hydroxycarbamide (bij maligne aandoening)
Samenstelling
Hydrea Bristol-Myers Squibb bv
- Toedieningsvorm
- Capsule
- Sterkte
- 500 mg
Hydroxyurea Medac, Gesellschaft fur klinische spezialpreparate mbH
- Toedieningsvorm
- Capsule, hard
- Sterkte
- 500 mg
Uitleg symbolen
XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
hydroxycarbamide (bij maligne aandoening) vergelijken met een ander geneesmiddel.
Advies
Zie voor de behandeling van chronische myeloïde leukemie de geldende gehandelrichtlijn via Hovon CML (PDF, juli 2014).
Indicaties
Chronische myeloïde leukemie (CML) in de chronische of versnelde fase. Essentiële trombocytemie en polycythaemia vera bij veel kans op trombo-embolische complicaties.
Dosering
In verband de kans op hyperurikemie, jicht en nefropathie zorgen voor adequate vochtinname tijdens de behandeling.
Chronische myeloïde leukemie:
De gebruikelijke startdosering is 40 mg/kg/dag, afhankelijk van het leukocytenaantal. Wanneer het leukocytenaantal < 20 × 109/l, de dosis met 50% verlagen. Daarna de dosis zodanig aanpassen dat het leukocytenaantal tussen 5 à 10 × 109/l blijft. De behandeling onderbreken als het leukocytenaantal < 2,5 × 109/l of het trombocytenaantal < 100 × 109/l.
Essentiële trombocytemie:
De gebruikelijke startdosering is 15 mg/kg/dag, op geleide van het trombocytenaantal (< 600 × 109/l) en het leukocytenaantal (> 4 × 109/l).
Polycythaemia vera:
De gebruikelijke startdosering is 15–20 mg/kg/dag, dosis aanpassen op geleide van het hematocriet (< 45%) en het trombocytenaantal (< 400 × 109/l). De onderhoudsdosering is meestal 500–1000 mg per dag.
De capsule heel innemen met water; de capsule mag niet in de mond uiteenvallen.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): beenmergsuppressie, leukopenie, megaloblastose. Diarree, obstipatie.
Soms (0,1-1%): trombocytopenie, anemie. Stomatitis, anorexie, misselijkheid, braken. Koorts, rillingen, malaise. Tubulaire nierdisfunctie (met verhoogde waarden urinezuur, ureum en creatinine in bloed). Maculopapulaire huiduitslag, erytheem (in het gezicht of acraal). Stijging van leverenzymwaarden, verhoogde waarden bilirubine.
Zelden (0,01-0,1%): neurologische stoornissen (zoals hoofdpijn, duizeligheid, desoriëntatie, convulsie), hallucinaties. Acute pulmonale reacties (zoals diffuse pulmonale infiltraten, allergische alveolitis, koorts en dyspneu) Alopecia, dysurie, tumorlysissyndroom, overgevoeligheidsreactie.
Zeer zelden ( 0,01%): overige nierfunctiestoornissen. Na langdurige behandeling secundaire leukemie, huidkanker, op dermatomyositis gelijkende huidverandering, hyperpigmentatie of atrofie van huid of nagels, huidulcera, jeuk, schilfering. Hydroxycarbamide kan de plasmaijzerklaring en de benutting van ijzer door de erytrocyten verlagen. De levensduur van de erytrocyt blijft ongewijzigd.
Verder zijn gemeld: hyperkaliëmie, hyponatriëmie.
Interacties
In combinatie met anti-retrovirale middelen behorende tot de nucleoside-analoga (zoals didanosine en stavudine) is meer kans op bijwerkingen van deze anti-retrovirale middelen mogelijk, zoals pancreatitis en perifere neuropathie. In combinatie met andere myelosuppressieve geneesmiddelen of radiotherapie kunnen verergering van beenmergsuppressie, maag-darmstoornissen en mucositis optreden. In vitro bevordert hydroxycarbamide het cytotoxische effect van cytarabine en van fluoropyrimidines (bv. 5-fluoro-uracil, capecitabine).
Zwangerschap
Hydroxycarbamide passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens onvoldoende gegevens. Bij dieren teratogeen gebleken (misvorming van ledematen, zenuwdefecten, gedragseffecten, embryosterfte).
