pipamperon

Samenstelling

Dipiperon (als dihydrochloride) Janssen-Cilag bv

Toedieningsvorm: Druppelvloeistof
Sterkte: 40 mg/ml
Verpakkingsvorm: 60 ml (1 druppel = 2 mg)

Conserveermiddel druppelvloeistof: methyl- en propylparahydroxybenzoaat.

Toedieningsvorm: Tablet
Sterkte: 40 mg

Pipamperon Tabletten (als dihydrochloride) Diverse fabrikanten

Toedieningsvorm: Tablet
Sterkte: 40 mg

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
OTC	Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol.
MNT	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

pipamperon vergelijken met een ander geneesmiddel.

Advies

Bij de behandeling van acute psychosen heeft haloperidol in een lage dosering (4–10 mg/dag) op basis van effectiviteit en ervaring de voorkeur. Bij chronische beelden wordt op individuele gronden gekozen voor een klassiek antipsychoticum zoals haloperidol of een atypisch antipsychoticum.

Antipsychotica worden niet aanbevolen voor de behandeling van angststoornissen, vanwege de kans op ernstige bijwerkingen als extrapiramidale stoornissen en metabool syndroom. Voor de keuze van de juiste standaardbehandeling zie Angststoornissen.

Indicaties

Psychosen.
Symptomatische behandeling van ernstige vormen van opwinding en onrust.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Psychose, ernstige opwinding en onrust:

Volwassenen:

Begindosering 40–80 mg per dag in 2 doses gedurende 1–2 weken; daarna zo nodig verhogen tot max. 360 mg per dag.

Ouderen:

Begindosering halveren.

Kinderen:

begindosering 20 mg (10 druppels) per dag verdeeld over 2 doses; zo nodig verhogen tot 20–40 mg (10–20 druppels) per dag. Bij ernstige agressie: doseergegevens volgens het Kinderformularium van het NKFK: begindosering: 4-6 mg (2-3 druppels) per dag in 1 dosis ’s avonds, zo nodig in stappen van 4 mg per week verhogen tot max. 40 mg (20 druppels) per dag in 2 doses.

De laatste dagdosis bij voorkeur geven één uur voor het slapen gaan.

Bijwerkingen

Inherent aan de werking: initiatiefverlies en emotionele afvlakking.

Zeer vaak (> 10%): slaperigheid, tandradrigiditeit.

Vaak (1-10%): depressie. Hypertonie, acathisie, oculogyrische crisis, opisthotonus, dyskinesie. Tachycardie. Orthostatische hypotensie. Braken. Urticaria. Spierspasmen. Amenorroe. Gangafwijking, asthenie.

Verder zijn gemeld: leukopenie. Overgevoeligheid. Hyperprolactinemie. (Grand–mal) convulsie, neuroleptisch maligne syndroom, parkinsonisme, syncope, tardieve dyskinesie, tremor. QT-verlenging en ventriculaire aritmieën, waaronder ’torsade de pointes’. Hypotensie. Epistaxis. Huiduitslag, toxische epidermale necrolyse. Galactorroe, gynaecomastie, oligomenorroe, priapisme. Vermoeidheid, hypothermie, oedeem, pyrexie. Stijging van leverenzymwaarden. Gewichtstoename en toegenomen eetlust. Enkele gevallen van plotselinge dood.

Tardieve dyskinesie kan zowel tijdens als na staken van de behandeling ontstaan. Veroorzaakt hyperprolactinemie, wat kan leiden tot galactorroe en amenorroe bij vrouwen en tot impotentie bij mannen. Ouderen zijn meer gevoelig voor extrapiramidale verschijnselen.

Bij antipsychotica zijn gemeld: veneuze trombo-embolie, waaronder longembolie en diepveneuze trombose.

Interacties

Pipamperon versterkt de sederende werking van antihistaminica, anxiolytica, barbituraten, slaapmiddelen, opiaten of alcohol, zodat een dosisverlaging van deze middelen nodig kan zijn.

De werking van dopamine-agonisten als bromocriptine en van levodopa kan worden verminderd.

Gelijktijdig gebruik met middelen die het QT-interval verlengen (klasse IA- en III-anti-aritmica, tricyclische antidepressiva, fenothiazine-antipsychotica) vermijden.

Gelijktijdig gebruik van lithium, antiparkinsonmiddelen, parasympathicolytica, antidepressiva en andere antipsychotica vergroot het risico van ontstaan van tardieve dyskinesie.

Het bloeddrukverlagend effect van labetalol en andere α-blokkerende sympathicolytica alsmede van methyldopa en andere centraal werkende antihypertensiva kan worden versterkt.

Carbamazepine kan in zeldzame gevallen door inductie van leverenzymactiviteit de eliminatiehalfwaardetijd van pipamperon verkorten.

Antacida verminderen de orale opname van antipsychotica.

Zwangerschap

Teratogenese: Bij de mens en bij dieren onvoldoende gegevens.
Farmacologisch effect: Butyrofenonen kunnen na gebruik in het derde trimester extrapiramidale stoornissen bij de neonaat veroorzaken en bij langdurig gebruik tot aan de partus onthoudingsverschijnselen.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.

Contra-indicaties

overgevoeligheid voor butyrofenonen;
ziekte van Parkinson, neurologische aandoeningen met extrapiramidale symptomen;
depressie van het centrale zenuwstelsel;
coma;
cardiovasculaire insufficiëntie.

Waarschuwingen

Wees voorzichtig bij cardiovasculaire ziekte, depressie, spastische verlammingen, leverfunctiestoornissen, ernstige organisch cerebrale stoornissen en bij epilepsie. Wees voorzichtig bij predispositie voor QT-intervalverlenging (QT-syndroom, hypokaliëmie).

Bij risicofactoren voor veneuze trombo-embolie preventieve maatregelen treffen.

Bij langdurig gebruik kan tardieve dyskinesie ontstaan; de symptomen kunnen tijdelijk verergeren of zelfs nog ontstaan na staken van het gebruik. Het risico van irreversibiliteit neemt toe bij ouderen en bij organische hersenbeschadiging.

Er is een licht vergroot risico van overlijden bij ouderen met dementie bij gebruik van antipsychotica.

Het gebruik kan leiden tot verminderd reactie- en concentratievermogen. Vele dagelijkse bezigheden (bv. autorijden) kunnen daarvan hinder ondervinden.

Overdosering

Zie voor symptomen en behandeling www.vergiftigingen.info.

Eigenschappen

Butyrofenonderivaat met gering antipsychotische, antihistaminerge, anticholinerge en duidelijk antiserotoninerge en matig sederende werking. Blokkeert α₁-adrenerge en D₂-dopaminerge receptoren.

Kinetische gegevens

T _max	2 uur.
Metabolisering	in de lever.
Eliminatie	vnl. met de urine.
T _1/2el	11–35 uur.

Geneesmiddelgroep

pipamperon hoort bij de groep antipsychotica, klassieke.

Kosten

Kosten laden…

Zie ook

antipsychotica, klassieke

Medicine group