digoxine, fenytoïne (met name bij ibuprofen gebruik > 4 dagen) en lithium kan toenemen. De plasmaspiegel van methotrexaat kan toenemen, waardoor toxische verschijnselen kunnen ontstaan. Gelijktijdig gebruik van prostaglandinesynthetaseremmers en fluorchinolonen kan de kans op convulsies vergroten. Prostaglandinesynthetaseremmers kunnen de uitscheiding van aminoglycosiden verminderen. Bij combinatie met sulfonylureumderivaten is hypoglykemie gemeld. Bij combinatie met zidovudine kan de kans op hemartrosen en hematomen in HIV-positieve hemofiliepatiënten toenemen. Overweeg bij combinatie met sterke CYP2C9-remmers zoals voriconazol en fluconazol verlaging van de dosering van ibuprofen. Bij gelijktijdig gebruik van ontkroesende haarmiddelen kan het haar afbreken.

Prostaglandinesynthetaseremmers kunnen het effect van bloeddrukverlagende middelen en bij hartfalen het effect van lisdiuretica verminderen. Geef 8–12 dagen na mifepriston geen prostaglandinesynthetaseremmers omdat ze het effect van mifepriston kunnen verminderen. Colestyramine vermindert de absorptie van ibuprofen, ten minste 1 uur gescheiden innemen.

Zwangerschap

Ibuprofen passeert de placenta.
Teratogenese: Epidemiologisch onderzoek suggereert dat gebruik van NSAID’s in de vroege fase van de zwangerschap de kans op miskramen, hartafwijkingen en gastroschisis vermeerdert. Bij dieren zijn een verhoogd pre- en post-implantatie verlies, embryo-foetale letaliteit en een verhoogde incidentie van (o.a. cardiovasculaire) misvormingen gezien.
Farmacologisch effect: Bij gebruik tijdens het 3e trimester zijn farmacologische effecten zoals weeënremming en bij de foetus voortijdige sluiting van de ductus arteriosus Botalli, stollingsstoornis met als gevolg bloeding, gestoorde nierfunctie of nierinsufficiëntie met oligohydramnie, pulmonale hypertensie en insufficiëntie van de tricuspidalisklep mogelijk.
Advies: Volgens de fabrikant tijdens 1e en 2e trimester uitsluitend gebruiken op strikte indicatie in een zo laag mogelijke dosering en zo kort mogelijk; gebruik is gecontra-indiceerd tijdens het 3e trimester; Lareb hanteert de tweede helft van de zwangerschap als termijn waarin geen NSAID’s gebruikt mogen worden.
Overige: Het gebruik van een NSAID kan de vruchtbaarheid nadelig beïnvloeden door een effect op de ovulatie en wordt ontraden bij vrouwen die zwanger willen worden. Als gebruik noodzakelijk is, zo kort mogelijk en zo laag mogelijk doseren. Het effect is reversibel na het staken.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate.
Advies: Kan, voor zover bekend zonder gevaar, kortdurend worden gebruikt in de dosering voor matige pijn en koorts.

Contra-indicaties

  • ulcus pepticum (actief of ten minste 2 perioden in de voorgeschiedenis), maag-darmbloedingen (actief of in de voorgeschiedenis), maag-darmperforatie bij eerder gebruik van een NSAID, gastritis;
  • actieve colitis ulcerosa of M. Crohn;
  • cerebrovasculaire of andere actieve bloedingen;
  • hemorragische diathese;
  • onverklaarde stoornis in de bloedaanmaak, verhoogde bloedingsneiging;
  • optreden van astma-aanval, urticaria, angio-oedeem, neuspoliepen of rinitis na gebruik van acetylsalicylzuur of andere prostaglandinesynthetaseremmers;
  • ernstige nierfunctiestoornis (< 30 ml/min);
  • ernstige leverfunctiestoornis;
  • ernstig hartfalen (NYHA-klasse IV);
  • ernstige dehydratie.

Waarschuwingen

Bij ouderen en risicopatiënten (bv. ulcus in voorgeschiedenis) beginnen met de laagst mogelijke dosering, overweeg combinatie met maagbeschermende middelen. Bij hen is er meer kans op gastro-intestinale complicaties, met name bloedingen en (mogelijk fatale) perforaties.

