axitinib
Samenstelling
Inlyta Pfizer bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 1 mg, 3 mg, 5 mg, 7 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). |
| OTC | Over the counter, dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. Aan de vergoeding van bepaalde zelfzorgmedicatie zijn nadere voorwaarden verbonden. Deze zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. Deze voorwaarden kunnen betrekking hebben op de indicaties, de duur van de behandeling en het voorschrijven volgens een richtlijn/protocol. |
| MNT | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Zie voor de behandeling van niercelcarcinoom de geldende behandelrichtlijn via oncoline niercelcarcinoom.
Indicaties
Gevorderd of gemetastaseerd niercelcarcinoom na falen op een eerdere behandeling met sunitinib of een cytokine.
Dosering
Volwassenen:
aanbevolen begindosering is 5 mg 2×/dag. Na 2 weken zonder bijwerkingen NCI CTCAE > klasse 2 en met een bloeddruk RR ≤ 150/90 mmHg zonder antihypertensiva, eventueel de dosering verhogen naar 7 mg 2×/dag. Na nogmaals 2 weken zonder bijwerkingen NCI CTCAE > klasse 2 en met een bloeddruk RR ≤ 150/90 mmHg zonder antihypertensiva, eventueel de dosering verhogen naar 10 mg 2×/dag.
Dosisaanpassing vanwege bijwerkingen: verlaag de dosering naar 3 mg 2×/dag en zo nodig verder naar 2 mg 2×/dag. Onderbreek tijdelijk de behandeling bij ernstige hypertensie of indien een bloeding optreedt die medisch ingrijpen vereist.
Dosisaanpassing bij combinatie met sterke CYP3A4-remmers óf bij leverinsufficiëntie (Child-Pughscore 7–9): verlaag de begindosering naar 2 mg 2×/dag.
Dosisaanpassing bij combinatie met sterke CYP3A4-inductoren: verhoog geleidelijk de dosering; er is maximale inductie binnen een week van behandeling met de inductor.
De tabletten tweemaal per dag met tussenpozen van 12 uur en met óf zonder voedsel innemen. Tabletten heel doorslikken met een glas water. Een gemiste dosis overslaan en doorgaan met het gebruikelijke schema.
Bijwerkingen
Zeer vaak ( > 10%): hypothyroïdie. Anorexie, stomatitis, misselijkheid, braken, dyspepsie, buikpijn, diarree, obstipatie, gewichtsafname. Hoofdpijn, dysgeusie. Hypertensie, bloedingen, incl. gastro-intestinale bloeding en hersenbloeding. Dyspneu, hoesten, dysfonie. Handvoet-syndroom, huiduitslag, droge huid. Gewrichtspijn, pijn in de ledematen. Proteïnurie. Vermoeidheid, asthenie, slijmvliesontsteking.
Vaak (1-10%): anemie, trombocytopenie, polycytemie. Hyperthyroïdie. Dehydratie, hyperkaliëmie, hypercalciëmie. Duizeligheid, oorsuizen. Trombo-embolische voorvallen, incl. DVT, longembolie, retinale veneuze occlusie, myocardinfarct, TIA en CVA. Keelpijn. Glossodynie, flatulentie, aambeien. Jeuk, erytheem, alopecia. Spierpijn. Nierfalen. Stijging van TSH, creatinine, bilirubine, ALAT, ASAT, AF, lipase en amylase.
Soms (0,1-1%): neutropenie, leukopenie. Reversibel posterieur leuko-encefalopathiesyndroom (RPLS). Hypertensieve crisis. Maag-darmperforatie, (anale) fistels.
Interacties
Gelijktijdig gebruik met krachtige remmers van CYP3A4 (zoals claritromycine, erytromycine, itraconazol, ketoconazol, ritonavir, grapefruitsap) kan de concentratie van axitinib verhogen. Gelijktijdig gebruik met krachtige inductoren van CYP3A4 (zoals carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne, rifampicine, sint-janskruid) kan de concentratie van axitinib verlagen. Combinatie met krachtige CYP3A4-remmers of -inductoren vermijden of wanneer dit niet mogelijk is, de dosering van axitinib aanpassen en na staken van de remmer of inductor de oorspronkelijke dosering van axitinib instellen. Voorzichtig bij gelijktijdig gebruik van sterke CYP1A2-remmers (bv. ciprofloxacine, fluvoxamine) en CYP2C19-remmers (bv. fluvoxamine, protonpompremmers, sommige anti–epileptica), mogelijk kan deze combinatie de concentratie van axitinib verhogen. Axitinib remt mogelijk CYP1A2, gelijktijdig gebruik kan leiden tot verhoogde concentraties van CYP1A2-substraten (zoals theofylline, clozapine, olanzapine).
