ceftibuten
Samenstelling
Ceftibuten Capsules Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Capsule
- Sterkte
- 400 mg
Uitleg symbolen
XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Ceftibuten komt pas voor behandeling van een faryngitis, tonsillitis, acute sinusitis, otitis media, urine- of bovenste luchtweginfectie in aanmerking op basis van onderzoek naar de aard en de gevoeligheid van de verwekker; dit onderzoek is noodzakelijk bij onvoldoende effect van de middelen die geadviseerd worden voor de initiële empirische behandeling.
Indicaties
Licht tot matig-ernstige infecties veroorzaakt door stammen van micro-organismen die gevoelig zijn voor ceftibuten:
- Infecties van de bovenste luchtwegen:
bij volwassenen:
- faryngitis;
- tonsillitis;
- acute sinusitis.
bij kinderen:
- otitis media.
- Infecties van de lagere urinewegen:
bij vrouwen en kinderen:
- gecompliceerde infecties;
- ongecompliceerde infecties.
Dosering
Let op: sommige aanbevolen doseringen kunnen niet met de in Nederland beschikbare toedieningsvorm en sterkte worden opgevolgd.
Lichte tot matig-ernstige infecties van bovenste luchtwegen óf lagere urinewegen:
Volwassenen en kinderen > 45 kg:
400 mg 1×/dag. De behandelduur bedraagt volgens opgave fabrikant in het algemeen 10–14 dagen; bij tonsillitis en faryngitis 10 dagen behandelen.
Nierfunctiestoornis: volwassenen: bij een creatinineklaring ≥ 50 ml/min is een dosisaanpassing niet nodig; creatinineklaring 30–49 ml/min: 400 mg 1× per 2 dagen; 5–29 ml/min: 400 mg 1× per 4 dagen. Bij patiënten die twee- à driemaal per week hemodialyse ondergaan: één enkele dosis van 400 mg na elke hemodialysebehandeling.
Leverfunctiestoornis: een dosisaanpassing is niet nodig.
Kinderen tot 45 kg én 3 maanden of ouder:
9 mg/kg lichaamsgewicht 1×/dag, max 400 mg/dag.
Toedieningsinformatie: de capsules kunnen zowel vóór als tijdens de maaltijd met wat water worden ingenomen.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): hoofdpijn. Misselijkheid, diarree. Verminderde eetlust.
Soms (0,1-1%): duizeligheid. Neusverstopping, dyspneu. Candidiasis (oraal, vaginaal). Droge mond, dyspepsie, gastritis, braken, buikpijn, flatulentie, obstipatie, fecale incontinentie. Luierdermatitis bij kinderen. Dysurie, hematurie bij kinderen. Eosinofilie, daling hemoglobinewaarde, stijging ALAT- en ASAT-waarde, verlenging protrombinetijd en toename INR.
Zelden (0,01-0,1%): convulsie. Hemorragie. Pseudomembraneuze colitis (Clostridium difficile). Hemolytische anemie, aplastische anemie, leukopenie, neutropenie, agranulocytose, pancytopenie, trombocytose. Stijging bloedlactaatdehydrogenase.
Zeer zelden (< 0,01%): vermoeidheid. Vertigo, paresthesie, hyperkinesie. Bij kinderen: prikkelbaarheid, agitatie, slaperigheid, slapeloosheid, koude rillingen.
Verder zijn gemeld: overgevoeligheidsreacties waaronder angio-oedeem, anafylactische reactie. Bronchospasme. Overige superinfecties. Lever- en galwegaandoening, geelzucht. Melena. Afasie. Psychotische stoornis. Huiduitslag, jeuk, urticaria, fotosensibilisatie, erythema multiforme, Stevens-Johnsonsyndroom, toxische epidermale necrolyse. Stijging bilirubinewaarde.
Bij gebruik van andere cefalosporinen zijn nog o.a. gemeld: verminderde nierfunctie, toxische nefropathie, glucosurie en ketonurie.
Interacties
De werking van ceftibuten wordt geantagoneerd door bacteriostatische antibiotica; het klinische belang daarvan is alleen aannemelijk gemaakt bij meningitis, endocarditis, sepsis en bij patiënten met ernstige neutropenie.
Cefalosporinen kunnen de protrombinetijd verlengen, voornamelijk in combinatie met vitamine K-antagonisten.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe hoeveelheden.
Farmacologisch effect: Diarree en lokale schimmelinfectie na orale inname van de borstvoeding kan niet worden uitgesloten.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.
Contra-indicaties
- bekende overgevoeligheid voor cefalosporinen.
Waarschuwingen
Kruisovergevoeligheid én kruisresistentie: wees voorzichtig bij een overgevoeligheid voor penicillinen. Kruisovergevoeligheid én kruisresistentie tussen cefalosporinen onderling en met penicillinen komt voor. Bij overgevoeligheidsreacties de toediening staken.