Advies: Gebruik ontraden.
Overige: Een vruchtbare vrouw of man dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende én een man tevens tot drie maanden na de therapie. Raadt een man aan om voorafgaand aan de behandeling advies in te winnen over cryopreservatie van sperma, omdat hydroxycarbamide tot verminderde fertiliteit kan leiden.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja. Een nadelig effect op de zuigeling kan niet worden uitgesloten.
Advies: Gebruik of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
Ernstige myelosuppressie, (leukopenie (< 2,5 × 109 /l), trombocytopenie (< 100 × 109/l) of ernstige anemie.
Waarschuwingen
Myelosuppressie is de dosisbeperkende toxiciteit. Leukopenie is het eerste en tevens meest voorkomende signaal. Voorafgaand aan en wekelijks tijdens behandeling is een volledig bloedonderzoek, inclusief Hb, de totale leukocytendifferentiatie en het aantal trombocyten vereist, ook nadat individueel de optimale dosis is vastgesteld. Indien het aantal leukocyten < 2,5 × 109/l is of het aantal trombocyten < 100 × 109/l is, de behandeling onderbreken totdat de tellingen de normaalwaarden naderen. Megaloblastische erytropoëse is zelflimiterend en wordt beschouwd als een aspect van de werking op DNA en houdt geen verband met tekort aan vitamine B12 of foliumzuur.
Regelmatige controle van de nier- en leverfunctie is noodzakelijk. De ervaring bij verminderde nier- en/of leverfunctie is beperkt, volg de patiënt nauwgezet, vooral in het begin van de behandeling. Bescherming van de huid tegen zonlicht of UV-stralen en regelmatige controle van de huid is aan te bevelen in verband met meldingen van plaveiselcelcarcinoom (na langdurige behandeling). Na het ontstaan van beenulcera, de behandeling staken; de resolutie van de ulcera verloopt langzaam en kan enkele weken duren. Bij gelijktijdige of eerdere behandeling met andere chemotherapie of radiotherapie kan de incidentie en ernst van de bijwerkingen toenemen. Voor behandeling van vruchtbare mannen, zie Zwangerschap.
Overdosering
Symptomen
Acute mucocutane toxiciteit, oedeem van handpalmen en voetzolen, gevolgd door schilfering, ernstige gegeneraliseerde hyperpigmentatie van de huid, stomatitis.
Voor meer informatie over een vergiftiging met hydroxycarbamide neem contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Het werkingsmechanisme is niet bekend. De belangrijkste werking lijkt blokkering van het ribonucleotidereductasesysteem te zijn waardoor DNA-synthese wordt geremd. Cellulaire resistentie is doorgaans het gevolg van een toegenomen concentratie ribonucleotidereductase veroorzaakt door genamplificatie. Werking (anti-neoplastisch effect): na ca. 6 weken.
Kinetische gegevens
F | 100%. |
T max | ½–2 uur. |
V d | ca.19,7 l/m². |
Overig | Hydroxycarbamide passeert de bloed-liquorbarrière. |
Metabolisering | Onbekend. |
Eliminatie | Grote variatie: met de urine 9–95%. |
T 1/2el | ca. 3,4 uur. |
Geneesmiddelgroep
hydroxycarbamide (bij maligne aandoening) hoort bij de groep oncolytica, overige.
- aflibercept (J05AF06)
- amsacrine (J05AF06)
- anagrelide (J05AF06)
- arseentrioxide (J05AF06)
- asparaginase (J05AF06)
- bortezomib (J05AF06)
- carfilzomib (J05AF06)
- eribuline (J05AF06)
- estramustine (J05AF06)
- hydroxycarbamide (J05AF06)
- hydroxycarbamide (J05AF06)
- ixazomib (J05AF06)
- mitotaan (J05AF06)
- olaparib (J05AF06)
- panobinostat (J05AF06)
- pegaspargase (J05AF06)
- pemetrexed (J05AF06)
- temoporfine (J05AF06)
- trabectedine (J05AF06)
- venetoclax (J05AF06)
- vismodegib (J05AF06)