Wees voorzichtig (en vermijd hoge doses (d.i. 2400 mg/dag)) bij astma, hooikoorts, stollingsstoornissen, inflammatoire darmziekten (in remissie) zoals de ziekte van Crohn, porfyrie, systemische lupus erythematodes of andere collageenziekten, dehydratie, lever- en nierfunctiestoornissen, direct na grote operaties, bij ongecontroleerde hypertensie, hartfalen (NYHA-klasse II-III), ischemische hartziekte, perifeer arterieel vaatlijden, cerebrovasculaire ziekte en bij risicofactoren voor cardiovasculaire ziekte (o.a. diabetes mellitus, hypertensie, hyperlipidemie, roken). Gebruik van ibuprofen in hoge doseringen (2400 mg) is in verband gebracht met iets meer kans op arteriële trombotische complicaties; lage doseringen (≤ 1200 mg/dag) hebben dat verband niet. Bij een voorgeschiedenis van astma, chronische neusslijmvliesontsteking, sinusitis, neuspoliepen of allergische aandoeningen bestaat meer kans op allergische reacties zoals astma-aanvallen, bronchospasmen, Quincke-oedeem of urticaria. Bij lupus erythematodes of gemengde bindweefselziekte bestaat meer kans op aseptische meningitis.

Staak de behandeling bij optreden van bloedbeeldafwijkingen, ernstige leverfunctiestoornissen en bij gastro-intestinale ulceratie of bloedingen. Ook bij de eerste tekenen van huiduitslag, mucosale laesies of andere tekenen van overgevoeligheid de behandeling staken, aangezien ernstige en soms fatale huidreacties met prostaglandinesynthetaseremmers zijn gemeld. Vooral bij systemische lupus erythematodes kunnen ernstige systemische overgevoeligheidsreacties optreden. Bij duidelijke blootstelling aan varicellavirus de behandeling tijdelijk staken, omdat prostaglandinesynthetaseremmers mogelijk de door varicella veroorzaakte infectieuze complicaties van huid en weke delen kunnen verergeren.

Langdurig gebruik kan hoofdpijn verergeren, houd rekening met hoofdpijn als gevolg van overgebruik.

Bij langere therapieduur regelmatig bloedbeeld, lever- en nierfunctie controleren. Met name dagelijks gebruik van (combinaties van) pijnstillers kan blijvende nierschade veroorzaken. Bij een afname van de nierfunctie kan aanpassing van de dosering nodig zijn.

Bij visusklachten is oogheelkundig onderzoek gewenst.

Ibuprofen kan de verschijnselen die optreden bij een infectie maskeren.

Producten die aspartaam bevatten niet gebruiken bij patiënten met fenylketonurie.

Bij behandeling als zelfzorgmiddel wordt aanbevolen een arts te raadplegen bij toepassing > 3 dagen bij koorts, > 4 dagen bij pijn, of als de verschijnselen toenemen.

Overdosering

Gewoonlijk geen symptomen bij doses < 100 mg/kg lichaamsgewicht; in sommige gevallen kunnen toch ondersteunende maatregelen nodig zijn. Bij kinderen zijn gevolgen van toxiciteit waargenomen bij doses van ≥ 400 mg/kg.

Symptomen
(meestal binnen 4–6 uur): misselijkheid, maagpijn, buikpijn, braken, diarree, lethargie en slaperigheid. Effecten op CZS zijn o.a. duizeligheid, vertigo, hoofdpijn, wazig zien, tinnitus, sufheid, excitatie, desoriëntatie, convulsies, bewustzijnsverlies. Zelden nystagmus, metabole acidose, hyperkaliëmie, hypothermie, gestoorde nierfunctie, maag-darmbloeding, verlengde protrombinetijd/INR, coma, cyanose, exacerbatie van astma, apneu en ademdepressie. Hypotensie, brady- of tachycardie zijn gemeld. Bij ernstige overdosering is acuut nierfalen en leverschade mogelijk.

Therapie
Bij doses van ≥ 400 mg/kg binnen een uur de maag ledigen; bij bewustzijnsverlies maagspoeling, overweeg geactiveerde kool en natriumsulfaat. Geef bij frequente en langdurige convulsies intraveneuze benzodiazepinen (diazepam, lorazepam). Geforceerde diurese en hemodialyse zijn niet zinvol vanwege de sterke plasma-eiwitbinding.

Voor symptomen en behandeling zie ook toxicologie.org/NSAID’s of vergiftigingen.info.

Eigenschappen

Prostaglandinesynthetaseremmer (NSAID). Arylpropionzuurderivaat met analgetische, antiflogistische en antipyretische werking.

Kinetische gegevens

Resorptieoraal snel voor 80%.
T maxoraal 1–2 uur, zachte capsules ca. 40 min (met voedsel 1–2 uur), granulaat 15–30 min, tabl. mga 3–6 uur; rectaal 0,75 uur.
V dca. 0,15 l/kg
Eiwitbindingca. 99%.
Metaboliseringin de lever tot inactieve metabolieten.
Eliminatieca. 75–85% met de urine, vnl. als metabolieten.
T 1/2ca. 2 uur.