Maag-darmkanaal: wees voorzichtig bij een voorgeschiedenis van gecompliceerde maag-darmstoornissen (m.n. chronische colitis). Bij optreden van ernstige aanhoudende diarree de diagnose pseudomembraneuze colitis overwegen; indien dit wordt gediagnosticeerd de behandeling met ceftibuten onmiddellijk staken. Pseudomembraneuze colitis kan ook nog tot ca. 2 maanden na de behandeling optreden.
Door gebruik van cefalosporinen kan de directe Coombs-test fout-positief worden.
De veiligheid en werkzaamheid bij kinderen jonger dan 3 maanden is niet vastgesteld.
Overdosering
Symptomen
bij gezonde vrijwilligers en dosering tot 2 g in één keer zijn geen ernstige bijwerkingen waargenomen en lagen laboratoriumwaarden binnen de normale grenzen. Eén casus leidde niet tot toxische effecten. Bij kinderen zijn bij supratherapeutische doseringen maag-darmklachten en prikkelbaarheid gezien. Bij overdosering met andere cefalosporinen zijn neurologische verschijnselen als encefalopathie, convulsies en coma waargenomen.
Therapie
er is geen specifiek antidotum.
Voor meer informatie over symptomen en behandeling neem contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Bactericide semisynthetisch antibioticum uit de groep van cefalosporinen (3e generatie). Bindt zich aan penicilline-bindende eiwitten (PBP) in de celwand van bacteriën, waardoor de synthese van peptidoglycaan wordt geremd. Dit resulteert in celdood.
Ceftibuten is stabiel tegen door plasmiden gemedieerde penicillinasen en cefalosporinasen. Het is echter niet stabiel tegenover sommige chromosomale cefalosporinasen zoals die voorkomen bij sommige micro-organismen zoals Citrobacter, Enterobacter en Bacteroïdes. Het dient niet gebruikt te worden bij stammen die resistent zijn tegen β-lactamantibiotica door algemene mechanismen zoals wijzigingen in permeabiliteit of in de PBP zoals bij penicilline-resistente S. pneumoniae.
Doorgaans gevoelig zijn: streptokokken uit de groepen C en G (benzylpenicilline-gevoelige stammen), Streptococcus pyogenes (benzylpenicilline-gevoelige stammen), Enterobacter spp. (waaronder E. cloacae en E. aerogenes), Escherichia coli, Haemophilus influenzae (zowel β-lactamase positieve als negatieve stammen), Haemophilus parainfluenzae (zowel β-lactamase positief als negatief), Klebsiella pneumoniae en Proteus mirabilis.
Een verworven resistentie kan een probleem zijn bij: Citrobacter spp. en Moraxella catarrhalis.
Ceftibuten vertoont weinig activiteit tegen de meeste anaerobe bacteriën inclusief Bacteroides spp.
Inherent resistent zijn: Staphylococcus spp., Enterococcus spp., Acinetobacter spp., Listeria spp., Flavobacterium en Pseudomonas spp.
Kinetische gegevens
Resorptie | 60–90%; inname bij een calorie- en vetrijke maaltijd vertraagt de absorptie. |
T max | 2–3 uur. |
Overig | ceftibuten dringt gemakkelijk door in lichaamsvochten en weefsels. Het dringt echter nauwelijks door in prostaatvocht. Er zijn geen gegevens over concentraties in pleuravocht, ascites, liquor en nierweefsel. |
Metabolisering | niet. |
Eliminatie | 60–70% onveranderd met de urine als cis- en trans-ceftibuten. Hemodialyse kan significante hoeveelheden ceftibuten uit de circulatie verwijderen (een dialysesessie van 4 uur verwijdert ca. 65% van ceftibuten uit het plasma), het effect van peritoneale dialyse is niet vastgesteld. |
T 1/2 | 2–4 uur, hoger bij toenemende nierinsufficiëntie; 7–8× langer bij creatinineklaring < 5 ml/min. |
Geneesmiddelgroep
ceftibuten hoort bij de groep cefalosporinen.
- cefaclor (J05AF06)
- cefalexine (J05AF06)
- cefalotine (J05AF06)
- cefamandol (J05AF06)
- cefazoline (J05AF06)
- cefotaxim (J05AF06)
- ceftarolinefosamil (J05AF06)
- ceftazidim (J05AF06)
- ceftolozaan/tazobactam (J05AF06)
- ceftriaxon (J05AF06)
- cefuroxim (J05AF06)
- cefuroximaxetil (J05AF06)
- ceftazidim/avibactam (J05AF06)
- ceftibuten (J05AF06)