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren in therapeutische doseringen schadelijk gebleken (skeletafwijkingen, waaronder vertraagde ossificatie en palatoschisis).
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Overige: Een vruchtbare vrouw dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende én tot ten minste 1 week na de therapie. Axitinib kan mogelijk de vruchtbaarheid schaden.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Advies: Het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
Waarschuwingen
Controleer vóór en regelmatig tijdens de behandeling de bloeddruk, omdat axitinib hypertensie kan veroorzaken die meestal optreedt binnen de eerste maand van behandelen. De bloeddruk moet voor beginnen met de behandeling onder controle zijn. Onderbreek de behandeling bij ernstige of aanhoudende hypertensie of tekenen van RPLS (hoofdpijn, insult, verwardheid, visusstoornissen, overige neurologische symptomen) en overweeg om een MRI van de hersenen te maken; staak de behandeling definitief bij bevestiging van de diagnose RPLS. Controleer in verband met gemelde bijwerkingen vóór en regelmatig tijdens de behandeling: op proteïnurie, de schildklierfunctie, de hemoglobine en hematocriet-waarden. Controleer regelmatig op symptomen van maag-darmperforatie of fistels, omdat axitinib deze kan veroorzaken. Voorzichtig bij arteriële of veneuze trombo-embolische voorvallen in de voorgeschiedenis, omdat axitinib trombo-embolische voorvallen kan veroorzaken. Het is bekend dat VEGF-remmers de wondheling kunnen verstoren; bij een geplande operatie de behandeling met axitinib ten minste 24 uur van tevoren staken. Axitinib niet gebruiken bij ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pughscore 10–15) of aantoonbare onbehandelde hersenmetastasen of een actieve maag-darmbloeding in de recente voorgeschiedenis, omdat de veiligheid en werkzaamheid niet zijn vastgesteld. De veiligheid en werkzaamheid bij een trombo-embolisch voorval in de recente voorgeschiedenis (afgelopen 12 maanden (arterieel) of 6 maanden (veneus)), bij kinderen < 18 jaar en bij nierinsufficiëntie (creatinineklaring < 15 ml/min) zijn niet vastgesteld.
Overdosering
Eigenschappen
Proteïnekinaseremmer. Remt de tyrosinekinase-activiteit van VEGFR-1 (vasculaire endotheliale groeifactorreceptor–1), VEGFR-2 en VEGFR-3, die betrokken zijn bij de tumorgroei, neoangiogenese en metastatische progressie.
Kinetische gegevens
| T max | ca. 2½–4 uur. |
| Overig | F = ca. 58%. |
| Eiwitbinding | > 99%. |
| Metabolisering | in de lever, hoofdzakelijk door CYP3A4/5, verder door CYP1A2 (< 10%), CYP2C19 en UGT1A1. |
| Eliminatie | 30–60% met de feces (12% onveranderd) en 23% met de urine (metabolieten). |
| T 1/2 | ca. 2½–6 uur. |
Geneesmiddelgroep
axitinib hoort bij de groep proteïnekinaseremmers.
- afatinib (J05AF06)
- alectinib (J05AF06)
- axitinib (J05AF06)
- bosutinib (J05AF06)
- cabozantinib (J05AF06)
- ceritinib (J05AF06)
- cobimetinib (J05AF06)
- crizotinib (J05AF06)
- dabrafenib (J05AF06)
- dasatinib (J05AF06)
- erlotinib (J05AF06)
- everolimus (J05AF06)
- gefitinib (J05AF06)
- ibrutinib (J05AF06)
- idelalisib (J05AF06)
- imatinib (J05AF06)
- lapatinib (J05AF06)
- lenvatinib (J05AF06)
- nilotinib (J05AF06)
- nintedanib (J05AF06)
- nintedanib (J05AF06)
- osimertinib (J05AF06)
- pazopanib (J05AF06)
- ponatinib (J05AF06)
- regorafenib (J05AF06)
- ruxolitinib (J05AF06)
- sorafenib (J05AF06)
- sunitinib (J05AF06)
- temsirolimus (J05AF06)
- trametinib (J05AF06)
- vandetanib (J05AF06)
- vemurafenib (J05AF06)
- ribociclib (J05AF06)